ការចិញ្ចឹមសត្វ-ចិញ្ចឹមទាកសិករ ង៉ែត ផុន

Posted on by TEAV CHHUN NAN (ទំនាក់ទំនង ផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម 077778647-070778647)

Download: Experience_of_duck_raising.pdf

ការចិញ្ចឹមសត្វ-ការជ្រើសរើសមាន់

Posted on by TEAV CHHUN NAN (ទំនាក់ទំនង ផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម 077778647-070778647)

មាន់ គឺជាសត្វងាយស្រួលក្នុងការរកទិញ និងងាយស្រួលផ្លាស់ប្តូរទីកន្លែង ហើយមានលក្ខណៈជ្រើសរើស៤ផ្សេងៗគ្នា ក្នុងការចាប់ផ្តើមចិញ្ចឹម ។

១- កូនមាន់អាយុ ១ ថ្ងៃ (day – old baby chicks)

នេះគឺជាវិធីសាស្ត្រមួយយ៉ាងសមញ្ញបំផុត នៃការចាប់ផ្តើមចិញ្ចឹម ឬជ្រើសរើសពូជបក្សី ។ គុណសម្បត្តិ : កូនមាន់អាយុ១ថ្ងៃ ត្រូវបានចិញ្ចឹមដោយខ្លួនឯងនូវសារធាតុ អាហារជាតិក្រហមរបស់វា ក្នុងរយៈពេល២ ឬ៣ថ្ងៃ ដូច្នេះវាមិនត្រូវការចំណី ឬទឹកក្នុងអំឡុងពេលដឹកជញ្ជូនយកទៅកន្លែងថ្មីទេ ។

គុណវិបត្តិ : ក្នុងរយៈពេលដឹកនាំកូនមាន់យកទៅកន្លែងថ្មី វាអាចមានគ្រោះថ្នាក់ខ្លះដែរ ដូចជាកាថប់ខ្យល់ដែលបណ្តាលមកពីអាកាសធាតុក្តៅពេក ឬត្រជាក់ពេក ។ ថ្វីត្បិតតែកូនមាន់ត្រូវការកំដៅច្រើនជាងមនុស្សក៏ដោយ ក៏កូនមាន់មួយក្រុមចំនួន២៥ក្បាល បង្កើតបាននូវកំដៅគ្រប់គ្រាន់ និងមានសុវត្ថភាពនៅក្នុងប្រអប់សម្រាប់ដឹកជញ្ជូន បើសិនជាប្រអប់នោះត្រូវបានចោះឲ្យមានរន្ធ ដើម្បីឲ្យមានខ្យល់ចេញចូលបានល្អ ហើយសីតុណ្ហភាពបន្ទប់ត្រូវបានថែរក្សាបានជាមធ្យម ។ ក្នុងការផ្តល់ចំណី និងទឹក គេចាំបាច់ត្រូវតែផ្តល់ បើសិនជាគេមានការពន្យាពេល ក្នុងការដឹកកូនមាន់លើសពី ២ទៅ ៣ថ្ងៃ ។

២- ការទិញស៊ុតមកភ្ញាស់ (purchase of hatching eggs)

គេត្រូវទិញស៊ុតពីកន្លែងបង្កាត់ពូជល្អៗ ហើយត្រូវរកមធ្យោបាយភ្ញាស់យ៉ាងណាឲ្យបានល្អប្រសើរ ម្យ៉ាងវិញទៀតពងដែលទិញមកត្រូវវេចខ្ចប់ឲ្យបានល្អ ពីព្រោះពងមាន់ងាយបែកជាទីបំផុត ធាតុអាកាសប្រែប្រួលមិនចោទជាបញ្ហាដល់កូនមាន់ទេ ។ ពងមាន់ដែលទិញបានហើយត្រូវយកមកភ្ញាស់ភ្លាមៗ កុំទុករហូតដល់រយៈពេល១អាទិត្យឲ្យសោះ ទោះបីសីតុណ្ហភាពត្រូវបានថែរក្សា ១០អង្សាសេជាមធ្យមក៏ដោយ ។

- ការភ្ញាស់តាមរបៀបធម្មជាតិ (natural incubation) : គឺជាការភ្ញាស់ដោយការក្រាបពង ទាមទាឲ្យមានមេក្រាបដូចជាមាន់ មាន់ទោ ទា ឬបក្សីដទៃៗទៀត ។ ថ្វីត្បិតតែមេមាន់មួយក្រាបពង បានត្រឹមតែ ១២ ទៅ១៤ក៏ដោយ ជួនកាលមានបក្សីមួយចំនួនទៀត អាចភ្ញាស់បានច្រើនជាងនេះដែរ ។

- ការភ្ញាស់តាមបែបសិប្បនិម្មិត្ត (artificial incubation)

ដើម្បី ភ្ញាស់កូនមាន់ឲ្យបានច្រើន តម្រូវឲ្យប្រើប្រាស់ប្រដាប់ភ្ញាស់តាមរបៀបបច្ចេកទេស ដើម្បីរៀបចំតាមបែបសិប្បនិម្មិត្ត ។ ការទទួលបានជោគជ័យនូវវិធីនេះ អាស្រ័យទាំងស្រុងទៅលើភាពស្ទាត់ជំនាញ និងការថែរក្សារបស់អ្នកដំណើរការទូភ្ញាស់ ។ បើសិនជាពងភ្ញាស់ នាំមកពីកន្លែងមិនមានជំងឺ គេត្រូវប្រយ័ត្នដោយការពារវាកុំដាក់លាយឡំ ជាមួយពងដ៏ទៃទៀតឲ្យសោះ ។ អត្រាភាគរយនៃការភ្ញាស់បានល្អ គឺអាស្រ័យទៅលើភាពដែលអាចនឹងញាស់របស់ពង ការផ្តល់ចំណីដល់មេ លក្ខណៈរបស់ពង លក្ខណៈកកើតជីវិតនៃពង គឺកើតឡើតដោយសមាសភាពពូជ មេបា, រយៈពេលទុកពង និងសីតុណ្ហភាពមុនពេលភ្ញាស់ ។

៣- ការទិញកូនមាន់ (purchase of started chicks)

ការទិញកូនមាន់ដែលមានអាយុ៣សប្តាហ៍ ឬច្រើនជាងនេះ គឺជួយសម្រួលដល់អ្នកចាប់ផ្តើមចិញ្ចឹមមាន់ ដោយមិនចាំបាច់ត្រូវការឧបករណ៍ និងពេលវេលាដើម្បីភ្ញាស់ និងថែរក្សាកូនមាន់ទេ ។ ការងារទាំងនេះរួមមាន : ការផ្តល់កំដៅ ការផ្តល់ដំណីអាហារ និងទឹក ជួនកាលគេអាចចាក់ថ្នាំការពារពេលវាមានអាយុ១ថ្ងៃ ។

៤- ការទិញមាន់ជំទង់ (purchase of started pullets)

ការទិញកូនមាន់ជំទង់ ដែលមានអាយុប្រហែល ២០សប្តាហ៍ អាចបន្ថយការចិញ្ចឹមដល់អតិថិជនបានច្រើន ។

គុណសម្បត្តិ : មាន់ឈ្មោល និងមាន់ញីដែលអន់ខ្សោយ ត្រូវបានជំរុះចោលមុនពេលទិញ ។ គេអាចរើសយកឈ្មោលចេញ តាំងពីកូនមាន់មានអាយុបាន១ថ្ងៃ ដោយដាក់ប្រដាប់មើលភេទ ឬគេអាចមើលតាមខ្សែជីវិតមេបា ដែលមានលក្ខណ:ផ្សេងៗគ្នា ដោយពិនិត្យមើលរោមរបស់វា ។ ការចាក់ថ្នាំការពារ និងការអនុវត្តន៍ការការពារជំងឺផ្សេងៗ ត្រូវបានបំពេញសព្វគ្រប់ ។

គុណវិបត្តិ : គេត្រូវចំណាយថវិការច្រើន លើការទិញមាន់ទាំងនេះមកចិញ្ចឹម ៕

(ដកស្រង់ចេញពី ខេមបូឌាអេចប្រេសញូស៍)
ចុចដោនឡូនឯកសារ PDF
Download: securing_srock.pdf

ការចិញ្ចឹមសត្វ-មាន់

Posted on by TEAV CHHUN NAN (ទំនាក់ទំនង ផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម 077778647-070778647)

គេ ត្រូវបញ្ឈប់ការឲ្យកំដៅ ក្រោយពីមាន់មានអាយុ៣សប្តាហ៍ ឬដើមរដូវដែលមានអាកាសធាតុក្តៅ។ អ្នកចិញ្ចឹមមាន់ធ្វើការជ្រើសរើសប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រងផ្សេងៗគ្នា ។ ហ្វូងមាន់អាចត្រូវបានគេចិញ្ចឹម ដោយឲ្យដើររកស៊ីដោយខ្លួនឯង នៅខាងក នៅកន្លែងដែលគេកំណត់ព្រំដែនដាក់ក្នុងទ្រុងធំ ក្នុងទ្រុងតូច រីឃាំងនៅក្នុងទ្រុងចញ្ចឹមទាំងមូល ។

គុណសម្បត្តិនៃការចិញ្ចឹមលែង រួមមាន :

បន្ថយ ការចំណាយលើចំណីអាហារ ដោយឲ្យបក្សីទាំងនោះអាចដើររកស៊ីបានដោយខ្លួនឯង ដូចជារុក្ខជាតិបៃតងស្រស់, សត្វល្អិត និងកកាយស៊ីក្នុងលាមកសត្វពាហនៈធំៗ ។
បន្ថយនូវចំណាយការសាងសង់ទ្រុង ។

គុណវិបត្តិរួមមាន :

បាត់បង់ដោយសត្វចង្រៃស៊ី
ជំងឺឆ្លង បានដោយងាយពីតំបន់ គង្វាលសត្វដទៃៗទៀត ។ ការចិញ្ចឹមលែងដោយមានកំណត់ព្រំដែន ត្រូវការការគ្រប់គ្រងហ្វូងសត្វតិចតួច ។

គុណសម្បត្តិនៃការចិញ្ចឹមដាក់ទ្រុងធំ គឺអាចការពារបានច្រើនពីធាតុអាកាស និងសត្វចង្រៃផ្សេងៗ ។ គុណវិបត្តិរួមមាន ការចំណាយ និងការធានាប្រដាប់ប្រើប្រាស់ទាំងអស់ ចំណីមានជីវជាតិគ្រប់គ្រាន់ និងចំណាយលើការឲ្យចំណី ការធ្វើរបងការពារ និងបញ្ហាដែលកើតមានឡើង ដូចជាទ្រុងសើមនៅរដូវភ្លៀង ដែលជាមូលហេតុបណ្តាលឲ្យកើតមានជំងឺ និងបញ្ហាព្រូន ។

ការចិញ្ចឹមដោយដាក់ទ្រុងតូចៗ (cages):

ទ្រុងតូចៗអាចសន្សំសំចៃផ្ទៃកំរាលបានច្រើន, និងបើសិនជាព្យួរខ្ពស់ពីដីអាចជៀសវាងការប៉ះពាល់នឹងលាមក, បក្សីត្រូវការការពារប្រឆាំងនឹងជំងឺផ្សេងៗ, ចៃ, និងប៉ារ៉ាស៊ីត ។ គេត្រូវចំណាយលើទ្រុងនេះយ៉ាងច្រើនពីដំបូង និងដែលចាំបាច់តំរូវឲ្យមានប្រព័ន្ធប្រមូលលាមកចោលផង ។

ការចិញ្ចឹមដោយបង្ខាំង (confinement rearing):

ការចិញ្ចឹមបែបនេះអាចមានការការពារបានច្រើនពីសត្វចង្រៃ និងជំងឺផ្សេងៗ បើសិនជាមានវិធានការអានាម័យត្រឹមត្រូវ ដោយហាមមនុស្សចូលមើល មិនឲ្យមាន់ចាស់ៗ ឬសត្វចិញ្ចឹមលែង ឬកន្លាតចូលក្នុងទ្រុងឡើយ ។ សារធាតុចិញ្ចឹមសំខាន់ៗទាំងអស់ត្រូវបានគេផ្តល់ឲ្យសត្វដោយលាយក្នុង ចំណី ។ ចន្លោះលំហរដែលទុកសំរាប់សត្វនីមួយៗ គប្បីទុក ៦៥០ស.មការ៉េ ចំពោះសត្វដែលមានអាយុ៥សប្តាហ៍ដំបូង និងសំរាប់មាន់ធំត្រូវបង្កើនរហូតដល់ ២.៧៥០ស.មការ៉េ ។ កំរាលខាងក្រោម តាមធម្មតាគេក្រាលកំរាលកំរាស់ពី ៥ ទៅ១០ស.ម ។ ប្រភេទនៃកំរាលសម្រាប់ឲ្យសត្វដេក ត្រូវបានគេជ្រើសរើសអាស្រ័យទៅតាមតំលៃ និងលទ្ធភាពដែលអាចរកបាននៅក្នុងស្រុក ។ សំភារៈដែលគេចូលចិត្តដាក់សំរាប់ជាកំរាលរួមមាន រុក្ខជាតិពុកផុយតូចៗ ចំបើងស្រូវចិញ្ច្រាំ ចំបើង ចំណាំងឈើតូចៗ ឬអាចម៍ដែកឈូស អាចម៍រណា ( ប្រើបានតែ៤អាទិត្យតែប៉ុណ្ណោះ ) ចំរៀកសំបកត្នោត កំទេចស្នូលពោត ជួនកាលមានគ្រោះថ្នាក់ ដោយស្រមើល ) កំទេចសំបកសណ្តែកដី សំបកអំពៅ ក្រដាសកាសែត និងដីខ្សាច់ ( នេះជាការជ្រើសរើសចុងក្រោយ ) ។ ចំពោះកំរាលដែលមានគុណភាពមិនល្អ គេគួរធ្វើទ្រុងឲ្យបានធំបន្តិច ដើម្បីឲ្យកំរាលនោះស្ថិតនៅជាភាពស្ងួតជានិច្ច ។ ស្មៅចិញ្ចៀន ឬចំបើង ឬគ្រាប់ធញ្ញជាតិរឹង អាចបណ្តាលឲ្យសត្វកើតជំងឺ ” ប៉ោងគែរ “ម្យ៉ាងវិញទៀតបើមាន់់មានលក្ខណៈបែបនេះ គេគួរសំលាប់វាយកសាច់ ពីព្រោះមិនមានឱសថណាព្យាបាលបានឡើយ ។

ប្រដាប់ដាក់ចាប់សត្វ គឺជាឧបករណ៍ដ៏មានប្រយោជន៍

ការថ្លឹងមាន់

ការចឹកគ្នា (cannibalism)

ការកាត់ចំ ពុះ គឺជាវិធីសាស្ត្រនៃការកាត់ ឬដុតចំពុះទាំងលើ ទាំងក្រោម ។ បើសិនជាការធ្វើដូច្នេះ បានត្រឹមត្រូវល្អ គឺដើម្បីការពារកុំឲ្យសត្វចឹកស៊ីសាច់គ្នា ដែលជាទំលាប់អាក្រក់នៃការចឹករោម ឬចឹកដំបៅសត្វផ្សេងទៀត ។ អ្នកចិញ្ចឹមមាន់សាច់ និងមាន់ពងទាំងឡាយត្រូវអនុវត្តន៍នូវការកាត់ចំពុះមាន់ទាំងអស់នៅ កន្លែងភ្ញាស់ ។ ចំពោះមាន់សាច់ គេត្រូវកាត់ប្រហែល ១/៣ នៃចំពុះនោះ ។ សំរាប់មាន់យកពងដែលរស់នៅរយៈពេលយូរ គេត្រូវកាត់ខាងលើ ១/៣ ទៅ ២/៣ និងកាត់ចំពុះខាងក្រោម ១/៤ ទៅ ១/៣ ។ បើសិនជាគេមិនអាចរកម៉ាស៊ីនកាត់ចំពុះបាន គេអាចប្រើកន្ត្រៃ ឬកាំបិតមុតក៏បាន ។ បើសិនជាមានចេញឈាមតិចៗ ត្រូវជ្រលក់ចំពុះដែលកាត់នៅស្រស់ៗនោះទៅក្នុងចំណី ។ មាន់ដែលចិញ្ចឹមលែង គួរតែកាត់ចំពុះ នៅពេលមានការចឹកគ្នាកើតឡើង ។ គួរជៀសវាងការកាត់ចំពុះជ្រៅពេក ។

វិធីសាស្ត្រ មួយទៀតគឺការការពារកុំឲ្យចឹកគ្នា ជួនកាលគេត្រូវការផងដែរ ។ សញ្ញាដំបូង វាចឹកទាញរោមគ្នា ឬមានរហូតដល់ហូរចេញឈាម សត្វរងគ្រោះគួរដកចេញពីទ្រុង ។ ការចិញ្ចឹមមាន់ដោយប្រើពន្លឺព្រិលៗ ឬស្រអាប់ៗ ( ការចិញ្ចឹមក្នុងទ្រុងងងឹត ) គឺជាមធ្យោបាយមួយដ៏មានប្រសិទ្ធភាព គឺមានន័យថា គេអាចការពារបានពីការចឹកគ្នា ។ ទ្រុងចិញ្ចឹមនេះត្រូវការបង្អួចបន្តិចបន្តួច ប៉ុន្តែត្រូវមានកង្ហារបក់ចេញចូល និងផ្តល់ពន្លឺស្រអាប់ដោយដាក់ អំពូលភ្លើងតូចៗមួយចំនួន ។ បើគ្មានអំពូលភ្លើងទេ គេអាចប្រើទៀនក៏បាន ។ ចូរដាក់ស្នូកទឹក ស្នូកចំណីឲ្យបានច្រើន ដើម្បីការពារពីការបាត់បង់ជាតិទឹក និងបាត់បង់ទំងន់ក្នុងពេលងងឹត ។

(ដកស្រង់ចេញពី ខេមបូឌាអេចប្រេសញូស៍)
ចុចដោនឡូនឯកសារ PDF
Download: Feed_Chicken.pdf

ការចិញ្ចឹមសត្វ-មាន់ជាលក្ខណៈគ្រួសារតាមធម្មជាតិ

Posted on by TEAV CHHUN NAN (ទំនាក់ទំនង ផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម 077778647-070778647)

ការចិញ្ចឹមមាន់ជាលក្ខណៈគ្រួសារតាមគោលការណ៍ធម្មជាតិ

(សិក្សាករណីរបស់កសិករ ចាន់ សុធា)

ប្អូនប្រុស ចាន់ សុធា ជាកសិកររស់នៅភូមិទីប៉ាត់ ឃុំជាងទង ស្រុកត្រាំកក់ ខេត្តតាកែវ ។ប្អូនប្រុសមានមុខរបរធ្វើស្រែចំការ និងចិញ្ចឹមសត្វបន្តិចបន្តួចជាលក្ខណៈគ្រួសារ ។ ចំពោះការចិញ្ចឹមមាន់ ប្អូនប្រុសធ្លាប់ចិញ្ចឹមតាំងពីឆ្នាំ ១៩៩០ មកម្ល៉េះ ប៉ុន្តែការចិញ្ចឹមនោះមិនសូវទទួលបានលទ្ធផលល្អទេ ដោយសារមាន់ចេះតែងាប់ ។ ក្រោយពីបានអានព្រឹត្តិបត្រកសិករគាត់មានការចាប់អារម្មណ៍យ៉ាងខ្លាំង ទៅលើបទពិសោធន៍ចិញ្ចឹមមាន់របស់កសិករម៉ែន ង៉ែត ដែលបានចុះផ្សាយនៅក្នុងព្រឹត្តិបត្រកសិករលេខ ១២ ខែធ្នូ ឆ្នាំ ២០០១ ។ ប្អូនប្រុសបានជ្រើសរើស បទពិសោធន៍នេះ មកធ្វើការសាកល្បងតាម ដែលមានបង្ហាញជូនដូចខាងក្រោម :

១. ការជ្រើសរើសពូជចិញ្ចឹម

ក្នុងការចិញ្ចឹមប្អូនប្រុសយកចិត្តទុកដាក់ទៅលើ ការជ្រើសរើសពូជ គឺគាត់ជ្រើសរើសពូជដែលមានមាឌធំជើងល្មៀតព្រោះវាចេះការពារកូននិង សាយកូន ។

២. ការធ្វើទ្រុង និងរៀបចំសំបុក

ក្នុង ការចិញ្ចឹមប្អូនប្រុសបានធ្វើទ្រុងឲ្យ មាន់ជ្រក និងទីធ្លាសំរាប់ឲ្យមាន់ដើរលេងរកចំណី ។ តែចំពោះសំបុកដាក់ឲ្យមាន់ពង គាត់ធ្វើសំបុកក្រាស់សំរាប់រដូវវស្សា និងសំបុកស្តើងសំរាប់រដូវក្តៅ ។

៣. ការថែរក្សា

កូន មាន់ដែលទើបញាស់ពីសំបុក គាត់ក្រុងវាទុករយៈពេល ៧ ទៅ ១០ ថ្ងៃ ឲ្យកូនមាន់រឹងដៃ រឹងជើង ទើបព្រលែងឲ្យដើររកស៊ីជាមួយមេ ។

៤. ការផ្តល់ចំណី

ចំពោះចំណីមាន់ គាត់លាយច្រើនមុខបញ្ចូលគ្នា សំរាប់មាន់ ២៥ ក្បាល គាត់លាយ :

កន្ទក់ ១ គីឡូក្រាម
ស្លឹកស្តៅពី ១ ទៅ ១ ខាំកន្លះ បុកឲ្យម៉ដ្ឋ
អង្ករ ឬចុងអង្ករ ១ ទៅ ២ កំប៉ុង
បាយ និងកាកសំណល់ផ្ទះបាយ
ទឹកអង្ករ

លាយបញ្ចូលគ្នាឲ្យសព្វ រួចយកទៅដាក់ក្នុងស្នូកចំណីឲ្យមាន់ស៊ី ១ ថ្ងៃ ២ ទៅ ៣ ដង ។

៥. ការដាក់ទឹក

ចំពោះទឹកដែលដាក់ឲ្យមាន់ផឹកគាត់បាន ស្ទោះសំបកគរប៉ុនធ្នាប់ដៃប្រវែង ២ ទៅ ៣ តឹក ដំឲ្យទក់ រួចដាក់ត្រាំទឹក ៦ លីត្រ ឲ្យមាន់ផឹកជាប្រចាំក្នុងរយៈពេល ២ ទៅ ៣ ថ្ងៃ ទើបប្តូរម្តង ។

ប្អូនប្រុសបានបញ្ជាក់ថា មុនពេលសាកល្បងអនុវត្តបទពិសោធន៍របស់កសិករ ម៉ែន ង៉ែត មាន់របស់គាត់ចិញ្ចឹម ក្នុងរយៈពេល ២ ខែ មានទំងន់តែ ៣ ទៅ ៤ ខាំប៉ុណ្ណោះ ។ ប៉ុន្តែបន្ទាប់ពីបានអនុវត្តតាមមកឃើញថា មាន់គាត់ចិញ្ចឹមតែរយៈពេល ១ ខែកន្លះ មានទំងន់រហូតដល់ ១ ទៅ ១,៣ គីឡូក្រាម ។

ចំពោះមាន់ ២៥ ក្បាល គាត់បានបែងចែកដូចតទៅ :

លក់ចំនួន ១០ ក្បាល បានប្រាក់ ៦៧៥០០៛
ធ្វើម្ហូបអស់ ៦ ក្បាល
ទុកធ្វើពូជ ៩ ក្បាល

ក្រោយពីបានឃើញលទ្ធផលជាក់ស្តែងមក ប្អូនប្រុសមានចំណាប់អារម្មណ៍ថា ការចិញ្ចឹមមាន់តាមបែបប្រពលវប្បកម្មតាមគោលការណ៍ធម្មជាតិ ធ្វើឲ្យមាន់ឆាប់ធំធាត់លឿន ឈ្នះជំងឺ ហើយចិញ្ចឹមតែរយៈពេលខ្លី អាចឲ្យយើងឆាប់ទទួលផល និងលក់បានទៀតផង ។ ទៅថ្ងៃអនាគត ប្អូនប្រុសនឹងចិញ្ចឹមបន្តរបៀបនេះទៀត ហើយនឹងពង្រីកការចិញ្ចឹមឲ្យបានច្រើន៕

(ដកស្រង់ចេញពី ខេមបូឌាអេចប្រេសញូស៍)
ចុចដោនឡូនឯកសារ PDF
Download: family_by_natural.pdf

ការចិញ្ចឹមសត្វ-ការភ្ញាស់ស៊ុតមាន់

Posted on by TEAV CHHUN NAN (ទំនាក់ទំនង ផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម 077778647-070778647)

អ្នក ចិញ្ចឹមសត្វថ្មីថ្មោង ត្រូវជ្រើសរើសវិធីនៃការភ្ញាស់រវាងការភ្ញាស់ស៊ុតបែបធម្មជាតិដោយ មេក្រាប និងដោយប្រើប្រាស់ប្រដាប់ភ្ញាស់ ។ ការភ្ញាស់តាមរបៀបធម្មជាតិដោយមានមេភ្ញាស់ ឬឲ្យសត្វដ៏ទៃជំនួសដូចជា : មាន់ទោ, មាន់ក្រៀវ, ទា ឬក្ងាន គឺត្រូវការថែទាំបន្តិចបន្តួចពីអ្នកចិញ្ចឹម ។ ផ្ទុយមកវិញ ការភ្ញាស់តាមបែបធម្មជាតិ វាកំណត់យ៉ាងខ្លាំងក្លានូវទំហំ និងការលូតលាស់របស់សត្វ និងអាចឆ្លងជំងឺដែលអាចត្រូវបានទប់ស្កាត់ ដោយកម្មវិធីភ្ញាស់តាមសិប្បនិមិត្ត ។ អ្នកចិញ្ចឹមសត្វស្លាបបែបជំនួញភាគច្រើនបំផុត បានទិញកូនមាន់ពីរោងឧស្សាហកម្មភ្ញាស់ណា ដែលភ្ញាស់តាមលក្ខណៈត្រឹមត្រូវ និងការភ្ញាស់តាមលក្ខណៈសិប្បនិមិត្តម្តងៗ មានចំនួនយ៉ាងច្រើន ។

នៅក្នុង តំបន់ខ្លះដែលមិនទាន់មានក្រុមហ៊ុនភ្ញាស់ ជារបៀបជំនួញនៅឡើយ ការបង្កើតប្រដាប់ភ្ញាស់នៅតាមផ្ទះ គេនៅតែប្រើប្រាស់នៅឡើយសម្រាប់ចិញ្ចឹមមាន់តូចៗ ។ បើសិនជាមានការផ្តល់អគ្គិសនី ឬចង្កៀងប្រេងកាតបានទៀតទាត់ គេអាចសង់ឬទិញប្រដាប់ភ្ញាស់ដែលមានតំលៃថោកល្មម សម្រាប់ភ្ញាស់ពងមួយចំនួនតូច ។ ចំពោះពងដែលដាក់ក្នុងប្រដាប់ភ្ញាស់ គេត្រូវតែប្រើទែរម៉ូស្តាត (thermostat) ដែលរក្សាសីតុណ្ហភាពឲ្យបានថិតថេរ ប្រហែល៣៩,៤អង្សាសេ ដែលត្រឹមត្រូវទៅតាមសីតុណ្ហភាពនៃការភ្ញាស់ពង តាមបែបធម្មជាតិដែរ ។ ទំនាក់ទំនងសំណើមគេគប្បីថែទាំរវាង៤៥ ទៅ៦៥ភាគរយ ដោយប្រើចានដែកដាក់ទឹក ហើយត្រូវមានខ្យល់បក់ដើម្បីឲ្យមានសំណើម ។ កូនមាន់ចាប់ផ្តើមញាស់ក្នុងអំឡុងពេល២១ថ្ងៃ ហើយវាតែងមានកំលាំងខ្លាំងមាំមួន ទោះបីជាយើងមិនជួយក៏ដោយ ។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏មាន់មួយចំនួនតូចញាស់ក្រោយគេ អាចរស់បានដែរ បើសិនជាគេមានការថែទាំឲ្យបានដិតដល់ល្អ ប៉ុន្តែកូនមាន់ទាំងនោះ មានសភាពខ្សោយពិបាកក្នុងការរស់នៅ ។ ប្រដាប់ភ្ញាស់តូចដែលប្រើដោយអគ្គិសនី អាចភ្ញាស់ពងមាន់បាន៥០គ្រាប់ ត្រូវបានគេសាងសង់ឡើងដោយប្រើកំដៅ ( ចង្កៀង ) ឬអំពូលដែលមានសីតុណ្ហភាពសំរួលតំរូវ ដោយទែរមូស្តាតបញ្ចេញដោយឧស្ម័ន ។ ពងមាន់ដែលភ្ញាស់គប្បីប្រែត្រឡប់វាទៅមក ឲ្យបាន៤ដងក្នុងមួយថ្ងៃ ក្នុងអំឡុងពេលមួយអាទិត្យដំបូង ។ ចូលគូសសញ្ញាចំណាំពងនីមួយៗ ដោយអក្ស ” x ” ដើម្បីងាយស្រួលក្នុងការត្រឡប់វា ៤៥អង្សាក្នុងម្តងៗ ។

ប្រដាប់ភ្ញាស់ដោយប្រើ ចរន្តអគ្គិសនីធុនតូច, ប្រដាប់ភ្ញាស់ប្រហែលគ្នានេះដែរអាចត្រូវបានកំដៅដោយឧស្ម័ន ឬប្រេងកាត ។ កសិករភាគច្រើនទិញកូនមាន់អាយុ១ថ្ងៃ ពីកន្លែងភ្ញាស់របើបជំនួញ ។

ឧបករណ៍មួយចំនួនត្រូវបានប្រើប្រាស់ សម្រាប់ការភ្ញាស់ស៊ុត និងការឆ្លុះស៊ុត
ដោយ សារបរាជ័យផ្នែកបច្ចេកទេស ក្នុងការអនុវត្តន៍ការប្រើប្រាស់ឧបករណ៍ក្នុងស្រុក ហេតុដូច្នេះហើយបានជាអ្នកចិញ្ចឹមសត្វភាគច្រើន មានការទុកចិត្តទៅលើកន្លែងភ្ញាស់ ដែលគេអនុវត្តន៍ទៅតាមរបៀបជំនួញ ដោយប្រើកំលាំងអគ្គិសនី ដើម្បីភ្ញាស់ស៊ុតទាំងនោះ ។ គេបានធ្វើឧបករណ៍ភ្ញាស់នេះទៅតាមលក្ខណៈបច្ចេកទេស សម្រាប់ប្រែប្រួលពងជាច្រើនដងក្នុងមួយថ្ងៃៗ ។ គេគប្បីរក្សាសីតុណ្ហភាពចន្លោះពី ៣៧ទៅ ៣៧,៦អង្សាសេ ដោយមានទំនាក់ទំនងសំណើមពី ៥០ ទៅ៦០ភាគរយ ។ ចំពោះរយៈពេលថ្ងៃទី១៩ និងទី២០ សីតុណ្ហភាពត្រូវបន្ថយចុះនៅ ៣៦,១ ទៅ ៣៧,២អង្សាសេ ដោយបង្កើនទំនាក់ទំនងសំណើមរហូតដល់ ៧៥ភាគរយ ជាអត្រាខ្ពស់បំផុតក្នុងពេលញាស់ដំបូងមកដល់ ។ ការផ្តល់មតិទាំងនេះអាស្រ័យទៅតាមប្រភេទ នៃទូភ្ញាស់ និងទំហំនៃស៊ុតដែលគេយកមកភ្ញាស់ ដូច្នេះចូរយកចិត្តទុកដាក់ ដោយប្រុងប្រយ័ត្ន ចំពោះការផ្តល់មតិរបស់អ្នកភ្ញាស់ស៊ុត ។ ប្រព័ន្ធឲ្យសញ្ញាអាចដំណើរការម៉ាស៊ីនភ្លើង ដោយស្វ័យប្រវត្តិ ក្នុងករណីដែលចរន្តអគ្គិសនីធ្លាក់ចុះ ។ ទូភ្ញាស់នីមួយៗត្រូវគេដាក់ឲ្យមានតម្រង់ខ្យល់ ដើម្បីការពារការលាយឡំរបស់មេរោគបាក់តេរី ដែលអាចឆ្លងពីទូភ្ញាស់ផ្សេងៗទៀតនៅក្នុងកន្លែងភ្ញាស់នោះ ។ គេត្រូវផ្ទេរពងពីប្រដាប់ភ្ញាស់ទៅកន្លែងភ្ញាស់នៅថ្ងៃទី១៨ ។

កន្លែង ភ្ញាស់របៀបជំនួញ គេត្រូវពិនិត្យពូជមាន់នៅលើកសិដ្ឋានបង្កាត់ជូព ដើម្បីការពារជំងឺជាមុន មិនឲ្យឆ្លងចូលទៅកន្លែងភ្ញាស់បានឡើយ ។ កាលណាមានជំងឺឆ្លងនៅកន្លែងភ្ញាស់ស៊ុតនោះ គេត្រូវមានការខាតបង់យ៉ាងច្រើន ។ ហេតុដូច្នេះហើយ បានជារៀបភ្ញាស់ពង តាមទម្លាប់ចាស់ដែលអនុវត្តន៍ដោយអ្នកបង្កាត់មួយចំនួននោះ ត្រូវបានគេបំបាត់លែងប្រើប្រាស់តទៅទៀត ។ ក្រោយពីកូនមាន់ញាស់ ចាំបាច់ត្រូវលាងប្រដាប់ប្រដាឲ្យបានម៉ត់ចត់ល្អ ដើម្បីការពារជំងឺឆ្លងផ្សេងៗ ។ គេត្រូវចាក់ថ្នាំការពារ កាត់ជំពុះ និងការមើលភេទឲ្យបានត្រឹមត្រូវ មុនពេលយកទៅចិញ្ចឹមក្នុងកសិដ្ឋាន ដើម្បីការពារជំងឺឆ្លងផ្សេងៗតាមរយៈស៊ុត ដូចជា ជំងឺរោគសរ ( Pullorum ) និងរោកមីកូប្លាស្មា (Mycoplasma) ។ កូនមាន់ទើបតែញាស់ថ្មីៗភាគច្រើន ត្រូវគេលក់ និងផ្តល់ដោយផ្ទាល់ដល់អ្នកទិញក្នុងមួយថ្ងៃ ។ កន្លែងភ្ញាស់កូនមាន់ខ្លះគេក្រុងកូនមាន់ទុក ដើម្បីចិញ្ចឹម ហើយចាប់ផ្តើមលក់នៅពេលមាន់មានអាយុច្រើនសប្តាហ៍ ឬមាន់ជំទង់ ។

ការឆ្លុះពង (Candling egg)

ក្នុងកំឡុងពេលភ្ញាស់ពង សរសៃវាលូតលាស់យ៉ាងឆាប់រហ័ស ដែលគេពិនិត្យមើលឃើញដោយបង្វិលពងក្រោមប្រភពពន្លឺភ្លើង ។ ប្រដាប់ឆ្លុះសាមញ្ញត្រូវបានគេធ្វើឡើង ដោយចោះប្រហោងកំប៉ុង ឬប្រអប់ទំហំ ៣ស.ម ប្រដាប់ដោយអំពូលភ្លើង ដែលមានកំលាំង១៥ ទៅ ៥០វ៉ាត់។ គេអាចប្រើប្រាស់ភ្លើងពិល ឬពន្លឺថ្ងៃដើម្បីឆ្លុះស៊ុតបានតាមរន្ធតូចក្នុងបន្ទប់ងងឹត ។ ការកកើតកោសិកានៅក្នុងឃ្លុបខ្យល់ ក្នុងពេលភ្ញាស់ មានបង្ហាញនូវរូបភាព។ បើសិនជាឃ្លុបខ្យល់ថយចុះជ្រៅច្រើនជាង ១,២៥ស.មនោះ ស៊ុតប្រហែលជាខូច ។ ពងដែលមិនមានដោយឈ្មោល ( សំបកមានពណ៌ស ) អាចពិនិត្យដឹងក្រោយពីដាក់ភ្ញាស់បានពី៤ ទៅ ៥ថ្ងៃ ។ ២ ឬ ៣ ថ្ងៃក្រោយមកពងនោះមានស្នាមពណ៌ព្រឿងៗ ឬពណ៌ត្នោត ។ បើសិនសរសៃឈាមត្រូវបានគេមើលឃើញថា ផុសចេញពីចំណុចក្រហមក្រម៉ៅ នោះពងនឹងចាប់ផ្តើមមានខ្សែជីវិត ហើយវានឹងអាចញាស់ជាកូនមាន់បាន ។ បើសិនជាជាតិលឿងនិងជាតិសរសៃនៃពង មើលឃើញច្បាស់ហើយថ្លា នោះគេអាចទុកបរិភោគបាន ទោះបីនៅក្នុងប្រទេសខ្លះមានច្បាប់ហាមឃាត់ មិនឲ្យលក់ក៏ដោយ ។ ការឆ្លុះពងនៅពេលចុងក្រោយ ត្រូវបានគេឆ្លុះមើលនៅរយៈពេល ១៨ថ្ងៃ ដោយឆ្លុះមើលម្តងទៀតនៅខណៈដែលគេប្តូរទូភ្ញាស់ទៅកន្លែងញាស់ ។ ពេលនោះកាលណាគេឃើញមានពណ៌លឿងខ្មៅនៅខាងក្នុង ហើយមិនមានបន្ទប់ខ្យល់ទេ នោះបញ្ជាក់ថា ស៊ុតប្រាកដជាស្អុយ និងត្រូវយកចេញជាប្រញាប់ ។

(ដកស្រង់ចេញពី ខេមបូឌាអេចប្រេសញូស៍)

ចុចដោនឡូនឯកសារ PDF Download: hatching.pdf

ការចិញ្ចឹមសត្វ-ការសង់ទ្រង់មាន់

Posted on by TEAV CHHUN NAN (ទំនាក់ទំនង ផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម 077778647-070778647)

ក- ការសាងសង់ទ្រុង (Housing)

គេ ចាត់ទុកជារឿងចាំបាច់សំរាប់ការពារមាន់ ពីពួកសត្វចង្រៃ, ភ្លៀង, ខ្យល់, និងសីតុណ្ហភាពមិនប្រក្រតី ។ ថ្វីត្បិតតែមាន់ព្រៃ យកមែក ឬ ឈើសម្រាប់ធ្វើជាបង្គងទុំដេកនៅពេលយប់ក៏ដោយ ក៏អត្រានៃការងាប់នៅតែខ្ពស់ជានិច្ចដែរ ។ នៅពេលយប់មាន់ជាច្រើនត្រូវបំផ្លាញដោយឆ្កែ ឆ្មា កណ្តុរ ទីទុយ ខ្លែងស្រាក់ និងពពួកសត្វរាត្រីចរ និងសត្វចង្រៃផ្សេងៗទៀតជាច្រើន សូម្បីមាន់ធំក៏ទទួលរងផងដែរ ។ ការធ្វើទ្រុងសម្រាប់ការពារ គឺជាការដែលត្រូវយកចិត្តទុកដាក់ ។ បើសិនជាគេសង់ទ្រុង និងមានការរៀបចំបានត្រឹមត្រូវល្អនោះ វាអាចការពារទប់ទល់នឹងការរាតត្បាតនៃជំងឺ និងពួកប៉ារ៉ាស៊ីតផ្សេងៗផងដែរ ។ ទ្រុងដែលមាំទាំត្រូវគេតាំងសង់អំពីឈើ, ថ្ម, ស៊ីម៉ង់ត៏, ឥដ្ឋឆៅ, ឥដ្ឋឆ្អិន, ឫស្សី, ស័ង្កសី, រឺ ហ្វីប្រូស៊ីម៉ង់ត៏ ។

គេត្រូវតែគិតទុកជាមុននូវអ្វី ដែលជាតំរូវការចាំបាច់មួយចំនួន សម្រាប់បំរើការសាងសង់ទ្រុង ។

១- ទីកន្លែង (Location)

ទ្រង់ត្រូវមានលក្ខណៈសមស្របមួយចំនួនដូចតទៅ :

ក- ទ្រុងត្រូវសង់បែរមុខចេញពីទិសរបស់ខ្យល់ ប៉ុន្តែត្រូវធ្វើយ៉ាងណាឲ្យខ្យល់អាចចេញចូលបាន ។

ខ- ការពារកុំឲ្យត្រូវកំដៅព្រះអាទិត្យខ្លាំងពេក ។

គ- កំរាលត្រូវធ្វើឲ្យទឹកអាចហូរបាន ដើម្បីការពារកុំឲ្យសើម ។ បើអាចធ្វើបាននៅតំបន់អាកាសធាតុក្តៅ ត្រូវធ្វើជំរក និងដំបូលបាំងពីលើឲ្យបានល្អ ។ នៅអឌ្ឍគោលខាងជើងបង្អួច ត្រូវបែរទៅទិសខាងត្បូង ហើយបើកចំហរឲ្យមានពន្លឺចេញចូលគ្រប់គ្រាន់ ។ បើសង់ទ្រុងក្នុងជ្រលងជ្រៅនោះ មិនអាចទទួលនូវចរន្តខ្យល់ចេញចូលបានគ្រប់គ្រាន់ទេ ។ ក្លិនអាក្រក់ ឬសត្វរុយដែលមាននៅកន្លែងចិញ្ចឹមនោះ បានបង្ខំឲ្យអង្គភាពចិញ្ចឹមមាន់មួយចំនួន ធ្វើការផ្លាស់ប្តូរចេញពីជាយក្រុង ដែលគេកំពុងតែអភិវឌ្ឍន៍ ។

២- ការត្រួតពិនិត្យសីតុណ្ហភាព (Temperature control)

សីតុណ្ហភាពក្តៅពេក ឬត្រជាក់ពេក បង្កើតឲ្យមានភាពតានតឹងក្នុងទ្រុងចិញ្ចឹមសត្វ ។ នៅក្នុងអាកាសធាតុក្តៅ ទឹកផឹកក្តៅពេកអាចឲ្យមានគ្រោះថ្នាក់ផងដែរ ។ ទឹកត្រជាក់ខ្លាំងពេកបង្កើតបញ្ហាពិសេសក្នុងរដូវត្រជាក់ ។ ការសាងសង់ទ្រង់ទៅតាមលក្ខណ:បច្ចេកទេស គឺអាស្រ័យទៅលើលក្ខខណ្ឌក្នុងស្រុក ដែលអ្នកជំនាញនៅកន្លែងនោះអាចមានសមត្ថភាពធ្វើ ។

៣- ការធ្វើឲ្យខ្យល់ចេញចូល (Ventilation)

ចលនាខ្យល់ចេញ-ចូល នៅក្នុងទ្រុងជារឿងចាំបាច់ ក្នុងការការពារកុំឲ្យថប់ខ្យល់សម្រាប់សត្វដកដង្ហើម ។ មាន់ត្រូវការខ្យល់សុទ្ធក្នុងមួយឯកតា នៃទំងន់ដងខ្លួនច្រើនជាងប្រភេទសត្វដទៃៗទៀត ។ នៅរដូវក្តៅគេត្រូវការបង្អួច និងកន្លែងចំហរធំៗ ។ ទ្រុងចិញ្ចឹមមាន់មិនត្រូវសង់ឡើងដោយមានព្រៃគុម្ពោធ ឬអគារដទៃទៀតនៅបាំងខ្យល់ចេញចូលឡើយ ។ ចំពោះទ្រុងចិញ្ចឹមជារបៀបពាណិជ្ជកម្មធំៗ ត្រូវធ្វើឲ្យខ្យល់ចេញចូលល្អ ឬដាក់កង្ហារ ។

៤- ការដាក់ទ្រនាប់កំដៅ (Insulation)

ដើម្បីធ្វើឲ្យមានសុខភាពល្អ គេត្រូវដាក់ទ្រនាប់កំដៅ នៅក្រោមដំបូលនិងជញ្ជាំង ដើម្បីការពារទាំងអាកាសធាតុក្តៅ និងត្រជាក់ ។ យើងសូមជូនដំបូន្មានស្តីអំពីសំភារ: និងវិស្វកម្ម អ្នកគប្បីរកសំភារ:ក្នុងស្រុកឲ្យបានគ្រប់គ្រាន់សិន មុនពេលសង់ទ្រុងចិញ្ចឹមសត្វធំៗ ។

៥- ការត្រួតពិនិត្យសំណើម (Moisture control)

មាន់ត្រូវការទឹកក្នុងបរិមាណជាច្រើន ចំពោះមាន់យកពង វាត្រូវការទឹកដល់ជាងមួយលីត្រក្នុងមួយថ្ងៃ ក្នុងករណីអាកាសធាតុក្តៅ ។ សំណើមឡើងខ្ពស់ក្នុងរដូវភ្លៀង អាចបណ្តាលឲ្យមានដំណក់ទឹកឡើងច្រើន ជាហេតុធ្វើឲ្យសត្វមានបញ្ហាជំងឺកើតឡើង ។ ចង្អូរសម្រាប់បង្ហូរទឹកនៅលើកំរាលទ្រង់ អាចកាត់បន្ថយនូវសំណើមបានល្អ ។ ដើម្បីការពារធាតុសំណើមនេះ អ្នកចិញ្ចឹមខ្លះបានជ្រើសរើសកម្មវិធីចាត់ចែង ដោយប្រើប្រាស់កំរាលធ្វើអំពីបន្ទះឈើតូចៗ ឬលួស ។

៦- ទីធ្លាចិញ្ចឹម (Space)

កាលណាដាក់មាន់ណែនពេក បណ្តាលឲ្យមានភាពស្អុះស្អាប់ហើយមិនផ្តល់ផលល្អផង ។ តំរូវការទ្រុងជាអប្បបរិមា សម្រាប់អាកាសធាតុសមរម្យ ( មិនក្តៅពេកមិនត្រជាក់ពេក ) ហើយមានខ្យល់ចូលគ្រប់គ្រាន់, ទ្រុងត្រូវសង់ទៅតាមអាយុរបស់សត្វ ដូចជាសត្វអាយុ៦អាទិត្យ ត្រូវដាក់១៥ក្បាល ក្នុងមួយម៉ែត្រក្រឡា សត្វអាយុ ១៦អាទិត្យ ត្រូវដាក់៥ក្បាលក្នុងមួយម៉ែត្រក្រឡា ហើយអាយុលើសពីនេះត្រូវដាក់ ៣ ទៅ៤ក្បាល ក្នុងមួយម៉ែត្រក្រឡា ។ គេត្រូវបង្កើនទីធ្លាកំរាលឲ្យធំបន្តិច ក្នុងករណីដែលសីតុណ្ហភាពខ្ពស់ សំណើមលើសលប់ កំរាលសើម ។ បើដាក់ទ្រុងវិញ ទ្រុងទំហំមួយម៉ែត្រក្រឡាត្រូវដាក់មាន់ពងបានពី ១០ ទៅ២០ក្បាល ។ ពូជមាន់ពណ៌ស និងមាន់ពណ៌ក្រហមត្នោត ត្រូវការកំរាលទីធ្លាធំជាង ដោយគណនាទៅតាមទំហំរបស់វា ។

៧- ការធ្វើគ្រោងទុ្រង (Framing)

គេត្រូវធ្វើទៅតាមសំភារ:ដែលមាននៅក្នុងស្រុក ហើយសង់ទៅតាមវិធីដែលគេកំណត់អាស្រ័យ ទៅលើប្រភេទគ្រោង ។ សរសរខាងក្នុងគេដាក់ដើម្បីការពារដំបូល ទប់ទល់នឹងខ្យល់បក់ខ្លាំង ។ ទ្វារ នឹងបង្អួចត្រូវឲ្យរឹងមាំ ហើយបើសិនជាគេប្រើក្បឿង ឬឥដ្ឋសម្រាប់ប្រក់ជាដំបូល ។

៨- ដំបូល (Roof)

ដំបូលសម្រាប់ការពារទឹកភ្លៀង, គេប្រើប្រាស់ស្លឹក ហ្វីប្រូសីម៉ង់ត៏ ក្បឿង បន្ទះឈើផ្សេងៗ ។ នៅរដូវក្តៅគេត្រូវធ្វើសំយ៉ាបទ្រង់ប្រវែងមួយម៉ែត្រ នៅជំហៀងខាងត្បូង ដើម្បីការពារការជះកំដៅខ្លាំងពេក ប៉ុនែ្តត្រូវធ្វើយ៉ាងណាឲ្យមានពន្លឺព្រះអាទិត្យចេញចូលគ្រប់គ្រាន់នៅ រដូវរងារ ។ សំយ៉ាបទ្រង់នេះផ្តល់នូវអត្ថប្រយោជន៍ដ៏ល្អដល់ការចិញ្ចឹមសត្វ ។

៩- កំរាល (Floor)

ថ្វីត្បិតតែកំរាលស៊ីម៉ង់ត៏ ត្រូវគេបង្កប់លួសសំណាញ់ ការពារសត្វកណ្តុរមិនឲ្យចូលក៏ដោយ ក៏ទ្រុងចិញ្ចឹមជាច្រើននៅតែមានធូលីដីដែរ ឬការធ្វើកំរាលអំពីឥដ្ឋយ៉ាងធន់ល្អ អាស្រ័យទៅលើការចំណាយ គេត្រូវធ្វើចង្អូរទឹកឲ្យបានគ្រប់គ្រាន់ ។ ប្រភេទនៃកម្រាលនេះ ប្រែប្រួលទៅតាមប្រព័ន្ធផ្សេងៗគ្នា រួមមានកំរាលផ្ទៃដី និងកំរាលផុតពីដី ដែលធ្វើអំពីបន្ទះឈើ ឬដែលសរសៃតូចៗ ។ គេត្រូវគិតគូផងដែរលើប្រព័ន្ធសំអាតលាមកសត្វ ។

១០- ការពារពីបក្សី និងសត្វផ្សេងៗ (Animal and bird protection)

ជាការល្អគេគួរគប្បីមានគម្រោងការពារ នៅពេលយប់ទប់ទល់នឹងសត្វដូចជា ឆ្កែ, ឆ្មា, កណ្តុរ, សំពោច, ទីទុយ, និងការពារនៅពេលថ្ងៃ ប្រឆាំងនឹងសត្វព្រៃដូចជា ខ្លែង, ស្ទាំង ។ ជាញឹកញាប់គេច្រើនប្រើប្រាស់លួសសំណាញ់ ថ្វីត្បិតតែការស្វែងរកចំណី នៅវាលស្មៅអាចមានទំនុកចិត្តនៅពេលថ្ងៃក៏ដោយ ក៏នៅពេលយប់គេត្រូវតែការពារសន្តិសុខឲ្យបានល្អដែរ ។

ប្លង់ទ្រង់មាន់សម្រាប់ប្រទេសកម្ពុជា

ប្លង់សម្រាប់ ទ្រុងមាន់ដែលមានទ្រង់ទ្រាយតូច ទ្រង់នេះអាចត្រូវបានគេប្រើប្រាស់សម្រាប់ការក្រុងកូនមាន់ និងការចិញ្ចឹមមាន់សាច់ ឬសម្រាប់មាន់យកពង ។

ទ្រុងនេះមានគ្រោងជាឫស្សី, ដំបូលស្លឹក មានកំរាលអង្កាមកំរាស់ពី៥-១០ ស.ម ។ ទ្រុងនេះត្រូវបានបែងចែកជា៤បន្ទប់

ចុចដោនឡូនឯកសារ PDF Download: housing.pdf

ការចិញ្ចឹមសត្វ-ចំណីអាហារមាន់

Posted on by TEAV CHHUN NAN (ទំនាក់ទំនង ផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម 077778647-070778647)

ចំណីអាហារ (Nutrition)
- ក- សេចក្តីផ្តើមអំពីចំណីអាហារ និងការផ្តល់ចំណី Click to collapse

(Introduction to poultry nutrition and feeding)

ប្រសិនបើគេលែងមាន់ឲ្យរកចំណីតាមវាលធំទូលាយ ឬនៅតាមទីធ្លាក្នុងរបងណាមួយតាមធម្មតា មាន់អាចរកបាននូវចំណីអាហារ ដែលមានតុល្យភាពគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីរស់ ។ ផ្ទះមួយដែលមានហ្វូងមាន់ពី១០ ទៅ២០ក្បាលនោះ មិនត្រូវការអាហារបន្ថែមទេ ពីព្រោះវាស៊ីចំណីអាហារស្រស់ៗ និងសត្វល្អិតនៅតាមសួនច្បារក្បែរៗនោះគ្រប់គ្រាន់ទៅហើយ ។ កូនមាន់ដែលធំបន្តិចរស់នៅរិតតែល្អប្រសើរ បើសិនជាគេឲ្យចំណីអាហារ ដូចជាគ្រាប់ពោត ឬធញ្ញជាតិមួយចំនួនបន្ថែមទៀត ។ អ្នក ចិញ្ចឹមានទឹកចិត្តដោយការទទួលបាននូវចំណូល ពីការលក់ហ្វូងសត្វដែលបានលែងឲ្យស៊ីនោះ ដូច្នេះគេអាចធ្វើគម្រោងពង្រីកហ្វូងសត្វនោះធំជាងមុន ដោយជួនកាលគេភ្លេចគិតដល់ការទិញចំណីយ៉ាងច្រើន សំរាប់ការចិញ្ចឹមទៀតផង ។ គេត្រូវធ្វើគម្រោងផ្តល់ចំណីអាហារ ដែលមានតុល្យភាពល្អដោយគេសង្ឃឹមថា ប្រាក់ដែលបានចំណេញមកវិញល្មមសមរម្យ ទៅលើការចំណាយបន្ថែមទាំងនេះ។

ក្រោយពីបាន ទទួលបទពិសោធន៍ពីការផ្តល់ចំណី និងការលក់មាន់មកអ្នកចិញ្ចឹមគួរត្រូវបានណែនាំឲ្យចាប់ផ្តើមបង្កើន ហ្វូងសត្វពីតិចទៅច្រើនជាបណ្តើរៗ ។ អ្នកចិញ្ចឹមរបៀបជំនួញត្រូវគណនាថា ៥០ ទៅ៧០ភាគរយ នៃចំណាយក្នុងការចិញ្ចឹមនោះ គឺចំណាយទៅលើសារធាតុអាហារ ។ ដូច្នេះគម្រោងការណ៍មុនគេចំពោះការផ្តល់ចំណីអាហារ ដល់សត្វគឺជាការចាំបាច់បំផុត ។ នៅពេលដែលមាន់កាន់តែធំ វាត្រូវការចំណីកាន់តែច្រើនឡើងៗជារៀងរាល់ថ្ងៃដែរ ។ ត្រូវដាក់ចំណីឲ្យមាន់គ្រប់គ្រាន់ជានិច្ច (Full Feeding) គឺត្រូវតែដាក់ចំណីអាហារពីមុខមាន់គ្រប់ពេលវេលា ។ ធ្វើដូច្នេះគេត្រូវប្រមាណមើលចំណីទាំងអស់ដែលត្រូវការចិញ្ចឹមរហូត ដល់គ្រប់អាយុយកទៅលក់ ។ ចំពោះមាន់យកសាច់វាត្រូវការចំណីច្រើន យ៉ាងហោចណាស់ក៏ ២ដង ឬច្រើនដង ដើម្បីឲ្យសត្វនោះធំធាត់ ទាំងសាច់ទាំងទំងន់ឆាប់រហ័ស ។ អនុបាតនៃការផ្លាស់ចំណីទៅជាសាច់ ( ទំងន់ចំណីចែកឲ្យទំងន់សត្វ ) ស្មើនឹង២ត្រូវបានគេចាត់ទុកថា ជាការល្អប្រសើសំរាប់មាន់យកសាច់ ។

ដើម្បីទទួលបានអនុបាតបន្លាស់នេះទាមទារឲ្យមាន :

មេបាបង្កាត់ពូជមាន់សាច់ល្អ
ចំណីអាហារមានរស់ជាតិ ធ្វើឲ្យធំធាត់និងមានតុល្យភាពល្អ
ការគ្រប់គ្រងចាត់ចែងបានល្អ
និងការទប់ស្កាត់ជំងឺ

តំលៃលក់មាន់ដកនឹងការចំណាយលើចំណី គឺមានសារៈសំខាន់ច្រើនជាងអនុបាត នៃការផ្លាស់ប្តូររវាងចំណីអាហារ និងទំងន់សត្វដែលលក់ចេញ ។ ជួនកាលការផ្តល់ចំណីអាហារដែលមានតំលៃថោក អាចធ្វើឲ្យសត្វរីកលូតលាស់យឺត ប៉ុន្តែមានការចំណាយច្រើន ។

អ្នក ចិញ្ចឹមមាន់មួយចំនួន បានបាត់បង់ផលចំណេញគឺអាស្រ័យទៅលើហ្វូងមាន់ មានការខ្វះខាតចំណីអាហារ នៅពេលដែលពុំមានចំណីអាហារផ្គត់ផ្គង់នៅលើទីផ្សារ សំរាប់ការចិញ្ចឹមមាន់ ។ ការខាតបង់ផ្សេងៗទៀតដែលអ្នកចិញ្ចឹមមិនបានគិតនោះ គឺជំងឺបណ្តាលមកពីសារធាតុចំណីអាហារ មានរស់ជាតិមិគ្រប់គ្រាន់ ។ បញ្ហាចំបងដែលគេត្រូវគិតគូរឲ្យបានដិតដល់នោះគឺ ផលិតផលមួយចំនួនដែលលាយបញ្ចូលគ្នា សំរាប់ធ្វើជាចំណីមាន់មានការប្រកួតប្រជែងគ្នា ជាមួយនឹងការផ្គត់ផ្គង់ចំណីអាហារសំរាប់មនុស្ស ។ អ្នកចិញ្ចឹមបក្សីតាមបែបឧស្សាហកម្មទូទៅ គេចំណាយយ៉ាងសំចៃចំពោះការចំណាយ ទៅលើចំណីអាហារ ក្នុងស្រុកទាំងឡាយណា ដែលមិនត្រូវបានប្រើប្រាស់ដោយមនុស្ស ។

ទោះបីជាអ្នកចិញ្ចឹមតាមគ្រួសារគិត ថា គ្រាប់ធញ្ញជាតិជាចំណីអាហារបន្ថែមដ៏ប្រសើរសំរាប់មាន់ ដែលស្វែងរកចំណីអាហារដោយខ្លួនឯងក៏ដោយ ក៏ការផ្តល់ចំណីអាហារផ្សំផ្សេងៗ នៅតែមានសារសំខាន់ជានិច្ច ប្រសិនបើគេចិញ្ចឹមាន់ដាក់ក្នុងទ្រុង ។ ដើម្បីធានានូវការធំធាត់ឆាប់រហ័ស ហើយការផលិតពងបានច្រើន អ្នកចិញ្ចឹមតាមបែបជំនួញភាគច្រើន បានពឹងផ្អែកទៅលើចំណីអាហារផ្សំ ដែលមានតុល្យភាពល្អសំរាប់ផ្តល់ឲ្យវាដូចជា កន្ទក់, ចំណីគ្រើម, កន្ទក់ចំណីម៉ដ្ឋ, ឬចំណីគ្រាប់ ។

- ខ- ប្រភពវត្ថុធាតុផ្សំដើម្បីឈានដល់តំរូវការនៃសារធាតុចិញ្ចឹមគ្រប់គ្រាន់ Click to collapse

(ingredient sources to meet nutrient needs)

សារធាតុគីមី ឬសារធាតុចិញ្ចឹម ៤០មុខផ្សេងៗគ្នា ត្រូវបានគេចាត់ទុកថា មានសារសំខាន់ក្នុងចំណីអាហារ ។ ខាងក្រោមនេះគឺជាសេចក្តីសង្ខេបស្តីអំពីវត្ថុធាតុផ្សំ៦ក្រុម :

១- អាហារដែលសំបូរទៅដោយថាមពល (Feedstuffs rich in energy)

ភាពស្រែកឃ្លានគឺជាកំលាំងបង្ខំឲ្យមាន់ស៊ី ហើយបំពេញនូវសេចក្តីត្រូវការរបស់វា ។ តំរូវការថាមពលសំរាប់ធ្វើឲ្យសាច់ដុំមានសកម្មភាព ដឹកនាំចំណីមានសារធាតុគីមីដូចជា ការរំលាយអាហារនិងការបង្កើតកំដៅ ។ វត្ថុធាតុផ្សំចំណីអាហារត្រូវមានតុល្យភាព ដោយសមាមាត្រជាមួយនឹងចំណីអាហារនីមួយៗ ដែលមានក្នុងថាមពល ដើម្បីផ្គត់ផ្គង់នូវសារធាតុចិញ្ចឹម ទៅតាមអនុបាតត្រឹមត្រូវ ។

ចំណីអាហារ ដែលផ្តល់ថាមពលជារឿយៗ ត្រូវបានគេបែងចែកជា៣ប្រភេទគឺ : ការបូអីដ្រាត (carbohydrates), ខ្លាញ់ ( fats ), ប្រូតេអ៊ីន ( proteins ) ។ ទោះបីជាប្រូតេអ៊ីនហួសពីសេចក្តីត្រូវការ ត្រូវបានផ្តល់ថាមពលក៏ដោយ ក៏តំរូវការរបស់វាក្នុងការបំពេញឲ្យសត្វមានភាពធំធាត់ ដែលចាំបាច់ជាហេតុធ្វើឲ្យមានការចំណាយខ្ពស់ពេក ចំពោះការយកចិត្តទុកដាក់លើការផ្តល់ថាមពលតែមួយ ។ ប្រភពការបូអ៊ីដ្រាត អាចត្រូវបានគេបែងចែកឋិតនៅក្នុងពពួក starches, ស្ករ ( sugars ), និងសែលុយឡូស ( cellulose ) ( បានមកពីជាលិការសរសៃនៃរុក្ខជាតិ ) ។ តាមធម្មតា Starches និងស្ករផ្តល់នូវតំរូវការថាមពលមួយផ្នែកធំ ។ ជាទូទៅសារធាតុទាំងនេះ ត្រូវបានគេផ្តល់ទៅតាមចំណីអាហារនៃគ្រាប់ធញ្ញជាតិ ។ ទោះបីជាសែលុយឡូស ( ជាតិសរសៃដែលមិនអាចរំលាយបាន ) អាចជាចំណីអាហារមួយផ្នែកដ៏មានសារសំខាន់ក៏ដោយ ក៏គេមិនយកវាធ្វើជាចំណីបក្សីដែរ ។ ខ្លាញ់ ឬប្រេងផ្តល់នូវថាមពលបំរុងបន្ថែម ។ គេស្ទាបស្ទង់តាមការថ្លឹងនោះ វាផ្តល់ថាមពលច្រើនជាងថាមពល ដែលផ្តល់ដោយការបូអ៊ីដ្រាត ឬប្រូតេអ៊ីន២ដង ។ តំលៃថាមពលរបស់ចំណី ជាទូទៅត្រូវបានគេគិតជាគីឡូកាឡូរី ( Kcal ) រីហ្សូល ( Joules ) ក្នុងមួយឯកតានៃចំណី ។ រង្វាស់ទាំងពីរនេះគឺជាឯកតានៃរង្វាស់សំរាប់បញ្ជាក់អំពីថាមពល គីឡូកាឡូរីគឺជារង្វាស់ពិសេសនៃថាមពលកំដៅ ។ ១គីឡូកាឡូរី = ៤,១៨៤ហ្សូល = កំដៅដែលត្រូវការសំរាប់ធ្វើឲ្យទឹកចំនួន១ក្រាម ឡើងកំដៅបានមួយអង្សាសេ ។ ខ្លាញ់១ក្រាមផ្តល់ថាមពលប្រហែល ៩គីឡូកាឡូរី ចំណែកឯការបូអ៊ីដ្រាត និងប្រូតេអ៊ីនផ្តល់ថាមពល ដែលអាចធ្វើឲ្យមេតាបូលីស បានចំនួនប្រហែល ៤គីឡូកាឡូរីក្នុងមួយក្រាមៗ ។

ចំណីអាហារដែលផ្តល់ចំពោះតម្រូវការថាមពល (Feedstuffs which contribute to energy needs)

- ពោត ( corn ) : ធញ្ញជាតិនេះ គឺជាប្រភពថាមពលមួយដ៏ល្អប្រសើរ នៅក្នុងរបបចំណីអាហាររបស់បក្សី ដែលជារឿយៗមានប្រហែល៦០ទៅ ៥០ភាគរយ ក្នុងរបបចំណីអាហារ ។ ពោត គឺជាចំណីអាហារដែលគេត្រូវបន្ថែម ចំពោះការខ្វះខាតអាស៊ីតអាមីណេ ( amino acids ), ឬវីតាមីន នឹងសារធាតុរ៉ែ ។ ពោតក្រហមត្រូវបានប្រើច្រើនជាងពោតស បើសិនជាអ្នកហូបចុកចូលចិត្តជាតិពណ៌លឿងនៃពង ។

– ស្រូវសាឡី ( wheat ) : ទោះបីជាស្រូវសាឡីថ្លៃជាងពោតក៏ដោយ ក៏គេអាចប្រើប្រាស់ស្រូវសាឡីរហូតដល់ទៅ ៧០ភាគរយក្នុងរបបអាហារដែរ ។ អនុផលរោងចក្រកិនស្រូវដូចជា ចុងអង្ករស្រូវសាឡី និងកន្ទក់អាចត្រូវបានគេប្រើប្រាស់ផងដែរ ។ កន្ទក់មានផ្ទុកទៅដោយជាតិសរសៃ ដែលមិនអាចប្រើប្រាស់ដោយបក្សី ក៏ប៉ុន្តែជាប្រភពមួយដែលមានជាតិវីតាមីនផងដែរ ។

- ធញ្ញជាតិដទៃទៀត ( other grains ) : ត្រូវបានគេផ្តល់ជាប្រភពប្រូតេអ៊ីនផងដែរ ធញ្ញជាតិនីមួយៗមានសារធាតុចិញ្ចឹមផ្សេងៗគ្នា ។ sorghums ( milo, millet, kafir corn ), barley, និង oats ជារឿយៗត្រូវបានគេប្រើប្រាស់សម្រាប់សត្វដែរ ។ ការកិនកំទេចគឺជាការល្អ ហើយចំណីអាហារដែលមានអង្កាម គេត្រូវយកចេញពីចំណីអាហារ ។

- អង្ករ ( rice ) : ជួនកាលគេយកចុងអង្ករដាក់ធ្វើជាចំណីមាន់ បន្ទាប់ពីសម្អាតក្បាលអង្កាមហើយថ្មីៗ។

– ដំឡូងមី ( cassava ) : មើមដំឡូងមី ផ្ទុកដោយគុណភាពម្សៅ starch យ៉ាងច្រើន ហើយត្រូវបានលាយច្របល់ក្នុងកំរិតរហូតដល់ទៅ ២៥ភាគរយ បន្ទាប់ពីហាលឲ្យស្ងួតអស់ជាតិពុលអាស៊ីតត្រូស្យានិច ( hydrocyanic acid ) ។

– ដំឡួងជ្វា ( sweet potatoes ) : ត្រូវបានគេប្រើប្រាស់សម្រាប់យកថាមពលមួយរយៈពេលខ្លី ដើម្បីជំនួសផលិតផលធញ្ញជាតិផ្សេងៗ ។

- ស្កររងូ ( molassses ) : អាចត្រូវបានគេប្រើប្រាស់រហូតដល់ទៅ ៥ភាគរយ ដោយចាត់ទុកថាជាប្រភពការបូរអ៊ីដ្រាតមួយ ។

– ទឹកអំពៅ ( cane juice ) : ត្រូវបានប្រើប្រាស់ ៦០ភាគរយ នៅក្នុងរបបអាហារសំរាប់មាន់សាច់ ។ ទឹកអំពៅ និងស្កររងូគឺជាប្រភព ដែលសំបូរទៅដោយថាមពល ក៏ប៉ុន្តែវាស្ទើរតែពុំមានផ្ទុកជាតិប្រូតេអ៊ីនឡើយ ។

– ខ្លាញ់ និងប្រេង ( fats-oils ) : ខ្លាញ់ និងប្រេងដែលបានពីប្រភពសត្វនិងរុក្ខជាតិ ជួនកាលត្រូវបានគេបន្ថែមលាយទៅក្នុងចំណីអាហារ ដើម្បីផ្តល់ថាមពលបន្ថែមតាមធម្មតាជាការល្អ គេត្រូវដាក់វាពី ៣-៦% ប៉ុណ្ណោះ នៃរបបចំណីអាហារ ។

បក្សីស្រូបយកថាមពលដែលត្រូវឲ្យមានតុល្យភាពជាមួយនឹងប្រូតេអ៊ីន និងសារធាតុចិញ្ចឹមផ្សេងទៀត ដើម្បីឲ្យការប្រើប្រាស់មានកំរិតខ្ពស់ ក្នុងរបបចំណីអាហារសំរាប់ផលិតកម្មសាច់និងផលិតកម្មពង ។

២- ចំណីអាហារដែលសំបូរទៅដោយប្រូតេអ៊ីន និងអាស៊ីតអាមីណេ (Feedstuffs rich in proteins and amino acids)

គ្រាប់កោសិកាថ្មីនៃដងខ្លួនកូនមាន់ទាំងអស់ ធ្វើសំយោគនូវប្រូតេអ៊ីនថ្មីប្លែកៗ ពីអាស៊ីតអាមីណេចំនួន ២០ខុសៗគ្នា ។ អាស៊ីតអាមីណេគឺជាក្រុមដែលសាងឡើងពីប្រូតេអ៊ីនដែលសាងឡើងពី ចំណីអាហារ ដែលមានដើមកំនើតពីរុក្ខជាតិ និងសាច់សត្វ ។ អាស៊ីតអាមីណេមួយចំនួន មាន់មិនអាចធ្វើសំយោគដោយមាន់បានទេដូចជា : arginine, lysine, histidine, leuchine, isoleucine, valine, methionine, phenylalanine, trytophan, និង treonine ។ សារធាតុទាំងនេះត្រូវបានគេហៅថា អាស៊ីតអាមីណេសំខាន់ ឬចាំបាច់ (essential amino acids or indispensable amino acids) ហើយត្រូវតែមាននៅក្នុងរបបអាហារបក្សីនីមួយៗ ។ អាស៊ីតអាមីណេផ្សេងៗទៀត អាចត្រូវបានធ្វើសំយោគបានត្រឹមតែក្នុងស្ថានភាពខ្លះប៉ុណ្ណោះដូចជា : cystine, glysine, serine, និង tyrosine ។

បញ្ហាទូទៅនៃភាពខ្វះអាស៊ីតអាមីណេ ឬប្រូតេអ៊ីនរួមមាន :ការលូតលាស់យឺត ដុះរោមខុសប្រក្រតី ផលិតផលពងថយចុះជាពិសេសពងមានទំហំតូច ។ ការខ្វះអាស៊ីតអាមីណេលីស៊ីនបណ្តាលឲ្យខ្សោយជាតិពណ៌សំរាប់រោមពណ៌ខ្មៅ និងពណ៌ក្រហម ។នៅក្នុងចំណីមាន់ប្រូតេអ៊ីន ១/៣ អាចសម្របសម្រួលជាមួយថាមពលដែលបានមកពីប្រភពធញ្ញជាតិ ។គន្លឹះនៃការឲ្យចំណីអាហារដែលមានប្រូតេអ៊ីនគឺការយកចិត្តទុកដាក់នៃការជ្រើសរើសប្រភព នៃគ្រាប់ធញ្ញជាតិ ។គ្រាប់ធញ្ញជាតិភាគច្រើនមានជាតិលីស៊ីន ( lysine ) ក្នុងកំរិតទាបហើយមានមេធីអូនីន ( methionine ) ក្នុងកំរិតខ្ពស់ដូច្នេះការផ្គត់ផ្គង់ប្រូតេអ៊ីនបន្ថែមដែលប្រសើរបំផុតមានដូចជាសាកជាតិ ( legume ) ( បន្លែឬរុក្ខជាតិដែលមានជាតិប្រូតេអ៊ីន ), និងម្សៅប្រូតេអ៊ីនដែលបានមកពីសត្វ ដែលសំបូរទៅដោយជាតិលីស៊ីន (lysine) និងមានជាតិមេធីអូនីន ( methionine ) តិចតួច ។

- ចំណីអាហារដែលផ្តល់ប្រូតេអ៊ីន Click to collapse

(Feedstuffs which contribute to protein needs)

២.១- ប្រភពដែលបានមកពីដំណាំ, សណ្តែកសៀង និងកាកប្រេងសណ្តែកសៀង (plant sources, soybeans and soybean oil meal)

ប្រូតេអ៊ីន ដែលមាននៅក្នុងសណ្តែកសៀង សំបូរទៅដោយជាតិលីស៊ីន ( lysine ) ដូចនេះវាគឺជាប្រភពប្រូតេអ៊ីនមួយយ៉ាងល្អប្រើសើរបំផុត ដែលបានមកពីគ្រាប់ធញ្ញជាតិ ។ គេត្រូវចំអិនសណ្តែកសៀង ឬប្រើកំដៅដើម្បីបំបាត់សារធាតុក្រពុល ។ ការលីងសណ្តែកសៀងទាំងមូលធ្វើឲ្យមានកំរិតប្រូតេអ៊ីនខ្ពស់ ( ៣៦ភាគរយ ), និងផ្តល់ថាមពលខ្ពស់ ។ ម្សៅសណ្តែកសៀងដែលគ្មានជាតិខ្លាញ់ គឺជាប្រភពប្រូតេអ៊ីនល្អមួយ ដែលមានជាតិប្រូតេអ៊ីនប្រហែល ៤៤ ទៅ ៤៩ភាគរយ ។

- ម្សៅសណ្តែកដី ( peanut meal ) :អាច មានផ្ទុកជាតិប្រូតេអ៊ីន ៤០ភាគរយ ប៉ុន្តែខ្វះអាស៊ីតអាមីណេមួយចំនួន ជាពិសេសលីស៊ីន ( lysine ), មេធីអូនីន ( methionind ), និងស៊ីស្ទីន (Cystine) ។

- ម្សៅគ្រាប់កប្បាស់ ( cottonseed meal ) : អាចមានផ្ទុកជាតិប្រូតេអ៊ីនរហូតដល់ទៅ ៤៣ភាគរយ ប៉ុន្តែគេត្រូវបំបាត់ជាតិពុល កូសស៊ីប៉ូល ( gossypol ) ជាមុនសិន ដោយវិធីកែច្នៃពិសេស មុនពេលយកទៅឲ្យសត្វស៊ី ។ បើសិនជាគេមិនបំបាត់ជាតិពុលនោះជាមុនទេ នោះមាន់នឹងពុំមានភាពធំធាត់បានទេ និងជាតិក្រហមក្នុងពងក៏ពុំសូវមានដែរ ។

ម្សៅដែលបានមកពីផ្កាឈូករ័ត្ន, ល្ង, គ្រាប់គ, សាច់គ្រាប់ត្នោត, គ្រាប់កៅស៊ូ, សាច់ដូងស្ងួត, គ្រាប់សណ្តែកបារាំង, សណ្តែកខៀវ, ពពាយស្បែក, ពពាយជ្រុង, និងពពួកសណ្តែកផ្សេងៗរួមគ្នាជាមួយនឹង កាកសំណល់រោងចក្រផលិតស្រាបៀរ និងការសំណល់ស្រាបៀរផ្សេងៗ ត្រូវបានគេប្រើប្រាស់ជាប្រូតេអ៊ីនបន្ថែមដែរ ។ ផលិតផលនីមួយៗអាចត្រូវបានគេផ្តល់ឲ្យសត្វក្នុងកំរិតទាប ប៉ុន្តែគ្រប់ផលិតផលទាំងអស់សុទ្ធតែមានកំរិតរបស់វា ដែលចាំបាច់គេត្រូវគិតគូរនៅក្នុងរូបមន្តរបស់ចំណី។ បរិមាណម្សៅទាំងនេះដែលអាចផ្តល់ជាចំណីសត្វ អាស្រ័យទៅលើវត្ថុធាតុផ្សំនីមួយៗ ។ វិធីដែលត្រូវជ្រើសរើសប្រសើរបំផុត គឺត្រូវទិញពីប្រភពដែលសំបូរផលិតផលនេះ ហើយត្រូវចេះវិនិច្ឆ័យថា តើវត្ថុធាតុផ្សំនីមួយៗ ត្រូវលាយប៉ុន្មានដើម្បីឲ្យសត្វស៊ី ។ ប្រសិនបើប្រភពនៃវត្ថុធាតុផ្សំនីមួយៗមានការផ្លាស់ប្តូរ នោះចម្លើយរបស់បក្សីក៏អាចមានការប្រែប្រួលផងដែរ ។

២.២- ប្រភពដែលបានមកពីសត្វ ( animal sources )

ម្សៅដែល បានមកពីត្រី, សាច់, ឈាម, កំទេចកំទីសាច់សេសសល់និងរោម គឺសុទ្ធតែមានផ្ទុកកំរិតផ្សេងៗគ្នានូវសារធាតុ អាស៊ីតអាមីណេសំខាន់ៗ ( essential amino acids ) និងសារធាតុរ៉ែផ្សេងៗ ។ ការបន្ថែមជាតិផូស្វាតវាតែងតែមានតម្លៃខ្ពស់ ហើយប្រូតេអ៊ីនដែលបានពីសាច់សត្វទូទៅ វាគឺជាប្រភពមួយដ៏ល្អ ដែលមានជាតិផូស្វ័រខ្លះដែរ ។ ការបន្ថែមនូវផលិតផលផ្សេងៗ ប្រចាំថ្ងៃដូចជាទឹកដោះគោ និងកាកទឹកដោះគោ ជាប្រភពដ៏ល្អផងដែរ ដែលមានអាស៊ីតអាមីណេតិចតួច និងសារធាតុរ៉ែសំខាន់ៗមួយចំនួន ។ ប័រទឹកដោះ ( buttermilk ) គឺជាអាហារបន្ថែមមួយដ៏ល្អប្រសើរ ចំពោះរបបអាហារដែលជាគ្រាប់ធញ្ញជាតិ វាបងើ្កនចំណីអាហារឲ្យមានឱជារស់ និងបង្កើននូវសារធាតុចិញ្ចឹមធ្វើឲ្យមានសត្វធំធាត់ ។ គេអាចចាក់លាយប័រទឹកដោះគោនេះទៅលើចំណីអាហារក៏បាន ។ ដើម្បីការពារកុំឲ្យដុះផ្សិតទាន់ ចូលដាក់ឲ្យតែសត្វស៊ីល្មមតែក្នុងរយៈពេល ២ ទៅ៣ម៉ោងក្នុងលក្ខខ័ណ្ឌដែលអាកាសធាតុក្តៅ ។ សូមកុំដាក់ឲ្យលើសពីមួយថ្ងៃឲ្យសោះ ទោះបីនៅក្នុងរដូវត្រជាក់ក៏ដោយ ។

២.៣- អាស៊ីតអាមីណេសំយោគ ( synthetic amino acids )

អាស៊ីតអាមីណេពីរ គឺលីស៊ីន ( lysine ) និងមេធីអូនីន ( methionine ) ដែលតែងតែកំណត់គុណភាពនៃសារធាតុចិញ្ចឹមរបស់ចំណីអាហារដែលនៅពេលបច្ចុប្បន្នអាចរកបានដោយតំលៃប្រកួតប្រជែងដូចចំណីអាហារបន្ថែមដែលបានមកពីរោងចក្រកែច្នៃដែរ ។ មាន methionine hydroxy analog សំយោគផងដែរ ដែលជាប្រភព methionine សំរាប់បក្សី ។ការសំយោគនេះត្រូវបានផ្លាស់ប្តូរយ៉ាងឆាប់រហ័ស ឲ្យទៅជា methionine សំរាប់សារពាង្គកាយសត្វ ដោយទាញយកចេញនូវកាកសំណល់អាសូត ( nitrogen ) ដែលមាននៅក្នុងខ្លួនសត្វ ។
– វត្ថុធាតុផ្សំផ្សេងៗ Click to collapse

(other ingredients)

វត្ថុធាតុ ផ្សំជាច្រើនអាចត្រូវបានគេប្រើប្រាស់ នៅក្នុងរបបអាហាររបស់សត្វបក្សីផងដែរ ប្រសិនបើគេអាចរកបានក្នុងតម្លៃថោកល្មម ។ វត្ថុធាតុផ្សំទាំងនេះរួមមានគ្រាប់ធញ្ញជាតិ, និងអនុផលសត្វនិងរុក្ខជាតិ ។ វត្ថុធាតុនីមួយៗមានផ្ទុកនូវបរិមាណប្រូតេអ៊ីន, ថាមពល, ជីវជាតិ, និងសារធាតុរ៉ែផ្សេងៗពីគ្នា ។ ឧទាហរណ៍ : ចេក, ផលិតផលដូង, ម្សៅកាកដូង, កាកសណ្តែក, ស្ករស្ងួត, សណ្តែកសៀង, សំបកបង្កង, ដំឡូងមី, ស្កររងូ, សាច់ត្នោត, ម្សៅស្លឹកម្នាស់, កន្ទក់, ស្រូវ, កាកល្ង, ខ្ចៅ, ដំឡូងជ្វា, ម្សៅជន្លេនស្ងួត ។

៣- ការបន្ថែមជីវជាតិ ( vitamin supplements )

ជីវជាតិចំនួន ១៣ប្រភេទផ្សេងៗគ្នា ត្រូវការជាចាំបាច់ដើម្បីឲ្យសត្វមានសុខភាពល្អ ។ ជួនកាលរោគសញ្ញានៃការខ្វះជីវជាតិ ( តារាងលេខ១ ) បង្ហាញនូវការបាត់បង់ជីវជាតិពិសេសណាមួយ ប៉ុន្តជាញឹកញាប់រោគសញ្ញាទាំងនេះ បង្ហាញឲ្យឃើញនូវកង្វះជីវជាតិ និងសារធាតុរ៉ែជាច្រើន ។

តារាងទី១ – សញ្ញានៃការកង្វះវីតាមីន និងប្រភពធម្មជាតិ

វីតាមីន	សញ្ញានៃកង្វះវីតាមីន	ប្រភពសំបូរវីតាមីន
វីតាមីនអា	” ជំងឺផ្នែកចំណីអាហារ ” ataxia	ស្មៅបៃតង
retinol	មានជំងឺភ្នែក	ម្សៅពោតគ្រើម
	មានជំងឺតឹកនោម	ពោតក្រហម
	ផលិតកម្មពងថយចុះ	ការ៉ុតែន ( carotene )
	ការភ្ញាស់ពងបានតិច	ប្រេងត្រី
វីតាមីនដេ	ក្រេះក្រិន, ឆ្អឹងទន់	កូនមាន់ត្រូវទទួលកំដៅថ្ងៃ
( Vitamin D )	លូតលាស់យឺត, ការជំរុះរោម	សំយោគវីតាមីននេះ
	ធ្វើឲ្យថយផលិតកម្មពង
វីតាមីន E	” កូនមាន់កើតជំងឺឆ្គួត “	ម្សៅអាល់ហ្វាល់ហ្វា ( alfalfa )
tocopherol	ជំងឺរលាកខួរក្បាល-ហើម	ប្រេងរុក្ខជាតិ
	ខូចប្រព័ន្ធសរសើប្រសាទនិងសាច់ដុំ	គ្រាប់ស្រូវសាឡី
	ការភ្ញាស់ពងបានតិច
វីតាមីន K	ការហូរឈាម	អាល់ហ្វាល់ហ្វា ( alfalfa )
	ឈាមក្រកក	វាលស្មៅបៃតង
		ម្សៅត្រី
វីតាមីន B1	” ជំងឺភ្នែកស្លឺ ”	មានក្នុងចំណីអាហារស្លឹក
thiamin	បាត់បង់កាស្រេកឃ្លាន	មាននៅក្នុងផលិតផល
	បាត់បង់ទំងន់, ប្រកាច់	ទឹកដោះគោនិងធញ្ញជាតិ
	ឈប់ពង	កាកប្រេងគ្រាប់ធញ្ញជាតិ
វីតាមីន B2	ម្រាមជើងក្រញង់	អាល់ហ្វាល់ហ្វា, ស្មៅបៃតង
riboflavin	លូតលាស់យឺតនិង	អនុផលទឹកដោះគោ
	ការញាស់មិនសូវល្អ	ផលិតផលឡើងមេ
Pentothenic	រលាកស្បែកលើជើង	អាល់ហ្វាល់ហ្វា, ស្មៅបៃតង
acid	ការលូតលាស់យឺតនិង	ផលិតផលទឹកដោះ
	រោមមិនសូវដុះ, មានដំបៅមាត់និង	កាកសំណល់ដែលបានពី
	ត្របកភ្នែក	ការបិតស្រា, ផលិតផលឡើងមេ
Nicotinic	សរសៃពួរអិលខុសពីធម្មតា	ចុងអង្ករស្រូវសាឡី
acid	គន្លាក់ជើងរីកធំ	ម្សៅពោតមានជាតិស្អិត
niacin	ដុះរោមតិច, ជំងឺរលាកស្បែក	អាល់ហ្វាល់ហ្វា
Vitamin B6	ការលូតលាស់យឺតនិង	ផលិតផលទឹកដោះ
	ពុំមានសម្របសម្រួល	ម្សៅសណ្តែកសៀង
	ប្រកាច់	ម្សៅត្រីនិងម្សៅសាច់
Biotin	ការលូតលាស់យឺត, មានជំងឺរលាក	ស្មៅបៃតង
	ស្បែកនៅលើជើង, មាត់, ភ្នែក	ម្សៅសណ្តែកសៀង,
	សរសៃពួររអិលខុសធម្មតា	គ្រាប់ធញ្ញជាតិ, តំបែរស្ងួត
	ការញាស់មិនសូវល្អ	ផលិតផលទឹកដោះ
Folacin	ការលូតលាស់យឺត	បន្លែស្លឹក
Folic acid	សរសៃពូររអិលខុសធម្មតា,
	កង្វះឈាម ( ស្លេកស្លាំង )
	ដុះរោមតិច, ភ្ញាស់បានតិច
Choline	សរសៃពូររអិលខុសធម្មតា,	ផលិតផលទឹកដោះនិងត្រី
	ការលូតលាស់យឺត	ម្សៅសណ្តែកសៀង
	ផលិតកម្មពងរិចតួច
វីតាមីន B12	ជំងឺកង្វះឈាម, ការលូតលាស់យឺត	អនុផលសាច់សត្វនិងត្រី
	ភ្ញាស់បានតិចតួច	លាមកសត្វ

វីតាមីន ជាច្រើនមានស្រាប់នៅក្នុងគ្រាប់ធញ្ញជាតិ អាហារខៀវ ឬផលិតផលឡើងមេពីធម្មជាតិ បើសិនជាគេលែងសត្វឲ្យរកស៊ីតាមវាល ។ វីតាមីន B complex កើតឡើងនៅក្នុងតំបែរ និងលាមកសត្វដុះផ្សិត ។ ការបន្ថែមវីតាមីន B complex និង vitamin A ជួនកាលត្រូវបានគេផ្តល់ឲ្យតែសម្រាប់ការចិញ្ចឹមសត្វតិចតួច ដោយកាត់ចំណីខៀវដាក់ឲ្យវាស៊ី ( ដូចជាបន្លែ ) ។ ថ្វីត្បិតតែវីតាមីនទាំងឡាយបានមកពីប្រភពនេះឆាប់ខូចខាតក៏ដោយ ក៏គេអាចថែរក្សាវា ដោយហាលឲ្យស្ងួតបានដែរ ។ ចំពោះហេតុផលនេះម្សៅអាល់ហ្វាល់ហ្វាតែងតែត្រូវបានគេប្រើប្រាស់ សំរាប់ធ្វើជាចំណីបន្ថែមបាន ។ អ្នកចិញ្ចឹមសត្វស្លាបស្វែងរកកាកសំណល់ទឹកដោះ ដូចជាកាកទឹកដោះគោ និងកាកសំណល់ដែលបានពីរោងចក្រផលិតស្រាបៀរ នៅពេលណាដែលគេត្រូវការបន្ថែមវីតាមីន ។

ការជ្រើសរើស ប្រភពចំណីក្នុងធម្មជាតិ សំរាប់ឲ្យមានវីតាមីន គឺជាការបញ្ចូលចំណីអាហារផ្សំ (Concentrate) ដូចចំណីអាហារបន្ថែមដែរ ។ វីតាមីនភាគច្រើនត្រូវបានគេផលិត ដោយពុំសូវមានតំលៃថ្លៃ មកពីការកែច្នៃជាតិគីមី ឬបានមកពីកាកសំណល់ផលិតផលឡើងមេ ។ ការផ្សំវីតាមីនក៏ដូចជាការផ្សំសារធាតុរ៉ែបន្ថែមដែរ ដែលគេអាចរកបាននៅតាមកន្លែងជំនួញ ។ ការដឹកជញ្ជូនមានតំលៃថោក ពីព្រោះការដឹកជញ្ជូននេះមានចំនួនតិចតួច ។ ឧទាហរណ៍ប្រេម៉ិកគំរូមួយអត្រា ០,០៥% នៃរបបអាហារផ្តល់ឲ្យ ( ក្នុងគ.ក្រ/ចំណី ) : Vitamin A ៥.៥០០ IU, vitamin D3 ១១០០ ICU, vitamin E 11 IU, Riboflavin ៤,៤ ម.ក្រ, Ca pantrothenate ១២ ម.ក្រ, nicotinic acid ៤៤ ម.ក្រ chlorine ២២០ ម.ក្រ, vitamin B12 ៦,៦ ម.ក្រ, vitamin B6 ២,២ ម.ក្រ, folic acid ០,៥៥ ម.ក្រ, និងសារធាតុប្រឆាំងអុកស៊ីដកម្ម ( antioxidant ) ដើម្បីបង្កើតស្ថេរភាពរបស់វីតាមីន ។

ការទិញប្រេម៉ិក របៀបហ្នឹងសំរាប់លាយចំណី អ្នកចិញ្ចឹមសត្វស្លាបគប្បីគិតគូរឲ្យហ្មត់ចត់ ក្នុងការលាយចំណីសត្វ ។

- ៤- ការបន្ថែមសារធាតុរ៉ែ Click to collapse

( mineral supplements )

សារធាតុអសរីរាង្គចំនួន៩ ឬច្រើន ត្រូវបានគេចាត់ទុកជាសារធាតុរ៉ែសំខាន់ ។ គេត្រូវតែផ្តល់សារធាតុរ៉ែបន្ថែមលើរបបអាហារ បើសិបនជាបាត់បង់នូវវត្ថុធាតុផ្សំសំខាន់ណាមួយ ។ កាល់ស្យូម (calcium) ផូស្វ័រ ( phosphorus ) សូដ្យូម ( sodium ) ប៉ូតាស្យូម ( potassium ) និងក្លរីដ ( chloride ) ត្រូវតែដាក់លាយឲ្យមានបរិមាណច្រើន តាមសមាមាត្រជាក់លាក់ ។ តាមធម្មតា ប៉ូតាស្យូមមាននៅក្នុងវត្ថុធាតុផ្សំដែលប្រើប្រាស់, ចំណែកឯសូដ្យូម និងក្លរីដ ត្រូវបានផ្តល់ឲ្យដោយការដាក់អំបិល ។ ការបន្ថែមកាល់ស្យូម និងផូស្វ័រ ត្រូវឲ្យមានតុល្យភាពយ៉ាងប្រុងប្រយ័ត្ន ។ កំរិតដែលត្រូវដាក់ក្នុងចំណីអាហារ គឺកាល់ស្យូមចំនួន ០,៩ ទៅ ១,០ ភាគរយ សម្រាប់កូនមាន់ញីដែលចាប់ផ្តើមចិញ្ចឹម និងសម្រាប់កូនមាន់យកសាច់ ហើយ ៣ភាគរយ សម្រាប់មាន់យកពង ។ ដោយសារមានបរិមាណយ៉ាងច្រើននៃសារធាតុរ៉ែទាំងនេះ ត្រូវគេចំណាយលើការដឹកជញ្ជូនយ៉ាងច្រើន ដូច្នេះការបន្ថែមផលិតផលក្នុងស្រុកដូចជា ថ្មកំបោរ និងម្សៅឆ្អឹង គឺជាការល្អប្រសើរ ។ កាល់ស្យូម និងផូស្វាតគឺជាសារធាតុចាំបាច់ សម្រាប់បង្កើតរចនាសម្ព័នឆ្អឹង និងសំបកពង ។ ទាំងពីរនេះបើសិនជាមានការខ្វះខាតនូវសារធាតុណាមួយ ឬកង្វះវីតាមីនដេ ( Vitamin D deficiency ) បណ្តាលឲ្យប្រព័ន្ធឆ្អឹងទន់ដែលគេហៅថា ជំងឺក្រេះ ។ គេត្រូវតែរក្សាតុល្យភាពនៃកាល់ស្យូម ២ផ្នែក និងផូស្វ័រ ១ផ្នែក ដើម្បីឲ្យមាន់ឆាប់ធំធាត់ ។ ជាតិផូស្វ័រ២ភាគរយ បានមកពីរុក្ខជាតិ ត្រូវបានគេចាត់ទុកជារបស់ដែលពិបាករក ។ មាន់ពងត្រូវការផូស្វ័រមិនឲ្យលើសពី ០,៣២ភាគរយ ឡើយ ។ កាកសំណល់នៅកន្លែងភ្ញាស់ ឬសំបកស៊ុតស្ងោរ ឬរំងាប់មេរោគត្រូវបានគេយកទៅប្រើប្រាស់ធ្វើជាប្រភពកាល់ស្យូម ។ ថ្មកំបោរ ឬសំបកបង្កងដែលគេកិនកំទេច ជារើយៗត្រូវបានគេផ្តល់ឲ្យសត្វស៊ីនៅក្នុងប្រដាប់ដាក់ចំណីផ្សេងៗ គ្នា ដូច្នេះមាន់ញីអាចមានការបំប៉នចំណីរបស់វា តាមការជ្រើសរើសដោយសេរីនៃជាតិកាល់ស្យូម (Ca) ។ ការអនុវត្តន៍បែបនេះមិនជាការចាំបាច់ទេ បើសិនជាមាន់ពងត្រូវបានគេផ្តល់ចំណីឲ្យ ដោយលាយទៅតាមក្បួនខ្នាតរូបមន្ត ហើយមានតុល្យភាពត្រឹមត្រូវ ។

តារាងទី២ សញ្ញានៃកង្វះសារធាតុអសរីរាង្គ និងប្រភពចំណីអាហារ

សារធាតុ	សញ្ញានៃកង្វះសារធាតុ	ប្រភព
អសរីរាង្គ	អសរីរាង្គ	ចំណីអាហារ
កាល់ស្យូម	សត្វក្រេះក្រិន, ឆ្អឹងទន់	សំបកបង្កង
( Calsium )	សំបកពងស្តើង	ថ្មកំបោរដែលគិនកំទេច
	ពន្យឺតការលូតលាស់	( មានជាតិហ្វុយអរ តិចឬច្រើនតែម្តង )
		ម្សៅឆ្អឹង
ហ្វូស្វាត	សត្វក្រេះក្រិន	ធញ្ញជាតិ
( Phosphates )	ផលិតកម្មពងថយចុះ	ម្សៅត្រីនិងម្សៅឆ្អឹង
	សំបកពងស្តើង	ហ្វូស្វាតដែលគ្មានជាតិហ្លុយអរ
		ផលិតទឹកដោះ
សូដ្យូម	ការលូតលាស់យឺត	អំបិលធម្មតា
( Sidium ) Na	ចឹកសាច់គ្នាស៊ី	ផលិតផលសត្វ
ប៉ូតាស្យូម ( K )	លូតលាស់យឺត	ចំណីអាហរដែលជារុក្ខជាតិ
ដែក ( Fe )	ជំងឺខ្វះឈាម ( ស្លេកស្លាំង )	ផលិតផលសត្វនិងរុក្ខជាតិ
ម៉ង់កាណែស ( Mn )	សរសៃពួររមូលខុសធម្មតា	អង្កាម
	” ភ្នែកស្លឺឡើងលើ “	ចុងអង្ករស្រូវសាឡី
សេលេនីញ៉ូម	ជំងឺខ្វះឈាម ( ស្លេកស្លាំង ) ខ្លាំង	ម្សៅត្រី
( Selenium )	ផលិតកម្មស៊ុតថយចុះ	ដំបែរធ្វើស្រាបៀរ
	សភាពបញ្ចេញញើស
អ៊ីយ៉ូត ( Iodine )	ពពក ( goiter )	ម្សៅត្រី, ដំបែរធ្វើស្រាបៀរ

សារធាតុអសរីរាង្គ ផ្សេងៗទៀតជាច្រើន ត្រូវការក្នុងបរិមាណតិចតួចប៉ុណ្ណោះ ( តារាងទី២ ) ដោយសារតែធាតុទាំងនេះមានទំងន់ស្រាល ដូច្នេះការចំណាយលើការដឹកជញ្ជូន គឺមានតម្លៃថោកតាមរយៈប្រេម៉ិច ដែលជាសារធាតុរ៉ែនេះ ។ កំរិតដែលគេទទួលយកបាននោះត្រូវបានគេបង្កើតឡើងដោយ : ដែក, អ៊ីយ៉ូត, ស័ង្កសី, ម៉ង់កាណែស, ស្ពាន់, ម៉ាញ៉េស្យូម, និងសីលីនីញ៉ូម ។ កំរិតវត្ថុធាតុផ្សំនៃចំណីអាហារគឺអាស្រ័យទៅលើ បរិមាណរ៉ែដែលមាននៅក្នុងដី ដែលរុក្ខជាតិទាំងនោះដុះ ។ កាលណាវត្ថុធាតុផ្សំចំណីទាំងអស់ បានមកពីតំបន់ភូមិសាស្ត្រតែមួយ នោះកង្វះសារធាតុរ៉ែ ចំពោះសត្វអាចកាន់តែកើនមានឡើងយ៉ាងខ្លាំង ។ សារធាតុចាំបាច់ដទៃទៀតអាចជាការសំខាន់ ក្រោមលក្ខខណ្ឌពិសេសរួមមាន : ហ្លុយអរ ( fluoride ), នីកែល ( nickel ), សំណរបាហាំង ( tin ), និងវ៉ាណាឌីយ៉ូម ( vanadium ) ។

ជំងឺទាំងឡាយដែលបង្ករឡើងដោយកង្វះសារធាតុរ៉ែបន្ទាប់បន្សំ រួមមាន : ជំងឺខ្វះឈាមក្រហមដែលបង្ករឡើងដោយខ្វះជាតិដែក ( iron-anemia ), ជំងឺពកកដែលបណ្តាលមកពីខ្វះជាតិអ៊ីយ៉ូត ( iodine-goiter ), ជំងឺសន្លាក់ដែលបណ្តាលមកពីខ្វះជាតិស័ង្កសី ( zinc-enlargd hock joints ) ។ ចំណីដែលខ្វះជាតិសីលីញ៉ូមបណ្តាលឲ្យមានជំងឺមួយ ដែលលេចឡើងនូវពងខ្ទុះខាប់ៗ ពណ៌បៃតងនៅក្រោមស្បែក ( exudative diathesis ) ។ លក្ខខ័ណ្ឌនៃជំងឺនេះ លេចឡើងនៅតំបន់ខ្លះក្នុងពិភពលោក ។ នៅក្នុងតំបន់មួយចំនួនទៀត កំរិតនៃធាតុសីលីនីញ៉ូមមានកំរិតខ្ពស់គ្រប់គ្រាន់ ដែលធ្វើឲ្យហ្វូងសត្វធំពុលបាន ។ ចំណីអាហារដែលដុះក្នុងដីមានកំរិតសីលីនីញ៉ូមទាប គេចាំបាច់បន្ថែមនូវសារធាតុបន្ទាប់បន្សំនេះនៅកំរិត ០,២ម.ក្រ ក្នុងមួយគីឡូក្រាមនៃចំណីអាហារ ។ ប្រេម៉ិចសារធាតុរ៉ែគំរូមួយត្រូវបានគេប្រើប្រាស់ ក្នុងអត្រា ០,០៥ភាគរយ ទៅក្នុងរបបអាហារគឺត្រូវបានបន្ថែម ក្នុងរបបអាហារក្នុងមួយគីឡូក្រាមនូវ : ម៉ង់កាណែស ៦០ម.ក្រ, ដែក ៣០ម.ក្រ, ទង់ដែង ៥ម.ក្រ, អ៊ីយ៉ូត ១,៥ ម.ក្រ, សីលីនីញ៉ូម ០,១ម.ក្រ ។ ផេះដែលបានពីការដុតឈើជារឿយៗ វាផ្តល់នូវសារធាតុរ៉ែបន្ទាប់បន្សំជាច្រើន ចំពោះការចិញ្ចឹមដោយលែងឲ្យដើររកស៊ី ។

ការបន្ថែម ដុំគ្រោះតូចៗ ដែលមិនអាចរលាយបាន ជួនកាលត្រូវបានគេណែនាំ ឲ្យដាក់ឲ្យសត្វដែលចិញ្ចឹមក្នុងទ្រុង ដើម្បីជួយកិនចំណីអាហាររឹងៗនៅក្នុងគែរ ។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ការសាកល្បងក្នុងការឲ្យចំណីអាហារបង្ហាញថា ការអនុវត្តន៍បែបនេះ ត្រូវបានគេចាត់ទុកថា លែងមានសារសំខាន់ទៀតហើយ នៅពេលដែលចំណីអាហារផ្សំត្រូវបានគេកិនបំបែកជាប្រចាំ ។ ចំពោះមាន់ដែលលែងឲ្យដើររកស៊ី ឬចិញ្ចឹមនៅក្នុងទីធ្លា វានឹងអាចស្វែងរកប្រភពគ្រាប់គ្រួសតូចៗបានដោយខ្លួនវា ។

- ៥- ទឹក Click to collapse

( water )

មាន់ ត្រូវការទឹកសម្រាប់ផឹកនិងសំអាតគ្រប់ពេលវេលា ។ គ្រប់ការលូតលាស់, ការថែរក្សាដងខ្លួន, គ្រប់សកម្មភាព, និងដើម្បីផលិតកម្មពង គឺសុទ្ធតែត្រូវការទឹកជាចាំបាច់ ។ កូនមាន់មានទឹកនៅក្នុងសារពាង្គកាយរហូតដល់ ៨៥ភាគរយ ។ ទោះបីកូនមាន់រស់នៅបានជាច្រើនថ្ងៃ ឬច្រើនសប្តាហ៍ ដោយគ្មានចំណីអាហារក៏ដោយ ការបាត់បង់ទំងន់ ២០ភាគរយ ដោយការបង្អត់ទឹក វានឹងបណ្តាលឲ្យសត្វស្លាប់បាន ។ ការជំរុះរោមអាចបណ្តាលមកពីការខ្វះខាតទឹកមួយេយៈពេលខ្លី (ពី១ ទៅ២ថ្ងៃ)។ ការបង្អត់ទឹកតិចជាង១ថ្ងៃក្នុងរដូវក្តៅ អាចបណ្តាលឲ្យសត្វស្លាប់ ។ សត្វត្រូវការទឹកយ៉ាងច្រើនដើម្បីឲ្យខ្លួនវាត្រជាក់ ក្នុងអំឡុងអាកាសធាតុក្តៅ ។ បន្ទាប់ពីសត្វចាប់ផ្តើមដង្ហក់ ការបាត់បង់ទឹកពីសួតកាន់តែកើនឡើង ។

ជាពិសេសស ត្វមាន់ងាយទទួលការពុលជាមួយអំបិលធម្មតា ប្រសិនបើគេដាក់អំបិលទៅក្នុងទឹក ឬបន្ថែមអំបិលទៅក្នុងចំណីច្រើនហួស ។ គេត្រូវប្រុងប្រយ័ត្នផងដែរចំពោះទឹក ដែលមានជាតិកាតមីញ៉ូម ( cadmium ), ក្រូម ( chromium ), ទង់ដែង ( copper ), បារ៉ត ( mercury ), ស័ង្កសី ( zinc )។ ការប្រើប្រាស់ទឹកអណ្តូងមានជាតិក្លរ ( chloride ) ខ្ពស់ អាចបណ្តាលឲ្យមានការប្រែប្រួលជា អចិន្ត្រៃយ៍ ចំពោះមាន់ញីជាហេតុធ្វើឲ្យគុណភាព សំបកពងអន់ ។

កាលណាមាន់ខ្វះជាតិទឹកនៅក្នុងរយៈពេលខ្លីនៅរដូវក្តៅ នោះបណ្តាលឲ្យមុខឡើងក្រហម ហើយដង្ហក់ ។ ការផឹកទឹកច្រើនហួសហេតុ ក៏បណ្តាលឲ្យសត្វរាគផងដែរ ។

- ប្រព័ន្ធផ្តល់ទឹកផឹកក្បាលដោះ Click to collapse

ប្រព័ន្ធ ទឹកផឹកដោយសម្ពាធទាប គឺជាប្រព័ន្ធមួយដ៏ល្អសម្រាប់មាន់ជំទង់ ។ ទឹកហូរឆ្លងកាត់ក្បាលដោះតែនៅពេលណា ដែលមាន់ទាំងនោះប៉ះឬចឹក ។ បក្សីនឹងដឹងយ៉ាងឆាប់រហ័សនូវរបៀបប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធនេះ ។ ក្បាលដោះទាំងនេះផ្តល់នូវអនាម័យច្រើន និងប្រើប្រាស់ទឹកតិចជាងស្នូកទឹក ដែលបើកចំហរ ។

៦- ចំណីបន្ថែមដែលពុំមែនជាសារធាតុចិញ្ចឹម ( non- nutritive feed additives )

នៅពេលដែលចំណីអាហារលាយផ្សំ ត្រូវបានគេប្រើប្រាស់ជាសកល នៅក្នុងការចិញ្ចឹមមាន់បែបពាណិជ្ជកម្មធំៗ ការបញ្ចូលសារធាតុដែលពុំមែនជាសារធាតុចិញ្ចឹម ដូចជាចំណីបន្ថែម គឺជាវិធីសាស្ត្រដ៏សមរម្យមួយ ដើម្បីធានានូវការលូតលាស់របស់សត្វ ។ សារធាតុទាំងនេះត្រូវបានផលិតនៅរោងចក្រ ត្រូវបានបែងចែក និងផ្សព្វផ្សាយពាណិជ្ជកម្មដោយក្រុមហ៊ុនផ្សេងៗ ដើម្បីលក់ដូចចំណីអាហារផ្សំ ។ សារធាតុទាំងនេះរួមមាន :

ឱសថ : អង់ទីប៊ីយូទិច ( antibiotics ), ឱសថប្រឆាំងនឹងជំងឺកុកស៊ីដ្យូ ( anticoccidials ), ថ្នាំសម្លាប់សត្វល្អិត ( insecticides ), ថ្នាំសម្លាប់ដង្កូវព្រូន ( vermicudes ) ។
កត្តាធ្វើឲ្យសត្វលូតលាស់ដូចជា សារធាតុអាសេនិច ។
ការពារ ដោយប្រើប្រាស់ថ្នាំគីមី ដើម្បីទុកចំណីអាហារឲ្យបានយូរ ដូចជាថ្នាំប្រឆាំងនឹងអុកស៊ីតកម្ម ដើម្បីការពារជាតិខារខ្មោះ ។
ថ្នាំប្រឆាំងនិងការដុះផ្សិត នៃចំណីអាហារ ដើម្បីការពារនូវការបង្កើតសារធាតុពុល ។
ការពារជាតិពុលដូចជាដែកស៊ុលហ្វាត ដើម្បីបន្ថយជាតិពុលច្រើនលើសលប់ ។
ជាតិ ពណ៌លឿង ( ផលិតផលដែលមានជាតិការ៉ុតតែន ) ដើម្បីផលិតពណ៌ស្បែក និងស៊ុតលឿង នៅពេលដែលអ្នកហូបចុកមានការពេញចិត្តជាខ្លាំង ។

ដើម្បីការពារសុខភាពមនុស្សចំពោះសារធាតុទាំងនេះ ចាំបាច់ត្រូវតែមានការឆ្លងកាត់ការត្រួតពិនិត្យ យ៉ាងត្រឹមត្រូវបំផុតពីរដ្ឋាភិបាល មុនពេលដែលគេអនុញ្ញាតឲ្យយកទៅប្រើប្រាស់សម្រាប់សត្វ ។

- ក- ប្រភពចំណីអាហារសំរាប់បក្សី Click to collapse

( sources of poultry feed )

បំណងប្រាថ្នារបស់អ្នកចិញ្ចឹមសត្វស្លាប ប្រឈមនឹងការជ្រើសរើស៣ ដែលអាចប្រព្រឹត្តទៅបាន ដើម្បីស្វែងរកចំណីអាហារឲ្យបានសមរម្យ :

ទី ១- រៀបចំចំណីអាហារខ្លួនឯងដោយវត្ថុធាតុ ដែលអាចរកបាននៅក្នុងតំបន់របស់ខ្លួន ដូចជាគ្រាប់ធញ្ញជាតិ និងអាហារបន្ថែមមួយចំនួនទៀត ដែលជាចំណីអាហារធម្មជាតិ ។

ទី២- លាយចំណីអាហារដោយប្រើប្រាស់ធញ្ញជាតិ នៅក្នុងស្រុកជាមួយសារធាតុប្រូតេអ៊ីន និងបន្ថែមនូវចំណីអាហារផ្សំ ( ingredient ) នាំចូលដោយមានសារធាតុវីតាមីន និងសារធាតុរ៉េសំខាន់ៗ ។

ទី ៣- ទំនាក់ទំនងជាមួយអ្នកផលិតចំណីអាហារសត្វ ដើម្បីឲ្យគេផ្តល់ចំណីអាហារដែលមានតុល្យភាពនូវសារធាតុចិញ្ចឹម គ្រប់គ្រាន់ សំរាប់ការចិញ្ចឹមបក្សីមួយបែបៗ ។

ប្រសិនបើ គេអាចរកបាននូវចំណីអាហារបន្ថែម ដែលមានតំលៃថោកសមរម្យ នោះអ្នកចិញ្ចឹមបក្សីតូចតាចអាចទំនាក់ទំនងការងារបានយ៉ាងល្អជាមួយ ឈ្មួញធំៗ ។ អ្នកចិញ្ចឹមអាចពឹងពាក់បានយ៉ាងប្រសើរបំផុត ទៅលើការផ្លាស់ប្តូរទៅវិញទៅមក និងបង្កើនការទុកចិត្តជាមួយឈ្មួញលក់ចំណីសត្វ ។ អ្នកផលិតចំណីអាហារសត្វអាចផលិត សារធាតិចិញ្ចឹម ដែលមានណែនាំអំពីរូបមន្តចំណីអាហារ ។ ការប្រៀបធៀបផលិតផលជាមួយចំណីអាហារផ្សេងៗ គួរតែត្រូវបានលើកទឹកចិត្តដោយអ្នកចិញ្ចឹមបក្សី និងអ្នកផលិតចំណីអាហារ ។ ផលិតផលត្រូវបានគេធ្វើការប្រៀបធៀបដោយការប្រើប្រាស់ ចំណីអាហារពីរ ឬច្រើនមុខ ក្នុងលក្ខខណ្ឌដូចគ្នា ។ គេចាំបាច់ត្រូវធ្វើការសាកល្បងជាច្រើនលើក ហើយធ្វើការប្រៀបធៀបតាមស្ថិតិ មុនពេលដែលសេចក្តីសន្និដ្ឋានរបស់ក្រុមហ៊ុន ត្រូវបានអះអាងថាត្រឹមត្រូវ ។

- ខ- ប្រព័ន្ធនៃការផ្តល់ចំណី Click to collapse

( Feeding Systems )

អ្នក ចិញ្ចឹមមាន់បន្តិចបន្តួចដែលលែងឲ្យដើរស៊ីចំណី ជាដំបូងចង់បន្ថែមចំណីអាហារដល់សត្វរបស់ខ្លួន ។ ចំណីអាហារបៃតងអាចមានដុះដាល នៅគ្រប់រដូវកាលសម្រាប់បក្សី ។ មាន់, មាន់ទោ, និងសត្វស្លាបផ្សេងៗទៀត អាចដើររកស៊ីអាហារបៃតងដោយខ្លួនឯងផ្ទាល់តែម្តង ។ ឬជួនកាលត្រូវបានគេកាត់ហាល ហើយស្តុកទុកសម្រាប់ផ្តល់ឲ្យមាន់ដែលចិញ្ចឹមក្នុងទ្រុង ។ វាលស្មៅបៃតងគឺជាអាហារមួយដ៏ល្អបំផុត ដោយមានកំរិតប្រូតេអ៊ីន និងវីតាមីនខ្ពស់ និងជាចំណីអាហារសម្រាប់បក្សីគ្រប់ប្រភេទ ។ សារសំខាន់នៃការស្តុកទឹក ( ដោយធ្វើទំបន់ទឹក, ប្រព័ន្ធធារាសាស្ត្រ ) ដើម្បីថែរក្សាអាហារវាលស្មៅបៃតង ហើយធ្វើឲ្យវាដុះលូតលាស់នៅគ្រប់រដូវ ។ ស្មៅអាល់ហ្វាល់ហ្វា និងស្មៅក្នុងស្រុកទៀតជាច្រើន គឺជាដំណាំសម្រាប់ធ្វើចំណីសត្វបានយ៉ាងល្អ ។ ជាធម្មតាមាន់គ្រប់អាយុ ចាំបាច់ត្រូវការចំណីអាហារដែលមានថាមពល និងសារធាតុរ៉ែ ដើម្បីបង្កើនការលូតលាស់របស់វា ។ មាន់ដែលលែងឲ្យដើររកស៊ីអាចត្រូវ បានគេផ្តល់បន្ថែមនូវគ្រាប់ធញ្ញជាតិ ឬប្រេម៉ិចចំណីអាហារផ្សំ សម្រាប់មាន់ដែលផ្តល់ចំណីនៅតាមវាល មានផ្ទុកទៅដោយថាមពលវីតាមីន និងសារធាតិរ៉ែស្មើនិងចំណីអាហារលាយដែរ ។ ការផ្តល់ប្រូតេអ៊ីនបន្ថែម ត្រូវបានគេទុកមួយឡែក ប្រសិនបើមាន់ទាំងនោះប្រើប្រាស់ចំណីអាហារ ដែលមានកំរិតប្រូតេអ៊ីនខ្ពស់ ដោយស៊ីរុក្ខជាតិខ្ចីៗ ។

មាន់ ត្រូវបានផ្តល់ចំណីអាហារផ្សំនូវបរិមាណតិចតួច ហើយបន្ទាប់មកចំណីអាហារដែលមានតំលៃថោក ដោយដាក់លាយបញ្ចូលគ្នាឲ្យបានច្រើន ដើម្បីឲ្យសត្វស៊ី ។ កន្ទក់អង្ករលាយជាមួយម្សៅគ្រាប់កៅស៊ូ ឬកាកសាច់ត្នោតដែលធ្វើជាអាហារបន្ថែម បានគ្រប់គ្រាន់ជាមួយនឹងកាកសំណល់ចេក និងដំឡូងមី ដែលផ្តល់ជាអាហារបញ្ចេញបញ្ចូលបន្ថែម ។

ប្រសិនបើ ការលក់មាន់សាច់ និងមាន់ពងគ្រប់គ្រាន់នឹងល្មមទូទាត់នឹងចំណាយ អ្នកចិញ្ចឹមគួរគិតគូរផងដែរ អំពីការលាយចំណីរបស់ខ្លួន ។ គុណសម្បត្តិក្នុងការប្រើប្រាស់វត្ថុធាតុផ្សំមួយចំនួនធំ នៅតាមរូបមន្តណាមួយក៏ដោយ ដែលជាហេតុធ្វើឲ្យមានតុល្យភាពនៃអាស៊ីតអាមីណេ និងមានកំរិតវីតាមីនគ្រប់គ្រាន់បានយ៉ាងល្អថែមទៀតផង ។ ប្រសិនបើពុំមានសារធាតុវីតាមីន និងសារធាតុរ៉ែបន្ទាប់បន្សំលក់នៅលើទីផ្សារទេ នោះការប្រើប្រាស់វត្ថុធាតុផ្សំនៅក្នុងស្រុក តែងតែអាចឈានដល់កំរិតសមស្របបាន ។ អនុផលសត្វ, អនុផលទឹកដោះ ដូចជាកាកទឹកដោះ និងកាកសំណល់ប័រ, ផលិតផលដែលបានពីរោងម៉ាស៊ីនកិនស្រូវមានដូចជា កន្ទក់ស្រូវសាឡី និងចុងអង្ករ, ផលិតផលទាំងអស់នេះអាចធ្វើជាចំណីអាហារ ដែលសំបូរទៅដោយវីតាមីនបំផុតសំរាប់ចំណីអាហារមាន់ ។ ជាទីបញ្ចប់ប្រសិនបើអាចរកបាន គេត្រូវទិញនូវចំណីអាហារផ្សំទាំងនោះ ។

- គ- ការធានាគុណភាព Click to collapse

( Quality Assurance )

សារៈសំខាន់ នៃវត្ថុធាតុផ្សំចំណីដែលគេប្រើប្រាស់ គឺសំដៅទៅលើគុណភាព ។ ពោតត្រូវបានគេចាត់ទុកថា ជាចំណីដ៏ល្អប្រសើរបំផុតសម្រាប់បក្សី ។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ពោតខ្លះអាចដុះផ្សិតហើយអាចបណ្តាលឲ្យសត្វស្លាប់បាន ។ គុណភាពនៃចំណីអាហារត្រូវបានកំណត់ដោយលទ្ធភាពនៃការលូតលាស់ ឬការផលិតពងរបស់សត្វ ។ ចំណីអាហារណាដែលមានផ្ទុកទៅដោយមេរោគ ដែលអាចមានការប៉ះពាល់ដល់ការលូតលាស់គេជាប្រចាំ ត្រូវគិតគូរផងដែរ ។ សារធាតុទាំងនេះរួមមានរុក្ខជាតិចង្រៃ, ផ្សិតពុល, គ្រាប់រុក្ខជាតិដែលមានផ្ទុកទៅដោយសត្វល្អិតចង្រៃ ( មានផ្ទុកមេរោគ ), សារធាតុគីមីពុល, កំរិតខ្ពស់មិនធម្មតានៃសារធាតុចិញ្ចឹមនៅក្នុងចំណីអាហារ ( ដូចជាកាល់ស្យូមមានកំរិតខ្ពស់នៅក្នុងម្សៅត្រី ), និងកូនដង្កូវសត្វល្អិត ។ អ្នកទិញត្រូវប្រុងប្រយ័ត្ន។
- ឃ- រូបមន្តសំរាប់របបចំណីអាហារ Click to collapse

( Formulas for Feed Rations )

អ្នកិច ញ្ចឹមបក្សីថ្មី ត្រូវប្រឈមមុខជាមួយបញ្ហាចំណី ដែលជាលើកដំបូងគេតែងតែសួរខ្លួនឯងថា : តើខ្ញុំគប្បីប្រើរូបមន្តចំណីតាមវិធីណា ? ការបង្កើតរូបមន្តចំណីប្រកបដោយជោគជ័យ កើតមានឡើងរាប់ពាន់រូបមន្ត ដោយគ្មានចំលើយណាងាយយល់ទេ ។ ចំណីអាហារផ្សំមានភាពខុសប្លែកគ្នា ទៅតាមចំណុះនៃសារធាតុចិញ្ចឹមនីមួយៗ, ខុសប្លែកគ្នាទៅតាមតំបន់និងតំលៃ ។ រូបមន្តចំណីសំរាប់មាន់ជាទូទៅ ត្រូវបានគេបែងចែកជាថ្នាក់ៗដូចជា : មាន់តូចៗដែលចាប់ផ្តើមចិញ្ចឹមជាដំបូង, មាន់ធំ, មាន់ល្មមបរិភោគ, មាន់យកពង ឬពូជមាន់បង្កាត់ ហើយការផ្សំចំណីក៏មានភាពខុសប្លែកគ្នាដែរ ដោយសារពូជមាន់ផ្សេងៗ, អាកាសធាតុ និងប្រភេទនៃបក្សីផ្សេងៗ ។ ចំពោះការចិញ្ចឹមតាមបែបឧស្សាហកម្ម គេអាចផ្លាស់ប្តូររូបមន្តចំណីជារៀងរាល់ថ្ងៃ ឬរៀងរាល់សប្តាហ៍អាស្រ័យទៅលើតំលៃ និងវត្ថុធាតុផ្សំដែលគេអាចរកបាន ។

គេចាំបាច់ ត្រូវធ្វើការសិក្សាអំពីចំណីសត្វជាច្រើនឆ្នាំ ដើម្បីផ្សំចំណីអាហារដែលរួមមានវត្ថុធាតុផ្សំសំខាន់ៗ ហើយមានការប្រកួតប្រជែងតំលៃ ។ គេមានការយល់ដឹងអំពីចំណីអាហារសំរាប់បក្សី ច្រើនជាងការយល់ដឹងអំពីចំណីអាហារ សំរាប់សត្វពាហណៈផ្សេងៗ និងមនុស្ស ។ ក្រុមហ៊ុនផលិតចំណីអាហារធំៗភាគច្រើន បានជួលអ្នកដែលមានឯកទេសខាងចំណីអាហារ ដោយប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យាកុំព្យូទ័រក្នុងការលាយចំណីអាហារ ឲ្យមានតំលៃទាប ។ រូបមន្តនៃការផ្សំចំណីអាហារបែបនេះជារឿយៗ ត្រូវបានគេគិតគូរជាការសំងាត់ ។ យោងទៅលើរូបមន្តចំណីអាហារ ( ជំពូកទី១០) និងផ្តល់នូវគំរោងនៃឧបករណ៍សំខាន់ៗ ដែលគេត្រូវការជាចាំបាច់ ។
- ង- រូបមន្តចំណីអាហារគំរូ Click to collapse

( Sample Feed Formulas )

អ្នកចិញ្ចឹមបក្សីដែលទើបនឹងចាប់ផ្តើម ប្រហែលជាចង់ចាប់ផ្តើមនូវរូបមន្តចំណីអាហារ ដែលមានភាពសាមញ្ញដូចរូបមន្តចំណីមួយ ដែលបានរៀបរាប់ដូចខាងក្រោម ។ ចំណីអាហារផ្សំត្រូវបានគេគិតជាភាគរយ ដែលអាចថ្លឹងជាគីឡូក្រាម ។ ប្រសិនបើគេចិញ្ចឹមកូនមាន់ក្នុងទ្រុង គេត្រូវដាក់ប្រេងថ្លើមត្រីឲ្យមានស្ថេរភាពចំនួន ១/២ គីឡូក្រាម ឬបន្ថែមវីតាមីនទៅក្នុងចំណីអាហារ១០០គីឡូក្រាម ។
- ច- ការលាយ និងការផ្តល់ចំណីអាហារ Click to collapse

( Feed Mixing and Delivery )

ចំណីអហារ ត្រូវបានគេតម្រូវឲ្យផ្សំ ទៅតាមរូបមន្តរួចហើយ ការងារនៃការលាយចំណីអាហារដ៏ផ្ចិតផ្ចង់ ក៏ត្រូវចាប់ផ្តើមដែរ ។ វត្ថុធាតុផ្សំខ្លះត្រូវបានគេកិនកំទេចដោយម៉ាស៊ីនបំបែក ដើម្បីផ្តល់ជាម្សៅចំណីម៉ដ្ឋសំរាប់សត្វ ។ វត្ថុធាតុផ្សំច្រើនអាចត្រូវគេដាក់នៅលើកំរាលស៊ីម៉ងត៍ ហើយចំណីអាហារដែលមានគុណភាពអន់ ត្រូវគេលាយសារធាតុប្រេម៉ិច ដោយចាក់ពីលើគំនរចំណីនោះ ។ សារធាតុប្រេម៉ិចរួមមានវីតាមីន ( vitamin ), សារធាតុរ៉ែ ( minerals ), ឱសថប្រឆាំងនឹងជំងឺកុកសីដ្យូ (anticoccidial drugs) ត្រូវបានគេប្រើប្រាស់ក្នុងបរិមាណដ៏តិចតួច ។ សារធាតុប្រេម៉ិចរបស់អ្នកអាចត្រូវបានរៀបចំ ដោយលាយបញ្ចូលវត្ថុធាតុបន្ថែមសំខាន់ៗ ជាមួយនឹងពោតចំនួន ១ទៅ៥គីឡូក្រាម ឬជាមួយនឹងវត្ថុធាតុផ្សំផ្សេងៗទៀត ។ ការលាយវញ្ចូលគ្នានេះគេត្រូវត្រឡប់បង្វិលវាជាច្រើនដង នៅក្នុងប្រដាប់ដាក់ចំណីបិតជិត ( រូបភាពទី៥៩,៦០ និង៦១ ) ឬនៅក្នុងធុងប្លាស្ទិក ។ គេត្រូវចូកច្របល់គ្រប់វត្ថុធាតុផ្សំទាំងអស់ចុះឡើង ឲ្យបានច្រើនដងជាមួយនឹងប៉ែល ចបកាប់ ឬនៅក្នុងធុងលាយចំណីអាហារ ។ នៅពេលដែលការចិញ្ចឹមតាមទ្រុងទ្រាយធំ មានការរីកចំរើន នោះការលាយចំណីនូវបរិមាណដ៏ច្រើន ត្រូវការចាំបាច់នូវម៉ាស៊ីន លាយដោយគ្រឿងបន្ថយមេកានិច ។ ប្រដាប់រវៃដោយដៃ ឬប្រើដោយចរន្តអគ្គិសនីអាចបង្វិលចំណីជាច្រើននាទី ដើម្បីលាយឲ្យបានសព្វល្អ ។

តាមធម្មតា គេត្រូវផ្តល់ចំណីអាហារឲ្យសត្វ នូវអាហារម៉ដ្ឋហើយស្ងួតល្អ ។ ប្រដាប់កិនចំណីកាន់តែទំនើបដោយប្រើប្រាស់ម៉ាស៊ីនកំដៅ និងម៉ាស៊ីនសម្រាប់សូនជាគ្រាប់ ដើម្បីឲ្យផលិតចេញជាគ្រាប់តូចៗ ដែលធ្វើឲ្យសត្វរីកធំធាត់លឿន និងបង្កើនប្រសិទ្ធភាពចំណី ។ ទោះបីជាអាហារផ្សំមួយចំនួនអាចទុកបានរយៈពេល១ខែ ឬ២ខែក៏ដោយ ក៏ល្បឿននៃការខូចចំណីនេះប្រែប្រួលទៅតាមគ្រឿងផ្សំផ្សេងៗ និងក៏អាស្រ័យទៅតាមបរិស្ថានស្តុកទុកផងដែរ ។ ក្នុងលក្ខខណ្ឌអាកាសធាតុក្តៅ វត្ថុធាតុផ្សំអាចទុកបានយូរបំផុត ក្នុងរយៈពេលមួយអាទិត្យ ។

អ្នក ចិញ្ចឹមសត្វស្លាបជាច្រើនធ្វើការទុកចិត្តទៅលើអ្នកផលិតចំណី ក្នុងការទិញនិងប្រមូលយកវត្ថុធាតុផ្សំ ។ ឧបករណ៍តាមលក្ខណៈបច្ចេកទេសធន់ធ្ងន់ គឺធ្វើឡើងដើម្បីលាយនិងច្រកក្នុងការ៉ុង ។ ប្រព័ន្ធនៃការដឹកជញ្ជូនមានច្រើន អាចជួយបន្ថយនូវការចំណាយ និងកំលាំងពលកម្ម ប្រសិនបើមានការស្តុកទុកក្នុងឃ្លាំង និងមានផ្លូវដឹកជញ្ជូនល្អ ។ ជាអកុសលអ្នកចិញ្ចឹមសត្វមានការខកចិត្ត នៅពេលដែលអ្នកផលិតចំណី មិនផលិតតាមលក្ខណៈរូបមន្តចំណីត្រឹមត្រូវ ។ ការបាត់បង់កិត្តិស័ព្ទរបស់អ្នកផលិតចំណី គឺជាបញ្ហាដែលត្រូវតែត្រួតពិនិត្យឲ្យបានល្អប្រសើរ លើចំណីអាហារផ្សំ ជួនកាលគេធ្វើការត្រួតពិនិត្យ នៅក្នុងរោងម៉ាស៊ីនកិនចំណីតែម្តង ។

ក្នុងករណីដែលអ្នកលក់ចំណីផ្សំ ផ្តល់ជំនួយជាច្រើនក្នុងការដឹកជញ្ជូនចំណីផ្សំ ដល់ទ្រុងចិញ្ចឹមសត្វ អ្នកទិញត្រូវមានការប្រុងប្រយ័ត្នចំពោះចំណីអាហារ ណាដែលខូចគុណភាព ។ តាមធម្មតាការដាក់ចំណី គេមិនដែលដាក់ឲ្យលើសជាងពាក់កណ្តាលស្នូកទេ ។

+ ច- ការលាយ និងការផ្តល់ចំណីអាហារ

( Feed Mixing and Delivery )

– របបអាហារគំរូសំរាប់មាន់យកពង ឬមាន់យកសាច់ផងនិងយកពងផង Click to collapse

	អាយុគិតជាសប្តាហ៍
វត្ថុធាតុផ្សំ	១-៨	១-៨	៩-២០	២០+
	……………..ភាគរយ……………..
គ្រាប់ធញ្ញជាតិកិនម៉ដ្ឋ ឬគ្រើម	៤៩,៥	២៩,៥	៤៩,៥	២១,៥
អនុផលរោងម៉ាស៊ីនកិនគ្រាប់ធញ្ញជាតិ	២០,០	២០,០	-	២៥,០
កន្ទក់ស្រូវសាឡី និងកន្ទក់អង្ករ	-	១៥,០	៣០,០	១៥,០
កាកសណ្តែកសៀង ឬកាកគ្រាប់សាកជាតិ	១០,០	-	៥,០	១៥,០
ម្សៅសាច់, ម្សៅត្រី, កំទេចកំទីសត្វស្លាប	១០,០	១០,០	១០,០	១០,០
អាល់ហ្វាល់ហ្វា ឬស្មៅស្ងួតផ្សេងទៀត	៥,០	៥,០	-	៥,០
ម្សៅសណ្តែកដី, ល្ង និងគ្រាប់កប្បាស	-	១៥,០	-	-
កាកសំណល់រោងចក្រស្រាបៀរ ឬទឹកដោះគោស្ងួត	៣,០	៣,០	៥,០	-
ម្សៅឆ្អឹងចំហុយ ឬចំណីដែលមានជាតិផូស្វាត	-	២,០	-	៣,០
អំបិល	០,៥	០,៥	០,៥	០,៥
សរុប	១០០	១០០	១០០

- របបអាហារគំរូសំរាប់ផលិតកម្មមាន់យកសាច់ Click to collapse

	អាយុគិតជាសប្តាហ៍
វត្ថុធាតុផ្សំ	១-៣	៣-១០	សប្តាហ៍ចុងក្រោយ
	………………….ភាគរយ…………………
គ្រាប់ធញ្ញជាតិកិនម៉ដ្ឋ ឬគ្រើម	៥៨,៦៥	៦៣,១៥	៦៨,២០
ម្សៅសណ្តែកសៀង ឬគ្រាប់សាកជាតិ	៣១,០០	២២,៥០	១៦,៥០
ម្សៅពោតមានជាតិស្អិត ៦៥%	៣,០០	៤,០០
ម្សៅសាច់, ម្សៅត្រី, កំទេចកំទីសត្វស្លាប	៥,០	៥,០	៥,០
ខ្លាញ់	៣,០០	៤,០០	៤,០០
សំបកខ្ចង ឬថ្មកំបោរស្អិតៗ	០,៦៥	០,៦៥	០,៦៥
ចំណីដែលមានជាតិផូស្វាត	១,២៥	១,២៥	១,២៥
អំបិល	០,២៥	០,២៥	០,២៥
សារធាតុមេធ្យូនីន ( methionine )	០,១៥	០,១៥	០,១០
សារធាតុរ៉ែបន្ទាប់បន្សំ និងប្រេម៉ិចវីតាមីន	០,០៥	០,០៥	០,០៥
សរុប	១០០	១០០	១០០

+ របបអាហារគំរូសំរាប់ផលិតកម្មមាន់យកសាច់

	អាយុគិតជាសប្តាហ៍
វត្ថុធាតុផ្សំ	១-៣	៣-១០	សប្តាហ៍ចុងក្រោយ
	………………….ភាគរយ…………………
គ្រាប់ធញ្ញជាតិកិនម៉ដ្ឋ ឬគ្រើម	៥៨,៦៥	៦៣,១៥	៦៨,២០
ម្សៅសណ្តែកសៀង ឬគ្រាប់សាកជាតិ	៣១,០០	២២,៥០	១៦,៥០
ម្សៅពោតមានជាតិស្អិត ៦៥%	៣,០០	៤,០០
ម្សៅសាច់, ម្សៅត្រី, កំទេចកំទីសត្វស្លាប	៥,០	៥,០	៥,០
ខ្លាញ់	៣,០០	៤,០០	៤,០០
សំបកខ្ចង ឬថ្មកំបោរស្អិតៗ	០,៦៥	០,៦៥	០,៦៥
ចំណីដែលមានជាតិផូស្វាត	១,២៥	១,២៥	១,២៥
អំបិល	០,២៥	០,២៥	០,២៥
សារធាតុមេធ្យូនីន ( methionine )	០,១៥	០,១៥	០,១០
សារធាតុរ៉ែបន្ទាប់បន្សំ និងប្រេម៉ិចវីតាមីន	០,០៥	០,០៥	០,០៥
សរុប	១០០	១០០	១០០

– របបអាហារគំរូសំរាប់មាន់យកពងនៅក្នុងប្រទេសេរីឡាំងកា Click to collapse

	អាយុគិតជាសប្តាហ៍
វត្ថុធាតុផ្សំ	០-៨	៨-១៨	មាន់យកពង
	…………….ភាគរយ……………….
Tambagalla ( sorghum )	២៣,៩៥	៤៤,៥	៤១,៥
កន្ទក់អង្ករ	៧,០	២៣,០	១៩,5
ម្សៅត្រី	១០,០	១២,០	៨,៥
កាកដូង	២៥,០	២០,០	១៨,៥
កាកល្ង ( Sesamum indicum )	១២,០	-	២,០
សំបកខ្ចៅខ្យង	-	-	៦,៥
អំបិល	០,៥	០,៥	០,៥
សារធាតុមេធ្យូនីន ( methionine )	០,១៥	០,១៥	០,១០
សារធាតុរ៉ែបន្ទាប់បន្សំ និងប្រេម៉ិចវីតាមីន	០,០៥	០,០៥	០,០៥
សរុប	១០០	១០០	១០០

បន្ថែមក្នុងចំណី ១០០គីឡូក្រាមនូវ :
Potassium iodide (g)	០,១៤៥	០,១៤៥	០,១៤៥
Choline Chloride (21.7%) (g)	៥៥៥	៥៣០	៥៤០

- របបអាហារគំរូសំរាប់មាន់យកពងនៅក្នុងប្រទេសេរីឡាំងកា Click to collapse

	អាយុគិតជាសប្តាហ៍
វត្ថុធាតុផ្សំ	០-៨	៨-១៨	មាន់យកពង
	…………….ភាគរយ……………….
Tambagalla ( sorghum )	២៣,៩៥	៤៤,៥	៤១,៥
កន្ទក់អង្ករ	៧,០	២៣,០	១៩,5
ម្សៅត្រី	១០,០	១២,០	៨,៥
កាកដូង	២៥,០	២០,០	១៨,៥
កាកល្ង ( Sesamum indicum )	១២,០	-	២,០
សំបកខ្ចៅខ្យង	-	-	៦,៥
អំបិល	០,៥	០,៥	០,៥
សារធាតុមេធ្យូនីន ( methionine )	០,១៥	០,១៥	០,១០
សារធាតុរ៉ែបន្ទាប់បន្សំ និងប្រេម៉ិចវីតាមីន	០,០៥	០,០៥	០,០៥
សរុប	១០០	១០០	១០០

បន្ថែមក្នុងចំណី ១០០គីឡូក្រាមនូវ :
Potassium iodide (g)	០,១៤៥	០,១៤៥	០,១៤៥
Choline Chloride (21.7%) (g)	៥៥៥	៥៣០	៥៤០

- របបអាហារគំរូសំរាប់មាន់យកពងនៅក្នុងប្រទេសសាយអ៊ិ Click to collapse

( ZAIRE )

	អាយុគិតជាសប្តាហ៍
ចំណីអាហារផ្សំ	១-៨	៨-២៤	២៤ឡើង	Concentrate*
	…………………..ភាគរយ………………………
ពោតកិន	៣៣,០	៤០,០	៤០,០	២០,០
Millet, កិន	២២,០	១៥,០	២០,០	១៨,០
អង្ករកិន	១១,០	-	-	-
ស្រូវកិន	-	១០,០	១០,០	១០,០
ម្សៅត្រី	៧,៥	៧,០	៣០,០	៤,០
ម្សៅសាច់	-	-	៣,០	៥,០
ម្សៅទឹកដោះគោ	៥,០	៦,០	-	-
ម្សៅដំបែរស្ងួត	៣,០	១,០	១,០	-
ម្សៅកាកសណ្តែកដី	៩,០	១២,៥	១២,០	២៥,០
ម្សៅអាល់ហ្វាល់ហ្វា	៧,៥	៥,០	៧,០	១២,០
ឌីកាល់ស្យូមផូស្វាត	០,៥	១,០	០,៥	២,០
សំបកខ្ចៅខ្យង	១,០	២,០	៣,០	៣,០
អំបិល	០,៥	០,៥	០,៥	១,០
សរុប	១០០	១០០	១០០	១០០

- របបអាហារគំរូសំរាប់មាន់យកពងនៅក្នុងប្រទេសអ៊ុយរ៉ាហ្គាយ Click to collapse

( URUGUAY )

ចំណីអាហារផ្សំ	មាន់ពង	កូនមាន់
	……………………..ភាករយ…………………..
ពោតកិន	៤០,០	៤០,០
ស្រូវសាឡីកិនរួច	៥,០	២០,០
Sorghum	៣,០	-
ស្រូវ barley កិន	២០,០	១៦,០
កន្ទក់	១០,០	-
ម្សៅសាច់	៧,០	១៥,០
កាកគ្រាប់ឈួករ័ត្ន	១០,០	៧,០
សំបកខ្ចៅខ្យង	៤,០	១,០
អំបិល	១,០	០,៥
សរុប	១០០	១០

(ដកស្រង់ចេញពី ខេមបូឌាអេចប្រេសញូស៍)
ចុចដោនឡូនឯកសារ PDF Download: food_chicken_1.pdf

ការចិញ្ចឹមសត្វ-មាន់តាមធម្មជាតិ

Posted on by TEAV CHHUN NAN (ទំនាក់ទំនង ផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម 077778647-070778647)

បទពិសោធន៍ចិញ្ចឹមមាន់តាមគោលការណ៍ធម្មជាតិ
(របស់បងប្រុស កែវ សុខា)

បងប្រុស កែវ សុខា ជាកសិករសហការជាមួយអង្គការសេដាក រស់នៅភូមិទង់នាគ ឃុំស្តៅកោង ស្រុកបាភ្នំ ខេត្តព្រៃវែង ។ បន្ទាប់ពីបានធ្វើទស្សនកិច្ចសិក្សាក្នុងតំបន់ ( ពីឃុំស្តៅកោង មកឃុំឈើកាច់ ) ក្នុង ខែឧសភា ឆ្នាំ ២០០២ កន្លងមកនិងមានការបណ្តុះបណ្តាលបន្ថែមទៅលើបច្ចេកទេសចិញ្ចឹមមាន់ផង នោះ បងប្រុសបានកែច្នៃការចិញ្ចឹមតាមទំលាប់ចាស់ ដោយបានរៀបចំធ្វើទ្រុងចិញ្ចឹមមាន់តាមគោលការណ៍ធម្មជាតិវិញ ។ បទពិសោធន៍ចិញ្ចឹមមាន់តាមគោលការណ៍ធម្មជាតិ ដែលគាត់បានអនុវត្តកន្លងមក មានបង្ហាញដូចខាងក្រោម :

១. ការរៀបចំទ្រុង

បងប្រុសបានរៀបចំទ្រុងមាន់មានទំហំ ៥០ ម៉ែត្រការ៉េ (១០ ម x ៥ ម) ដែលមានជញ្ជាំងខាងធ្វើពីធាងត្នោតតំរួតគ្នា ២ ផ្ទាំង កំពស់ ២ ម៉ែត្រ ។ ប្រើឫស្សីសំរាប់ធ្វើរបារ ដើម្បីបង្កើនភាពរឹងមាំរបស់ទ្រុង ។ ម្យ៉ាងទៀត បងប្រុសបានទុកប្រឡោះ ៤ កន្លែងសំរាប់ឲ្យកូនមាន់តូចៗ ចេញចូលក្នុងពេលផ្តល់ចំណី និងក្រោយពេលផ្តល់ចំណី ដែលប្រឡោះនិមួយៗ មានទំហំ ៥ ផឹង ។

២. ស្នូកទឹក និងចំណី

ស្នូកសំរាប់ដាក់ចំណីមាន់មានពីរធ្វើពីឫស្សី ។ ស្នូកនិមួយៗមានប្រវែង ១,៥ ម៉ែត្រ ទំហំប៉ុនកំភួនជើងដោយពុះចំហៀងមួយភាគបីចោល រួចដំយកថ្នាំងចោលទុកតែថ្នាំងសងខាងប៉ុណ្ណោះ ។ ដោយឡែកស្នូកទឹក គាត់ទិញដបប្លាស្ទីកចំណុះ ២ លីត្រ សំរាប់ដាក់ទឹកឲ្យមាន់ផឹក ។

៣. ការផ្តល់ចំណី

– ចំពោះ កូនមាន់តូចៗ បងប្រុសបានប្រើត្រកួន កន្ទក់ បុកលាយចូលគ្នាឲ្យម៉ដ្ឋបន្តិច រួចច្របាច់លាយជាមួយបាយ ដើម្បីជួយជំរុញឲ្យកូនមាន់រៀនស៊ីចំណី និងចេះស៊ីកាន់តែខ្លាំង ។ នៅពេលចិញ្ចឹមដាក់ក្នុងទ្រុងមាន់ពុំសុះស្គមឡើយ ។

– ចំពោះមាន់ធំផ្តល់ចំណី ២ ដង ក្នុងមួយថ្ងៃ គឺព្រឹកមួយដង និងល្ងាចមួយដង ដោយប្រើត្រកួន ២,៥ គីឡូក្រាម លាយជាមួយកន្ទក់ ២ គីឡូក្រាម និងស្រូវកន្លះគីឡូក្រាម សំរាប់មាន់ ៧០ ក្បាល ក្នុងមួយថ្ងៃ ។

៤. ការថែទាំ

ចំពោះ ស្នូកទឹកត្រូវលាងសំអាតជារៀងរាល់ថ្ងៃ គឺលាងនៅពេលព្រឹក ប៉ុន្តែស្នូកចំណីវិញ ២ ទៅ ៣ ថ្ងៃ ទើបលាងម្តងព្រោះមិនសូវប្រឡាក់ និងមាន់ស៊ីចំណីអស់សំរាប់មួយថ្ងៃៗ ដោយមិនធ្វើឲ្យស្នូកសើមឡើយ ។ ម្យ៉ាងទៀតដើម្បីជួយឲ្យមាន់កាន់តែមានសុខភាពល្អថែមទៀតនោះ គាត់បានដំគល់ស្លឹកគ្រៃ ឬសំបកស្តៅដាក់ក្នុងទឹកឲ្យមាន់ផឹក ។ ទឹកនេះមិនទុកឲ្យលើសពី ២ ថ្ងៃឡើយ ព្រោះបើទុកយូរពេក វាបណ្តាលឲ្យទឹកមានក្លិនស្អុយ ប៉ះពាល់ដល់សុខភាពរបស់មាន់ ធ្វើឲ្យមាន់ឈឺ ។

៥. លទ្ធផល

ក្រោយ ពីការចិញ្ចឹមមាន់តាមគោលការណ៍ធម្មជាតិនេះមក គឺចាប់តាំងពីខែមិថុនា រហូតដល់ខែកញ្ញា (រយៈពេល ៤ ខែ)គាត់បរិភោគអស់ ៩ ក្បាល និងលក់បាន ៤៥ ក្បាល ស្មើនឹង ២៨០៦០០៛ ។ សរុបមាន់ចិញ្ចឹមបានទាំងអស់ ៥៤ ក្បាល ធៀបទៅនឹងការចិញ្ចឹមតាមទំលាប់ចាស់ លក់បានត្រឹមតែ ១៥ ទៅ ២០ គីឡូក្រាមប៉ុណ្ណោះ ក្នុងមួយឆ្នាំ ។

៦. សន្និដ្ឋាន

ចំពោះផែនការទៅអនាគត បងប្រុសនឹងពង្រីកទ្រុងមាន់ឲ្យបានទំហំ ១២០ ម៉ែត្រការ៉េ (៨ម x ១៥ម) ព្រមទាំងចិញ្ចឹមមេមាន់ឲ្យបាន ២០ ក្បាល ដើម្បីដោះស្រាយជីវភាពគ្រួសារ ។ ក្រោយពីចិញ្ចឹមមាន់តាមគោលការណ៍ធម្មជាតិរយៈពេល ៤ ខែ បានជោគជ័យមក គាត់មានចំណាប់អារម្មណ៍ថា :

ពេលធ្វើទ្រុងត្រូវទុកប្រឡោះឲ្យបាន ៤ ទៅ ៥ កន្លែង (ទំហំ ៤ ទៅ ៥ ផឹង) សំរាប់កូនមាន់ចេញចូលស៊ីចំណី
ពេលបញ្ចូលមាន់ក្នុងទ្រុងដំបូងវាពុំសូវចេះស៊ីចំណី និងចុះស្គមបន្តិច ។ ដូច្នេះ មុនបញ្ចូលមាន់ទៅក្នុងទ្រុង យកល្អគួរបង្រៀនវាឲ្យស៊ីចំណីសិន ( ចំណីផ្ស៊ាំនឹងធម្មជាតិ ) ។
កូនមាន់ចេះស៊ីចំណីតាំងពីតូច នាំឲ្យងាយស្រួលក្នុងការផ្តល់ចំណីពេលដាក់ក្នុងទ្រុង
ការចិញ្ចឹមមាន់តាមរបៀបនេះ ចំណេញជាងការចិញ្ចឹមជ្រូក ដោយអស់ថវិកាតិចក្នុងការទិញចំណី ហើយបានប្រាក់ចំណូលច្រើន
មាន់ចិញ្ចឹមដាក់ទ្រុង ងាយប្រមូលជី (លាមកមាន់) យកទៅធ្វើជាជីសំរាប់ដាក់ដំណាំ
ចិញ្ចឹមតាមរបៀបនេះ មេមាន់មានកូនញឹកជាងធម្មតា ៕

(ដកស្រង់ចេញពី ខេមបូឌាអេចបេ្រសញូស៍)
ចុចដោនឡូនឯកសារ PDF
Download: feed_by_natural.pdf

ការចិញ្ចឹមសត្វ-មាន់សុខភាពល្អ ឈ្នះជំងឺ

Posted on by TEAV CHHUN NAN (ទំនាក់ទំនង ផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម 077778647-070778647)

បទពិសោធន៍ចិញ្ចឹមមាន់ឱ្យមានសុខភាពល្អ ឈ្នះជំងឺ

ភាគច្រើន នៃកសិករចិញ្ចឹមមាន់ក្នុងស្រុក មិនសូវជាមានការយកចិត្តទុកដាក់ថែទាំប៉ុន្មានទេ គឺគ្រាន់តែផ្តល់ចំណីតិចតួច រួចព្រលែងឱ្យវាដើររកចំណីដោយខ្លួនវា ចំណែកឯកសិករខ្លះទៀត ចិញ្ចឹមមាន់តាមយថាផល ដោយមិនបានថែទាំផ្តល់ចំណីឬទឹកអ្វីឡើយ ។ ប៉ុន្តែជាក់ស្តែងមានបងប្រុសម្នាក់ ឈ្មោះរ៉ា រស់នៅទីក្រុងកំពង់សោម មានបទពិសោធន៍ចិញ្ចឹមនិងថែទាំមាន់បានយ៉ាងល្អ ពុំដែលមានជំងឺអ្វីឡើយ ។

មូលហេតុ ដែលនាំឱ្យមាន់របស់គាត់ឈ្នះជំងឺនេះ គឺដោយសារគាត់បានចាំង យកសំបកដើមគ ១ ទៅ ២ បន្ទះ ប្រវែង ២ ទៅ ៣ តឹក។

រួចយកទៅដំឱ្យទក់ ហើយដាក់ត្រាំទឹកក្នុងស្នូក ឬបំណែកពាងទុកឱ្យមាន់ផឹក ។ ជាពិសេស នៅរដូវប្រាំង មាន់ត្រូវការទឹកណាស់ ។

ប៉ុន្តែរយៈពេល ២ ទៅ ៣ ថ្ងៃ ត្រូវផ្លាស់សំបកគនោះចោលម្តង ។ ក្រៅពីការឱ្យផឹកទឹកសំបកគ នៅជុំវិញផ្ទះគាត់បានដាំល្ហុងប្រេងពី ៤ ទៅ ៥ ដើម ដើម្បីផ្តល់គ្រាប់សំរាប់ជាចំណីមាន់ផង និងសំរាប់ធ្វើជាម្លប់ឱ្យមាន់ជ្រកផង ។

តាមបទពិសោធន៍របស់បងប្រុសកន្លងមក ឃើញថា ការឱ្យមាន់ផឹកទឹកសំបកគនេះ អាចចៀសផុតពីជំងឺកាចសាហាវបាន ៕

(ដកស្រង់ចេញពី ព្រុំ សុភាព ប្លុក)
ចុចដោនឡូនឯកសារ PDF
Download: feed_chicken_anti_viru.pdf

ការចិញ្ចឹមសត្វ-ទំលាក់ព្រូនមាន់ប្រើគ្រាប់កន្ធំថេត

Posted on by TEAV CHHUN NAN (ទំនាក់ទំនង ផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម 077778647-070778647)

បទពិសោធន៍ទំលាក់ព្រូនមាន់ដោយប្រើគ្រាប់កន្ធំថេត

កន្ធំ ថេតជារុក្ខជាតិម្យ៉ាងដែលមានប្រយោជន៍ច្រើនមុខ ដើមរបស់វាអាចប្រើធ្វើជាអុសដុត ស្លឹកយកធ្វើជាជីស្រស់ដើម្បីបង្កើនជីជាតិដី គ្រាប់របស់វាអាចប្រើធ្វើជាថ្នាំសំរាប់ព្យាបាលរោគ មនុស្ស សត្វ ។ ឆ្លងតាមរយៈការប្រើថ្នាំផ្សំពីរុក្ខជាតិនេះមានកសិករជាច្រើន ព្យាបាលសត្វទៅតាមរបៀបប្លែកៗ ពីគ្នាទៅតាមតំបន់ជាក់ស្តែងដូចជាកសិករ អៀង យ៉ន រស់នៅភូមិទ្រា ឃុំឈើកាច់ ស្រុកបាភ្នំ ខេត្តព្រៃវែង គាត់មានបទពិសោធន៍ទំលាក់ព្រូនមាន់ ដោយប្រើគ្រាប់កន្ធំថេត ។

តាមធម្មតា សត្វមាន់ដែលមានព្រូននៅក្នុងខ្លួនបង្កឲ្យមានរោគសញ្ញាដូចខាងក្រោម :

មាន់មានសាច់ស្លេកហាក់ដូចគ្មានឈាម
រោមមាន់រាងស្រអាប់
មាន់មិនសូវរហ័សរហួនស្វែងរកចំណី
មាន់ស្គមចេញទ្រនុងខ្នង និងមិនឡើងទំងន់
នៅក្នុងលាមក គេសង្កេតឃើញមានព្រូន ។

ចំណែកឯវិធីព្យាបាលបង្ហាញជូនដូចខាងក្រោម :

វិធីព្យាបាល

ចំពោះមេមាន់ឲ្យផឹក ១ ដង ៣ គ្រាប់ ក្នុងមួយថ្ងៃ និងផឹករយៈពេលមួយអាទិត្យ។
ចំពោះកូនមាន់ផឹក ១ ដង ១ គ្រាប់ ក្នុងមួយថ្ងៃ និងផឹករយៈពេលមួយអាទិត្យ។

ក្រោយពេលផឹកអស់រយៈពេលមួយអាទិត្យមក គាត់សង្កេតឃើញមាន់មានភាពស្រស់ថ្លានិងរហ័សរហួនដើររកស៊ីចំណីឡើងវិញ ។ ហើយនៅក្នុងលាមកក៏លែងមានព្រូនទៀត។ តាមបទពិសោធន៍ ខាងលើនេះគ្រាប់កន្ធំថេតជាឱសថព្យាបាលការទំលាក់ព្រូនមួយយ៉ាងមានប្រសិទ្ធិភាព។ ហើយគេមិនត្រឹមតែអាចព្យាបាលមាន់ទេ គេអាចព្យាបាលការទំលាក់ព្រូនលើមនុស្សទៀតផង ៕

(ដកស្រង់ចេញពី ខេមបូឌាអេចបេ្រសញូស៍)
ចុចដោនឡូនឯកសារ PDF
Download: Intestinal_worms_of_chicken.pdf

ការចិញ្ចឹមសត្វ-ស្នូកចំណី (Feeders)

Posted on by TEAV CHHUN NAN (ទំនាក់ទំនង ផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម 077778647-070778647)

ការផ្តល់ចំណីអាហារឲ្យបានគ្រប់គ្រាន់ជាបន្តរហូតដល់មាន់ គឺជាកិច្ចការមួយសំខាន់របស់អ្នកចិញ្ចឹមសត្វស្លាប ។ ប្រភេទស្នូកចំណីដែលមានបណ្តោយវែង មានគែមសងខាង អាចត្រូវបានធ្វើឡើងអំពីឈើ, លោហៈធាតុ, ឬ ឫស្សី។ ត្រូវដាក់ស្នូកចំណីរាយជាជួរឲ្យបានគ្រប់គ្រាន់ ដើម្បីឲ្យបក្សីទាំងនោះស៊ីចំណីបានក្នុងពេលជាមួយគ្នា ។ មិនដូច្នេះទេសត្វដែលខ្សោយនឹងងាប់ ដោយសារការចឹកស៊ីសាច់គ្នា ។ ចន្លោះដែលគួរតំរៀបស្នូករៀងគ្នាសំរាប់បក្សីគឺ : កូនមាន់អាយុ ០-៨សប្តាហ៍ ត្រូវទុកចន្លោះ ២,៥ស.ម , មាន់ដែលមានអាយុពី ៩-១៦សប្តាហ៍ ត្រូវទុកចន្លោះ ៦,៧ស.ម, មាន់សម្រាប់បង្កាត់ពូជ ១០,២ស.ម, មាន់ពងកូនកាត់ទុក ៣,៨ស.ម, មាន់ពង និងមាន់ទោទុក ៧,៦, ទាទុក ៥ស.ម, និងក្ងានទុក ៦,៤ស.ម ។

ប្រដាប់ដាក់ជំណីអាហារ

ក/ ស្នូកដាក់ចំណីផ្សេងៗគ្នាសំរាប់ដាក់ចំណីមាន់ : ថាសសំរាប់កូនមាន់, ស្នូកវែងសំរាប់ចំណីអាហារសើម, និងស្នូកចំណីដោយចងព្យួរ សំរាប់ការផ្តល់ចំណីស្ងួត

នូកចំណីដោយចងព្យួរ

ខ / ស្នូកចំណីដោយចងព្យួរអាចត្រូវបានគេធ្វើឡើង អំពីបន្ទះលោហៈធាតុ ឬប្លាស្ទិច ។ ស្នូកចំណីទាំងនេះអាចផ្ទុកចំណីអាហារ និងកាត់បន្ថយការកំពប់

(ដកស្រង់ចេញពី ខេមបូឌាអេចប្រេសញូស៍)

ចុចដោនឡូនឯកសារ PDF
Download: chicken_Feeder.pdf

ការចិញ្ចឹមសត្វ-ការធ្វើទ្រុងមាន់ (Cages)

Posted on by TEAV CHHUN NAN (ទំនាក់ទំនង ផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម 077778647-070778647)

សិប្បករអាចធ្វើទ្រុងឡើងបាន បើសិនជាមានដែកសំណាញ់ទំហំ ២ស.ម ។ សំណាញ់សំរាប់ធ្វើគ្រោង និងជញ្ជាំងខ័ណ្ឌ ត្រូវមានទំហំ ២,៥ ទ ៥ស.ម ។ កំណាត់មួយផ្ទាំងៗមានទំហំ ៣,៦៦ម ទ១,៥ម បានជាទំរង់ទ្រុងមួយមាន៣បន្ទប់ ឬទ្រុងមួយនោះអាចដាក់មាន់បានរហូតដល់១៦ក្បាល ។ ផ្ទាំងជញ្ជាំងខ័ណ្ឌចំនួន៤ និងជញ្ជាំងខាងមានទំហំ ៤០ ទ ៤៥ស.ម ធ្វើជាទ្រុងមានចំណុះ៣បន្ទប់រួម ឬ១៧ទ្រុងភ្លោះដែលមានចន្លោះ ២២,៨ស.ម ដាច់ពីគ្នា ។ លួសដែលអាចពត់បានត្រូវគេប្រើប្រាស់ សំរាប់ចងភ្ជាប់គ្នារវាងគម្រោងនិងជញ្ជាំងខ័ណ្ឌ ។ នៅខាងមុខគេធ្វើពីលួសសំណាញ់ ដែលមានប្រឡោះ ៥ ទ១០ស.ម ។ បាតទ្រុងត្រូវធ្វើឲ្យមានជម្រាលបន្តិចប្រហែល ៧,៦ស.ម ធ្វើដូច្នេះពងអាចរមាលកាត់តាមប្រឡោះប្រហោង ៥ស.ម ហើយនៅខាងមុខត្រូវពត់លួសសំណាញ់ ដែលនៅសល់ឡើងលើដើម្បីងាយស្រួលទប់នូវការរមៀល និងការប្រមូលពង ។ គេអាចធ្វើកំរាលទ្រុងពីឫស្សី ឬបន្ទះក្តារតូចៗ ជំនួសកំរាលលួសសំណាញ់ ។ ស្នូកទឹកនិងស្នូកចំណីអាចធ្វើពីបន្ទះលោហះធាតុ ឬឫស្សី ហើយចងព្យួរយ៉ាងតឹងនៅខាងមុខទ្រុង ។ ការដាក់ឲ្យនៅចន្លោះដាច់ពីគ្នា គឺជាការសំខាន់ក្នុងការការពារ កុំឲ្យកំពប់ទឹកឬចំណី ។ ទ្រុងភ្លោះតំរូវឲ្យដាក់មាន់ពងពីរក្នុងទ្រុងនិមួយៗ ចំណែកឯទ្រង់រួម បើសិនគេកាត់ជំពុះវា គេអាចដាក់រហូតដល់៦ក្បាល ។

ប្រព័ន្ធធ្វើទ្រុងពីរជាន់ ត្រូវបានគេពន្យល់ដោយបង្ហាញរូបភាព ។ ផ្ទៃបាតត្រូវធ្វើឲ្យមានជម្រាលប្រហែល ៧,៦ស.ម ដើម្បីឲ្យពងរមៀលធ្លាក់ចេញមកបានស្រួល ដោយគ្មានការខូចខាត ។

ប្រដាប់ដាក់ជំណីអាហារ
ស្នូកដាក់ចំណីផ្សេងៗគ្នាសំរាប់ដាក់ចំណីមាន់ : ថាសសំរាប់កូនមាន់, ស្នូកវែងសំរាប់ចំណីអាហារសើម, និងស្នូកចំណីដោយចងព្យួរ សំរាប់ការផ្តល់ចំណីស្ងួត

ចុចដោនឡូនឯកសារ PDF Download: cages.pdf

ការចិញ្ចឹមសត្វ-ស្នូកទឹកមាន់

Posted on by TEAV CHHUN NAN (ទំនាក់ទំនង ផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម 077778647-070778647)

គេមិនត្រូវ ទុកស្នូកទឹកចោលដោយគ្មានការសំអាត និងគ្មានទឹកត្រជាក់សំរាប់មាន់គ្រប់គ្រាន់នោះទេ។ មាន់ត្រូវការទឹករៀងរាល់ ១៥-២០នាទីម្តង ។ ទឹកដែលផ្តល់ត្រូវស្អាតល្អ ហើយដាក់ឲ្យបានគ្រប់គ្រាន់ ការដាក់ទឹកជាការងារមួយសំខាន់បំផុតរបស់អ្នកថែរក្សា ។ ស្នូកទឹកត្រូវតម្រូវទៅតាមអាយុរបស់មាន់ ដូចបានបង្ហាញក្នុងរូបទី៥ ។ ស្នូកទឹកសាមញ្ញបំផុតគឺ កំប៉ុងដាក់បញ្ចូលទៅក្នុងចានសំប៉ែតៗ ដោយទំលុះឲ្យមានរន្ធប្រហែល ១,៥ ស.ម ចេញពីគែមមាត់កំប៉ុង ។ ដាក់ទឹកឲ្យបានពេញហើយគ្របវាដោយចានសំប៉ែត ។ ដៃមួយកាន់កំប៉ុងសំប៉ែត ហើយដៃម្ខាងទៀតកាន់កំប៉ុងមូល ដាក់ទឹករួចក្រឡាប់វាឲ្យបានរហ័ស បន្ទាប់មកអ្នកនឹងបានឃើញទឹកចេញតាមរន្ធដែលចោះនោះ កាលណាទឹកឡើងដល់រន្ធកំប៉ុងចោះហើយ ទឹកនោះនឹងនៅហ្នឹងថ្កល់ក្នុងចានសំប៉ែត ។ កំប៉ុងតូចតម្រូវទៅតាមសត្វតូច ប៉ុន្តែបើសត្វធំគេត្រូវដាក់កំប៉ុងធំ ទៅតាមចំណុះដែលវាត្រូវការ ។

ប្រព័ន្ធទឹកផឹក

ប្រព័ន្ធផ្តល់ទឹកផឹកផ្សេងៗគ្នាសម្រាប់មាន់ដូចជា ដបប្លាស្ទិច, ស្នូក ឬក្បាលដោះ

ប្រដាប់ ដាក់ទឹកដទៃទៀតធ្វើឡើងតាមរបៀប ប្រើឆ្នាំងធ្វើអំពីឥដ្ឋ ដែលមានរន្ធ ឬមានចង្អូរតាមរឹមរបស់វា នឹងចានរាក់ៗ ។ ដបដែលអាចរំកិលបានចងភ្ជាប់ទៅនឹងជញ្ជាំង ឬដាក់បញ្ឈរដោយឲ្យមានកំពស់សមរម្យពីលើចាននោះ ។ ឃ្លោកដែលគេពន្លិចទៅក្នុងដីឲ្យហ្នឹង ហើយចោះរន្ធទំហំសមល្មម លើជ្រុងដែលគេកាត់ ។

គ្រឿងស្វ័យប្រវត្តិផ្សេងៗ ត្រូវគេផលិតឡើង ដើម្បីច្រានទឹកបំពេញស្នូកទឹកឲ្យនៅពេញជាដរាប រូបភាពដែលពន្យល់នេះ គឺជារូបភាពមួយដែលគេធ្វើឡើង ជាមួយធុងសាំងយ៉ាងស្អាតមានចំណុះ ១៩៣លីត្រ ដែលតភ្ជាប់ទៅនឹងទុយោបន្ទះស័ង្កសី ទៅស្នូកកំពស់ប្រហែល១០ស.ម ។ ចង្ហូរទឹកតាមទុយោដោយលៃលកតម្រូវតាមក្បាលរូប៊ីណេ ហើយបំពង់សម្រាប់ផ្ទុកទឹកសំណល់ គឺនៅខាងក្រៅទ្រុង ។ នៅខាងលើស្នូកទឹកនោះ ត្រូវការឲ្យមានទ្រនុងមួយការពារ ( ចម្រឹងវិលចុះឡើង កុំឲ្យមាន់ទុំពីលើ ) ។ យើងត្រូវឧស្សាហ៍ពិនិត្យមើល ទឹកនៅក្នុងស្នូកទាំងអស់ ឲ្យនៅពេញដដែល ប៉ុន្តែប្រយ័ត្នកុំឲ្យហូរហៀរទៅលើកំរាល ។ ដើម្បីរក្សាឲ្យកំរាលស្ងួតជានិច្ច ស្នូកទឹកនិមួយៗ ត្រូវបានគេដាក់ឲ្យនៅចន្លោះបន្ទះក្តារ ដែលគេតំរៀបសំរាប់ទប់ឲ្យមានលំនឹង ឬចងព្យួរដោយដាក់លើថាសសំណាញ់លួសសំយ៉ុង កំពស់ ៦ស.ម មកពីកំរាល ។ ស្លែចាប់ផ្តើមកាន់យ៉ាងឆាប់រហ័សបំផុត បើសិនជាគេមិនបានសំអាតវាឲ្យបានញឹកញាប់ទេនោះ ដូច្នេះបញ្ហានេះមិនត្រូវបណ្តោយឲ្យកើតមានឡើងទេ ។ គេតែងតែប្រើប្រាស់ដងវែង ដើម្បីសំអាតកំទេចកំទីឲ្យស្អាត និងត្រូវសំអាតស្នូកទឹកមាន់ជាមួយច្រាស់យូរៗម្តង ។

(ដកស្រង់ចេញពី ខេមបូឌាអេចប្រេសញូស៍)

ការចិញ្ចឹមសត្វ-ការបង្កាត់ពូជមាន់

Posted on by TEAV CHHUN NAN (ទំនាក់ទំនង ផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម 077778647-070778647)

(Types of Chickens and Breeding Practices)

ការចិញ្ចឹមសត្វស្លាបជាទូទៅ គេធ្វើការជ្រើសរើសយកពូជមាន់៣ប្រភេទគឺ :

- ពូជមាន់ផ្តល់ពងផង – សាច់ផង ( dual – purpose ) : មាន់ឈ្មោលភាគច្រើនបំផុតត្រូវគេពិឃាត ក្នុងអំឡុងរយៈពេល ២ ឬ៣ខែ ដើម្បីយកមកបរិភោគ រីឯមាន់ញីវិញត្រូវគេចិញ្ចឹមក្នុងរយៈពេលមួយឆ្នាំ ឬលើសពីមួយឆ្នាំ ដើម្បីផលិតយកពង ។ ប៉ុន្តែក្រោយពងចុះថយខ្លាំងពេក មាន់ញីទាំងនោះនឹងក្លាយទៅជាមាន់សាច់វិញដែរ ។ បក្សីដែលគេចិញ្ចឹមមានគោលបំណងពីរ ជាទូទៅគេចិញ្ចឹមប្រចាំគ្រួសារ ចំណែកឯអ្នកចិញ្ចឹមក្នុងទ្រង់ទ្រាយពាណិជ្ជកម្មធំៗ គេតែងតែធ្វើឯកទេសកម្ម ក្នុងចិញ្ចឹមយកពង ឬសាច់ ។

– ពូជមាន់ពង ( egg layer strains ) : ត្រូវបានគេជ្រើសរើសពូជសំរាប់ផលិតពងឲ្យបានល្អ ។ ចំនួនលើសនៃមាន់ឈ្មោលតែងតែត្រូវគេយកចេញតាំងពីពេលញាស់ចេញមក ម្ល៉េះ ពីព្រោះជាទូទៅវាជាពូជអន់ផលិតសាច់មិនល្អ ។ ការចំណាយលើមាន់ញីអាចត្រូវបានគេស្រង់ដើមមកវិញ ដោយសារលក់សាច់របស់វា បន្ទាប់ពីផលិតកម្មស៊ុតត្រូវថយចុះក្រោមអត្រា៥០ភាគរយ ។ តំលៃនៃការលក់មាន់ពង មានកំរិតទាបបំផុតដោយសារវាមានមាឌតូច ។

– ពូជមាន់សាច់ ( meat chickens ) : ត្រូវបានគេចាត់ទុកថា ជាមាន់សាច់ ( broilers ) ឬមាន់សំរាប់អាំង ( fryers ) ត្រូវបានគេចិញ្ចឹមដោយជ្រើសរើសពូជ ដែលមានការធំធាត់យ៉ាងឆាប់រហ័ស ។ មាន់ញី និងមាន់ឈ្មោលត្រូវជ្រើសរើសពីមេបាណា ដែលលូតលាស់ឆាប់រហ័ស ។ ពូជមាន់កាត់មួយចំនួននេះ អាចផ្តល់សាច់រហូតដល់ទំងន់ ២គ.ក្រ ក្នុងមួយក្បាល ដែលចិញ្ចឹមតែក្នុងរយៈពេល៧សប្តាហ៍តែប៉ុណ្ណោះ ដែលផ្តល់ចំណីដែលមានតុល្យភាពល្អ ចំនួនតិចជាង ៤គ.ក្រ ។

ក្រុមហ៊ុនបង្កាត់ពូជដំបូងជាមួយពូជកូនកាត់ ( primary breeding companies with hybrids )

ក្រុម បង្កាត់ពូជ ដោយឯកទេសកម្មបានបង្កើនពូជ ដែលមានគុណភាពខ្ពស់នៃមាន់ទាំងបីប្រភេទនេះ។ ពូជមាន់ទាំងនេះត្រូវបានគេបង្កើតឡើង ដោយប្រើប្រាស់បច្ចេកទេសបង្កាត់ពូជ ហើយដែលជាទូទៅត្រូវបានគេឲ្យឈ្មោះថា ពូជកូនកាត់ ( hybrids ) ។ ការបង្កាត់ពូជនេះត្រូវបាននាំមកនូវសែនរួម ដែលជាពូជពូកែផលិតពង ឬសាច់ ជាងមេបារបស់វាទៅទៀត ។ គុណភាពខ្ពស់ដែលបានផលិតដោយសែនរួមថ្មីនេះ គេសន្មត់ថា ” កូនកាត់ដែលមានកំលាំងមាំទាំ ” ។ សព្វថ្ងៃនេះពូជមាន់កាត់មានប្រជាប្រិយ៍ភាពណាស់ ដែលអ្នកចិញ្ចឹមសត្វស្លាបទំនើបៗគេបោះបង់ការចិញ្ចឹមពូជមាន់ ដែលផ្តល់ផលពីរបែប ដូចជាពូជ rhode island reds. new hampshire, ឬ cornish barred plymouth rocks ។ ពូជកូនកាត់ដែលល្អប្រសើរនៃពូជ white leghorns ដែលផលិតពងពណ៌ស ចំណែកឯពូជដែលមានពងពណ៌ក្រហមជាំ ឬពណ៌ក្រហមព្រឿងៗ តែងតែមានដូនតាជាពូជ white leghorns ខ្លះដែរ ។

ក្រុមហ៊ុនបង្កាត់ពូជទាំងនេះ ត្រូវការចំណាយពេលវេលាជាច្រើនឆ្នាំ ដើម្បីធ្វើការសាកល្បងពូជរាប់សិបប្រភេទ និងការបន្តកូនចៅរបស់វារាប់រយ ។ ពូជដើម ឬពូជកាត់ ដែលគេបង្កាត់បញ្ចូលគ្នាបានល្អ ត្រូវបានគេជ្រើសរើសឲ្យទៅជា ពូជមេបារបស់មាន់ ដែលគេលក់ឲ្យអ្នកចិញ្ចឹម ។ ពូជកាត់ដែលដឹងថាញី និងឈ្មោល ត្រូវបានគេបង្កើតឡើងសម្រាប់លក់ដោយឡែកៗពីគ្នា ទៅឲ្យក្រុមហ៊ុនភ្ញាស់ដែលគេចិញ្ចឹមវាទាំងនោះរួមគ្នា “ហ្វូងសម្រាប់ទុកបង្កាត់ ” ។ ដូច្នេះពងដែលភ្ញាស់ទាំងអស់នោះ បានមកពីពងដែលជ្រើសរើសបង្កាត់រួចហើយ ។

ការចិញ្ចឹមសត្វស្លាបទិញកូនមាន់ទាំងនេះមកចិញ្ចឹម ដែលដំបូងឡើយគេស្ទាក់ស្ទើរក្នុងការចំណាយដើមទុនបន្ថែម ចំពោះមាន់កូនកាត់នេះ ។ ទោះបីចំណីអាហារដែលទិញមកប្រើប្រាស់នោះ ត្រូវបានគេគណនាក៏ដោយ ក៏សារៈប្រយោជន៍នៃការចិញ្ចឹមមាន់កូនកាត់ នៅមានលក្ខណៈល្អប្រពៃដែរ ។ ជាបច្ច័យអាក្រក់មួយចំពោះមាន់កូនកាត់ ដែលមានកំលាំងមាំមួន បាត់បង់យ៉ាងរហ័សដោយការកាត់ពូជជាច្រើន ជាមួយសត្វស្លាបផ្សេងៗទៀតក្នុងហ្វូង ។

អ្នកចិញ្ចឹមត្រូវប្រឹងបែ្រងជាថ្មី ក្នុងការជ្រើសរើសញី និងឈ្មោល ដើម្បីធ្វើការបង្កាត់ពូជសាជាថ្មីទៀត។

ឈ្មោះពូជ កាត់ទាំងនេះជាច្រើន ឥឡូវត្រូវបានគេទទួលស្គាល់ ដោយអ្នកចិញ្ចឹមសត្វស្លាបទូទាំងពិភពលោក ។ ពូចមាន់សាច់ដែលគេតែងតែប្រសិទ្ធនាមឲ្យ សំរាប់សំគាល់ដល់ក្រុមហ៊ុនបង្កាត់ពូជដូចជា : arbor acres, cobb, h&n, hubbard, indian river, peterson, pilch, ross, shaver, vantress, និង vedette ។ ប្រភេទពូជមាន់ខ្លះទៀត ត្រូវបានផលិតឡើងដោយក្រុមហ៊ុន barbcock, hyline, dekalb, hisex, isa brown, tegel ។ រីឯពូជមាន់ដែលគេចិញ្ចឹមយកស៊ុតផង និងសាច់ផងរួមមាន : delkalb-warren 6 sal-link (អាមេរិក), hardy sex-linked (អាមេរិក), kabir (អីស្រាអែល), label (បារាំង), nara sex-linked (ជប៉ុន), parks hybrids, និង stino’s white baladi (អេហ្ស៊ីប) ។

ពូជមាន់ដែល មានប្រយោជន៍ពីរយ៉ាង ( ផ្តល់សាច់ផងស៊ុតផង ) ត្រូវបានគេនិយមចូលចិត្តចិញ្ចឹមនៅពាសពេញពិភពលោក ដោយការប្រើប្រាស់មេមាន់សម្រាប់ក្រាប និងភ្ញាស់កូន ។ ការពិភាក្សាដោះស្រាយនៅតាមប្រទេសនានា កំពុងតែបន្តរហូតដល់សព្វថ្ងៃនេះ ដោយចោទជាបញ្ហាថា តើគេត្រូវជ្រើសរើសពូជក្នុងស្រុក ឬពូជនាំចូលបែបណា ដើម្បីបង្កាត់ ។ ជួនកាលគេបង្កាត់ពូជក្នុងស្រុកអាចមានគុណសម្បត្តិ ដូចជាធន់នឹងជំងឺ ធន់នឹងស៊ីតុណ្ហភាពផ្លាស់ប្តូរ ហើយយោងទៅលើអ្នកស្រុកដែលគេនិយមចូលចិត្ត ” មាន់រស់ជាតិខ្លាញ់ និងងាយស្រួលទំពារ ” ។ រស់ជាតិខុសគ្នាអាស្រ័យទៅលើចំណី ដែលយើងលែងឲ្យវាដើររកស៊ីដោយខ្លួនឯងដូចជា : ខ្ទឹមស, សត្វល្អិត ស្មៅ និងលាមកសត្វ ។ ការលូតលាស់យឺតធ្វើឲ្យសាច់ស្វិតពិបាកទំពារបន្តិច ។ ពូជបង្កាត់ដែលនាំចូលមិនមានជំងឺ អាចធ្វើឲ្យសត្វលូតលាស់យ៉ាងរហ័ស ដោយផ្តល់ចំណីអាហារមានគុនភាពល្អៗ ហើយផលិតពងច្រើន ។ ការបង្កាត់ពូជតែមួយតាមគ្រួសារ ទៅតាមលក្ខណៈធម្មជាតិ ទទួលបានលទ្ធផលទាបទាំងសាច់ ទាំងស៊ុត ។

តាម ការបញ្ចូលមាន់ឈ្មោលដែលគេនាំចូលមក ដើម្បីយកទៅបង្កាត់ជាមួយមេមាន់ក្នុងស្រុក, គុណសម្បត្តិមួយចំនួន នៃកូនមាន់កាត់ដែលមានកំលាំងមាំទាំនោះ អាចត្រូវបានគេធ្វើសហប្រតិបត្តិការ ក្នុងកម្មវិធីពង្រីកការចិញ្ចឹមមាន់នេះ នៅក្នុងភូមិដោយចំណាយទន់តិច ហើយអ្នកចិញ្ចឹមនៅតែផ្អែកទៅលើការភ្ញាស់ តាមលក្ខណ:ធម្មជាតិ និងការក្រាបដោយមេមាន់ ។ តាមធម្មតាការបង្កាត់ពូជញីឈ្មោលបែបនេះ ធ្វើឲ្យផលិតផលពងកើនឡើង, មាន់ឆាប់ធំធាត់ ហើយទទួលភាពធន់នឹងជំងឺពីបានាំចូលផង និងពីមេក្នុងស្រុកផង ។ កម្មវិធីនេះចង់អំពាវនាវឲ្យមានការកែលំអរពូជ ដោយការជ្រើសរើសពូជនាំចូលណា ដែលផ្តល់ទិន្ទផលខ្ពស់ ។

កូនមាន់ឈ្មោលនាំចូល មិនមានតំលៃថ្លៃទេ ជានិច្ចជាកាលគេតែងធ្វើការជុំរុះវាចោល នៅកន្លែងភ្ញាស់តែម្តង ។

៙ ពូជមាន់ឈ្មោលនាំចូល យកមកបង្កាត់ជាមួយ មាន់ញីក្នុងស្រុកទើបបានកូនមកល្អ ។
ចុចដោនឡូនឯកសារ PDF
Download: type_of_chickens_and_breeding.pdf

ការចិញ្ចឹមសត្វ--មាន់យកពង និងចំណីធម្មជាតិ

Posted on by TEAV CHHUN NAN (ទំនាក់ទំនង ផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម 077778647-070778647)

ប្រភេទមាន់ចិញ្ចឹមយកពង (ពូជទា កាគី) និងចំណីធម្មជាតិ
- ប្រភេទមាន់ចិញ្ចឹមយកពង (ពូជទា កាគី) និងចំណី ធម្មជាតិ
មាន់ គឺជាអាហារសាច់មួយប្រភេទដែលគេនិយមបំផុតទូទាំងពិភពលោក និងនៅប្រទេសណាក៏មានចិញ្ចឹមមាន់ដែរ ។

ចំណែកនៅ ប្រទេសកម្ពុជាយើងវិញ ការចិញ្ចឹមមាន់ ក៏មានច្រើនណាស់ដែរ ទាំងការចិញ្ចឹមតាមលក្ខណៈគ្រួសារ និងការចិញ្ចឹមបែបឧស្សាហកម្ម ។ ក៏ប៉ុន្តែការចិញ្ចឹមតាមលក្ខណៈគ្រួសារមិនសូវទទួលបានផលច្រើនទេ ឬទទួលបានជោគជ័យច្រើនឡើយ ដោយសារអ្នកចិញ្ចឹម មិនមានចំណេះដឹងច្រើនចំពោះការចិញ្ចឹម វាគឺជាវិធីចិញ្ចឹមតាមយថាកម្ម ម្លោះហើយពេលណាមានមាន់ឈឺ មិនដឹងថាត្រូវដោះស្រាយការព្យាបាលវាយ៉ាងណាឡើយ ជួនកាលពេលមាន់ឈឺ ចេះតែទិញថ្នាំតាមនឹកឃើញយកមកបញ្ជ្រកឲ្យមាន់ ដោយសង្ឃឹមថា វាអាចកែកុន ឬព្យាបាលមាន់ឈឺនោះឲ្យជាសះស្បើយវិញបាន ។

ជាការពិត អ្នកចិញ្ចឹមមាន់តាមផ្ទះភាគច្រើន ជួបប្រទះនូវបញ្ហានេះជារៀងរាល់ឆ្នាំ ជួនកាលមានមាន់ឈឺខ្លះរួចងាប់ទៅ មានមាន់នៅសល់ដែលមិនឈឺក៏បន្តការចិញ្ចឹមនោះជាបន្តទៀត ដោយមិនមានវិធីការពារមាន់ពីជម្ងឺបានឡើយ ។

សម្រាប់អ្នក ដែលចិញ្ចឹមមាន់មានចំនួនច្រើនខ្លះ សឹងបានជួបបញ្ហាដូចគ្នានេះដែរ ហើយក៏ពុំអាចរកវិធីដោះស្រាយពេលមាន់ឈឺដូចអ្នកចិញ្ចឹមតិចតួចតាម គ្រួសារដូច្នោះដែរ ។

ដើម្បីទទួលបានជោគជ័យលើការចិញ្ចឹមមាន់ ទោះតិចក្តី ច្រើនក្តី អ្នកចិញ្ចឹមចាំបាច់ត្រូវ ដឹងពីវិធីមួយចំនួនដែរចាំបាច់ជាមុនសិន មុនពេលចាប់ផ្តើមចិញ្ចឹម បើពុំនោះទេ យើងនឹងជួបការខាតបង់ម្តងហើយម្តងទៀត ដោយជៀសមិនរួចឡើយ ។

យើងសូមលើកយកវិធីមួយចំនួន មកបង្ហាញដែលអាចជួយដល់អ្នកចិញ្ចឹមមាន់បានយល់ពីអ្វី ដែលជាវិធីចិញ្ចឹមមាន់តាមបែបធម្មជាតិ ជាមូលដ្ឋានសំខាន់សម្រាប់អ្នកចិញ្ចឹមមាន់ទាំងអស់យកធ្វើជាគោល ។

យើងសូមចែកចេញជា ៥ ជំពូកសំខាន់ៗដូចខាងក្រោមនេះ :

ចំណីមាន់
ពូជមាន់ដែលត្រូវចិញ្ចឹម
ទ្រុងមាន់
ការចិញ្ចឹមនិងព្យាបាលមាន់
ការពង្រីកមុខរបរចិញ្ចឹមមាន់

នៅក្នុងជំពូកទាំងប្រាំខាងលើនេះ មិនបានកំណត់ថា អ្នក ចិញ្ចឹមមាន់នោះ ចិញ្ចឹមតិច ឬច្រើនឡើយ គឺអាចយកមកប្រើការបានដូចគ្នា អ្វីដែលជាកត្តាសំខាន់ជាងគេនោះ គឺការធ្វើតាមឲ្យបានត្រឹមត្រូវ ទៅតាមអ្វីដែលបានរៀបរាប់ក្នុងសៀវភៅនេះ បើមិនដូច្នោះទេ យើងនឹងមិនអាចទទួលបានជោគជ័យឡើយ ។

បញ្ហាសំខាន់ មួយទៀតនោះ គឺគោលដៅនៃការចិញ្ចឹម ធនធានដែលមាន និងគោលដៅទៅពេលមុខ ។ ការបង្កើតពូជមាន់ថ្មីដោយខ្លួនឯង និងការសម្រាំងមាន់ល្អ សម្រាប់ការចិញ្ចឹមបន្ត ព្រមទាំងយល់ ឲ្យបានច្បាស់ពីសេចក្តីត្រូវការរបស់ទីផ្សារ និងការចាត់ចែងចំណូលដែលទទួលបានពីការចិញ្ចឹម ។

- ចំណីមាន់ Click to collapse : រាល់ការ ចិញ្ចឹមមាន់ អ្នកចិញ្ចឹមត្រូវមានមូលដ្ឋាននៃការផលិតចំណីឲ្យមាន់ឲ្យបាន ច្បាស់លាស់ ចេះប្រើការកែច្នៃទាំងឡាយដែលអាចយកមកប្រើការបាន ទាំងចំណីជាសាច់ ជាបន្លែ និងសត្វល្អិតផ្សេងៗ ។

ចំណីបានមកពីរុក្ខជាតិ :

មានរុក្ខជាតិមួយចំនួនដែលយើងអាច យកមកប្រើធ្វើជាចំណីមាន់បាន យើងអាចដាំវា នៅទីដែលយើងចិញ្ចឹមមាន់ផ្ទាល់តែម្តង ឬយើងអាចដាំនៅទីក្បែរខាងក៏បាន :

ម្រុំ
កន្ទុំទេស
ត្រកួន
ងប់
ផ្ទី
ដំឡូងជ្វា
ដំឡូងឈើ
ត្រាវ
អង្គាដី
ចកបាយទា

រុក្ខជាតិ ទាំងអស់ខាងលើនេះ មានសារៈសំខាន់ណាស់សម្រាប់ផ្តល់ជាចំណីឲ្យមាន់ យើងត្រូវរកវិធីដាំវាឲ្យបានច្រើន តាមដែលអាចធ្វើបាន ។

- ម្រុំ Click to collapse

គឺជារុក្ខជាតិមួយបែប ដែលអ្នកស្រុកក្នុងប្រទេសខ្លះឲ្យឈ្មោះថា ជាថ្នាំទិព្វ ពីព្រោះវាអាចព្យាបាល ជម្ងឺផង និងជាអាហារដ៏ពិសេសផង ។ នៅក្នុងស្លឹកម្រុំមានសារធាតុចិញ្ចឹមសំខាន់ៗច្រើន ដែលល្អជាងផ្លែឈើ និងបន្លែខ្លះទៀតផង ។

នៅក្នុងស្លឹកម្រុំមាន:

ជាតិដែកច្រើនជាងបន្លែស្ពៃ ស្ពីនណេច ៣ ដង
ប្រូតេអ៊ីនចំនួន ២ ដងនៃ យូហ្កឺត
វីតាមីនសេចំនួន ៧ ដងច្រើនជាងក្រូចពោធិសាត់
វិតាមីនអាចច្រើនជាងការ៉ុតចំនួន ៧ ដង
កាលស្យូមច្រើនជាង ទឹកដោះគោ ៤ ដង
និងមានសារធាតុរ៉ែជាច្រើនទៀត ដែលល្មមគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ផ្តល់ឲ្យមាន់ជាចំណីបាន ។

គេអាចប្រើស្លឹកម្រុំដែលហាលស្ងួត ជាជំនួសសណ្តែកសៀង ដែលជាមូលដ្ឋានយ៉ាងសំខាន់សម្រាប់ចំណីសត្វ ។

យើងអាចដាំ និងបេះស្លឹកម្រុំមកហាលរួចបុកឲ្យម៉ដ្ឋ លាយជាមួយចំណីផ្សេងទៀតឲ្យមាន់ស៊ីបាន ពីព្រោះនៅក្នុងស្លឹកម្រុំមាន់ប្រូតេអ៊ីន និងសារធាតុរ៉ែ វីតាមីនជាច្រើនមុខ ជួយឲ្យមាន់ធំធាត់បាន ដូចបានផ្តល់សណ្តែកសៀងឲ្យវាដែរ អាចល្អជាងផង ។

ក្រៅពីវាជា ចំណីមាន់ វានៅអាចជួយឲ្យមាន់អាចទប់ទល់ជាមួយជម្ងឺផ្សេងៗបានផងដែរ ។ នេះគឺជាចំណីមួយដែលយើងអាចដាំតាមរបងដី ក្នុងចំការ លៃយ៉ាងណាត្រូវដាំឲ្យបានចំនួន ៥០ ទៅ ១០០ ដើម អាចល្មមគ្រប់គ្រាន់ឲ្យមាន់ស៊ីបានចំនួន ៥០០ ក្បាលបាន ។

លាយស្លឹក ម្រុំក្នុងអត្រា ២៥ ភាគរយជាមួយចំណីផ្សេង បើបានហាលស្ងួត តែបើឲ្យវាស៊ីស្រស់ៗ មាន់មិនចូលចិត្តស៊ីទេ ពីព្រោះក្លិននិងរសជាតិវាបណ្តាលឲ្យមាន់មិនចូលចិត្ត ។

ម្រុំជា រុក្ខជាតិងាយស្រួលដាំ ធន់ចំពោះភាពរាំងស្ងួត មិនងាយងាប់ទេ ដើមរបស់វាក៏មិនធំប៉ុន្មាន បើមានផ្លែត្រូវបេះផ្លែទុំមកបណ្តុះវាបន្ត ។ នៅប្រទេសអាហ្រិ្វកខ្លះ មានចំការម្រុំធំៗជាបែបកសិឧស្សាហកម្ម គេដាំដើម្បីយកស្លឹកវាលក់ ក្នុងទម្រង់ជាម្សៅ ។ អ្នកចិញ្ចឹមមាន់ចាំបាច់ត្រូវដាំម្រុំ ឲ្យបានច្រើនតាមដែលអាចធ្វើទៅបាន ។

- កន្ទុំទេស ឬ កន្ទុំថេត Click to collapse

ជារុក្ខជាតិ ដែលមានដុះគ្រប់ទីកន្លែងនៃប្រទេសកម្ពុជាយើង ។ ខ្មែរយើងច្រើននិយមប្រើសម្រាប់ធ្វើជាល្បោយនំបញ្ចុក ក្មេងៗចូលចិត្តបរិភោគផ្លែខ្ចី ដែលមានគ្រាប់នៅខាងក្នុង ។

នៅក្នុង ស្លឹកកន្ទុំថេត មានផ្ទុកដោយប្រូតេអ៊ីនយ៉ាងច្រើន គឺមានចំនួនរហូរដល់ ២២ ភាគរយ ដោយសារវាមានប្រូតេអ៊ីនច្រើនបែបនេះទើបត្រូវបានប្រទេសជាច្រើនណែនាំ ឲ្យអ្នកចិញ្ចឹមសត្វដាំកន្ទុំថេត ដើម្បីយកស្លឹកវាផ្តល់ឲ្យសត្វស៊ី មានគោ ក្របី ជ្រូក មាន់ទា ពពែ ។ល។

សម្រាប់មាន់ យើងអាចបេះស្លឹកវាមកហាល រួចកិនឲ្យទៅជាម្សៅម៉ដ្ឋដាក់លាយជាមួយចំណីផ្សេងទៀតមាន់ស៊ី ។ វាជាប្រភេទចំណីដែលអាចរកបាន និងដាំបានដោយងាយ បើយើងអាចមានលទ្ធភាពដាំវាបានក្នុងចំនួនច្រើន វាសឹងអាចជួយផ្តល់ប្រភពចំណីឲ្យមាន់យើងបានចំនួន ៣០ ភាគរយដែរ ។

ជាធម្មតា នៅក្នុងរូបមន្តចំណីមាន់ គេបានណែនាំឲ្យយើងប្រើស្លឹកកន្ទុំថេតសម្រាប់លាយជាមួយចំណី ផ្សេងទៀតក្នុងអត្រាត្រឹមតែ ៥ ទៅ ១៥ ( ស្ងួត ) ភាគរយតែប៉ុណ្ណោះ តែក្នុងករណីខ្លះ យើងអាចប្រើវារហូតដល់ ៣០ ភាគរយ បើយើងមានលាយចំណីជាតិសាច់ជាមួយក្នុងអត្រាប្រហាក់ប្រហែលគ្នា ជាពិសេសគឺ ម្សៅត្រី ។

ទោះបីយ៉ាងណា ក៏ដោយ ស្លឹកកន្ទុំថេត គឺជាចំណីមួយដែលមិនអាចខ្វះបានទេ សម្រាប់ផ្សំលាយជាមួយចំណីផ្សេងទៀតឲ្យមាន់ស៊ី ។ នៅប្រទេសខ្លះ ដែលពិបាករកស្មៅឲ្យគោ គេបាន ដាំកន្ទុំថេតចំនួន ៤ ហិកតា ល្មមអាចផ្តល់ចំណីឲ្យគេបានចំនួនពេញមួយឆ្នាំ សម្រាប់គោចំនួន ៦០ ក្បាល ទៅ ១០០ក្បាល ។ គេដាំដើមកន្ទុំថេតលាយជាមួយដំណាំផ្សេងទៀតដើម្បីជួយឲ្យដំណាំនោះ ដុះលូតលាស់បានល្អ ។

ត្រួយខ្ចី ស្លឹកខ្ចី ផ្លែខ្ចី អាចយកមកហាន់បុកហាលថ្ងៃឲ្យមាន់ស៊ីបាន មិនត្រូវឲ្យមាន់ស៊ីស្លឹកស្រស់ៗរបស់កន្ទុំថេតឡើយ ពីព្រោះវាមានផ្ទុកជាតិពុលតិចតួច និង បង្កបញ្ហាដល់ប្រព័ន្ធរំលាយអាហាររបស់មាន់ដែរ ។

- ត្រកួន Click to collapse

វាជាបន្លែមួយមុខដែលខ្មែរយើងនិយមជាងគេ ម្យ៉ាងទៀតនោះ គេអាចបរិភោគបានទាំងមនុស្ស និង សត្វ ។ ត្រកួនអាចឲ្យយើងដាំក្នុងទឹក និងលើគោកបាន វាជាប្រភេទបន្លែដែលមានការដុះលូតលាស់យ៉ាងលឿន ហើយប្រើពេលវេលាតែត្រឹម ៤៥ ថ្ងៃប៉ុណ្ណោះអាចប្រមូលផលបានហើយ ។

យើងអាចដាំត្រកួនចំនួនបួនដប់រង ត្រៀមសម្រាប់ផ្តល់នៅពេលចំណីផ្សេងទៀតមានមិនគ្រប់គ្រាន់ យើងអាចប្រើការត្រកួនជាចំណីឲ្យវាបានដូចគ្នា ។ សូមចាំថា គេអាចចិញ្ចឹមមាន់ ដោយមិនចាំបាច់ផ្តល់ចំណីជាសាច់សោះក៏បានដែរ វាមិនមានប៉ះពាល់ដល់ការលូតលាស់របស់មាន់ទេ ។

ត្រកួនយើង អាចឲ្យវាស៊ីច្រើនប៉ុនណាក៏មិនប៉ះពាល់ដល់ការលូតលាស់របស់មាន់ដែរ ។ វិធីមួយទៀតនោះ គឺយើងហាន់កិនវាឲ្យល្អិតលាយជាមួយកន្ទក់ចុងអង្ករ ដាក់ឲ្យវាស៊ីក៏បាន ក្នុងការលាយយើងដាក់ត្រកួនចំនួន ៥០ ភាគរយ និងម្សៅត្រីចំនួន ២ ភាគរយ អាចឲ្យកូនមាន់ និងមាន់ធំស៊ីបានដូចគ្នា ។ វាជាចំណីសម្រាប់ដោះទាល់ម្តងម្កាល ។

- ងប់ Click to collapse

គឺជារុក្ខជាតិមួយប្រភេទ ដែលមានផ្ទុកប្រូតេអ៊ីនយ៉ាងច្រើនដែរ គឺរហូតដល់ ៧ភាគរយ ដល់ ១២ ភាគរយ ក្រៅពីនេះវាមានផ្ទុកសារធាតុជាច្រើនមុខទៀត ដែលជួយដល់ការលូតលាស់របស់មាន់ និងអាចជួយការពារវាពីជម្ងឺបានខ្លះទៀតផង ។ ការលាយស្លឹកងប់ស្ងួតឲ្យមាន់ស៊ីមានប្រយោជន៍ច្រើនណាស់ ហេតុនេះ យើងគួរដាំដើមងប់នេះនៅតាមរបង អាចបេះសម្រាប់ស្លរផង បេះឲ្យមាន់ស៊ីផង ។ ស្លឹកងប់មិនត្រូវឲ្យមាន់ស៊ីស្រស់ៗទេ យើងត្រូវហាលវាចំនួន ៦ ម៉ោងសិន មុនពេលដាក់ឲ្យមាន់ស៊ី ។

យើងអាចហាលរួចកិនជាម្សៅ ឬស្រុះជាមួយទឹកក្តៅមួយភ្លែតសិន ទើបដាក់ឲ្យមាន់ស៊ី ។

- ផ្ទី Click to collapse

ផ្ទី មានច្រើនប្រភេទ ដែលយើងអាចយកមកប្រើការជាចំណី មាន់បាន មានផ្ទីដូង ផ្ទីអាចម៍មាន់ ផ្ទីបន្លា ផ្ទីថ្ម និងមានផ្ទីច្រើនយ៉ាងទៀត តែផ្ទីដែលយើងនិយមប្រើច្រើនជាងគេ គឺផ្ទីដូង វាជាបន្លែដែលងាយដាំ ជូនកាលដុះដោយខ្លួនឯងក៏មាន តែជាការល្អយើងអាចដាំវាឲ្យបានច្រើន ដើម្បីទុកកាត់ជាចំណីឲ្យមាន់ យើងអាចឲ្យវាស៊ីឆៅតែម្តង ដោយមិនចាំបាច់ហាលទេ មាន់អាចស៊ីវាបាន ។ នៅក្នុងស្លឹកផ្ទីមានផ្ទុកប្រូតេអ៊ីនចំនួនពី ១៦ ទៅ ១៨ ភាគរយ គឺល្មមគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ទាំងមាន់តូច និងមាន់ធំ ក្រៅពីប្រូតេអ៊ីន វាមានផ្ទុកជាតិដែកយ៉ាងច្រើន រួមទាំងកាល់ស្យូមផងដែរ ។ មានការបកស្រាយខ្លះ បានឲ្យយោបល់ថា ការផ្តល់គ្រាប់ផ្ទីឲ្យកូនមាន់ស៊ីវាអាចប៉ះពាល់ដល់ការលូតលាស់របស់ វា ពីព្រោះផ្ទីមានផ្ទុក សារធាតុខ្លះដូចជា annins, trypsin inhibitors, lectins, and saponins វាអាចធ្វើឲ្យមាន់ធំលូតលាស់យឺត តែបើយើងឲ្យវាស៊ីត្រឹមកម្រិត ៥ ទៅ ១៥ ភាគរយនៃចំណីសរុប វានឹងមិនបង្កជាបញ្ហាឡើយ ។

- ស្លឹកដំឡូងជ្វា Click to collapse

ស្លឹកដំឡូងជ្វាបានជួយសង្គ្រោះជីវិតជាច្រើនក្នុងរបបខ្មែរក្រហម វាត្រូវបានយកមកបប រលាយជាមួយអង្ករ និងធ្វើជាអន្លក់ ទោះបីវាមានជាតិជ័រខ្លះដែលធ្វើឲ្យធ្មេញខ្មៅបន្តិចក្តី តែវាមានសារធាតុចិញ្ចឹមល្មមអាចឲ្យយើងរស់បានមួយគ្រាៗដែរ ។

តាមពិតទៅនៅ ក្នុងស្លឹកដំឡូងជ្វា មានប្រូតេអ៊ីនច្រើនគួរសម គឺមានរហូតដល់ ១៦.៥ បន្ទាប់ពីហាលស្ងួត ។ វាជាប្រភពប្រូតេអ៊ីនមួយដែរ យើងអាចយកមកប្រើការធ្វើជាចំណីមាន់បាន ដោយឲ្យវាស៊ីស្រស់ ឬហាលឲ្យស្ងួតទើបកិនជាម្សៅសម្រាប់លាយជាមួយវត្ថុធាតុផ្សេងឲ្យ មាន់ស៊ី ។

យើងអាចប្រើការបានទាំង ទង ត្រួយ និងស្លឹករបស់វា ឬយើងអាចចងជាបាច់ដាក់ត្រាំទឹកដែលមានលាយជីអ៊ីអ៊ឺម រយៈពេលចំនួន ៣ ម៉ោង រួចចងដាក់ព្យួរក្នុងកន្លែងមាន់ស៊ី ។

មើម ដំឡូងជ្វាក៏អាចឲ្យយើងប្រើធ្វើជាចំណីមាន់បានយ៉ាងល្អផងដែរ វាមានផ្ទុកប្រូតេអ៊ីនយ៉ាងច្រើន រហូតដល់ ៤ ក្រាម ក្នុងចំនួនមើមដំឡូង ២០០ ក្រាម ក្រៅពីនេះវានៅមានផ្ទុកសារធាតុវីតាមីនរ៉ែសំខាន់ៗ សរុបទាំងអស់ចំនួន ៨៤ប្រភេទ នឹងត្រូវបានគេចាត់់ទុកថា មើមដំឡូងជ្វាគឺជាបន្លែដែលមានចំណាត់ថា្នក់លេខមួយលើពពួកបន្លែ ទាំងអស់ក្នុងលោក ។

សូមរកទិញ មើមដំឡូងជ្វានៅផ្សារដើមគរ រកមើលតែមើមណាដែលមានមើមធំល្អ ទិញចំនួន ប្រហែល ១០ គីឡូ តែត្រូវរើសតែដំឡូងជ្វាសាច់ក្រហម សាច់ខាងក្នុងកាន់តែក្រហមគឺកាន់តែល្អ មិនត្រូវទិញដំឡូងសាច់សទេ ។ ពេលទិញសូមរើសមើលមើមណាដែលមានរូបរាងស្រឡូនល្អ មើមធំ គ្មានគឹងស៊ី និងគ្មានស្នាម ឬបាក់បែក ។ យើងត្រូវការមើមដំឡូងនេះ យកមកធ្វើជាពូជ ពីព្រោះវាមានគុណភាពល្អជាងមើមដំឡូងដែលមានសាច់ស និងសាច់ពណ៌លឿងស្រាល ។

ដើម្បីបណ្តុះមើមដំឡូង ឲ្យមានត្រួយមុនពេលយកទៅដាំសូមធ្វើដូចខាងក្រោម :

កាត់ដបទឹកសុទ្ធចំណុះមួយលីត្រ ត្រឹមពាក់កណ្តាលឲ្យស្មើចំនួន មើមដំឡូងដែលមាន ។
រកឈើចាក់ធ្មេញមួយចំនួនទុកសម្រាប់ដោត
លាងមើមដំឡូងឲ្យស្អាត
កាត់ដបទឹកសុទ្ធត្រឹមពាក់កណ្តាលដប ត្រូវកាត់ស្មើ អាចប្រើកែវទឹកក៏បាន ។
យក មើមដំឡូងដែលបានលាងទឹកស្អាតហើយ នោះមកដោតឈឺចាក់ធ្មេញជុំវិញចំនួន ៣ ទៅ ៤ ឈើ ជុំវិញមើមដំឡូង រួចដាក់ខាងក្បាលមើមដំឡូងទៅលើ ខាងចុងមើមទៅក្រោម លៃធ្វើយ៉ាងណាឲ្យឈឺចាក់ធ្មេញអាចទ្រមើមបាន បើមើមនោះតូចជាងដបទឹកសុទ្ធ តែបើមើមនោះធំជាងត្រូវដាក់ផ្ទាល់់តែម្តង មិនបាច់ដាក់ឈើចាក់់ធ្មេញដោតទល់វាទេ ។ ចាក់ទឹកធម្មតាចូលក្នុងដបឲ្យស្មើត្រឹមចុងមើមដំឡូង ។
ពេល ធ្វើគ្រប់មើមដំឡូងហើយ សូមយកទៅដាក់់នៅទីណាមួយ ដែលមានពន្លឺល្មម ។ ត្រូវទុកបែបនេះ រហូតវាមានចេញស្លឹកបីបួន ត្រូវយកវាទៅដាក់ទីណាដែលមានពន្លឺថ្ងៃគ្រប់គ្រាន់ តែមិនត្រូវឲ្យថ្ងៃចំពេកទេ ដើម្បីឲ្យវាបន្តការលូតលាស់បានល្អ ។

ក្រៅពីនេះ យើងអាចប្រើវិធីផ្សេងទៀត ដើម្បីបណ្តុះវាដោយធ្វើទីមួយដែលមានរាងបួនជ្រុង ហ៊ុំដោយ ស្លឹកត្នោត រួចយកផេះអង្កាមមកក្រាលនៅបាតឲ្យបានកម្រាស់ ១០ សង្ទីម៉ែត្រ យកស្មៅ ឬចំបើងស្ងួត ដាក់ត្រាំទឹកឲ្យសើមល្អ មកតម្រៀបគ្របលើផេះអង្កាមនោះ ឲ្យពេញកម្រាស់ ១០សង្ទីម៉ែត្រ ( ស្មៅ ឬចំបើងដែលដាក់ត្រូវកាត់ឲ្យល្អិតសិនមុនដាក់ក្រាល) កាលបើតម្រៀបពេញហើយ ដាក់កំទេចចំបើងហាន់ល្អិតៗរោយពីលើឲ្យសព្វល្អ មានកម្រាស់ត្រឹមតែមួយធ្នាប់ដៃបានហើយ ។ ស្រោចទឹកពីលើ ឲ្យជោគល្អ ដាក់ធាងត្នោត ឬស្លឹកធ្វើជាដំបូលឲ្យវា បន្តស្រោចទឹកមួយដងក្នុងមួយថ្ងៃពេលល្ងាច រហូតវាមានចេញស្លឹកបោះទងវែងជាងមួយចំអាម ទើបយកវាទៅដាំតាមរង ។

ស្លឹកដំឡូង មានជាតិម្យ៉ាងហៅថា មីម៉ូស៊ីន វាធ្វើឲ្យមាន់ថមថយការលូតលាស់ និងក្រិន មុនយកស្លឹកដំឡូងឲ្យមាន់ស៊ី ត្រូវយកវាមកត្រាំជាមួយទឹកស្កកាកអំពៅ ឬត្រាំទឹកធម្មតាឲ្យបានចំនួន ៣ ម៉ោងសិន ដោយចាក់ ជីអ៊ីអ៊ឺមបំបែកចូលចំនួន ១០០ សេសេ ចូលក្នុងទឺកត្រាំវា វិធីមួយទៀតនោះ យើងអាចហាលវាក្រោមកំដៅថ្ងៃចំនួន បីម៉ោងដែរ ដើម្បីឲ្យសាបជាតិមីម៉ូស៊ីន ។

វិធី ម្យ៉ាងទៀតនោះ គឺត្រូវកិនស្លឹកឲ្យល្អិតរួចហាលថ្ងៃចំនួនពីរម៉ោង បន្ទាប់មកយកវាមកលាយជាមួយកន្ទក់ ពោតកិន និងម្សៅត្រីឲ្យវាស៊ី បើបានថែមស្ករបន្តិច និងព្រីមិចផងជាការប្រសើរណាស់ ។ មើមដំឡូងជ្វាត្រូវហាន់តូចៗដាក់ហាលថ្ងៃឲ្យស្ងូត ទើបកិនឲ្យមាន់ស៊ី អាចប្រើលាយជាមួយចំណីផ្សេងទៀតទើបជាការប្រសើរ យើងអាចប្រើមើមដំឡូងជ្វាជំនួសពោតក្រហម និងសណ្តែកសៀងបាន ។

- ដំឡូងឈើ Click to collapse

មើមដំឡូងឈើ និងស្លឹករបស់វាក៏ជាប្រភេទចំណីដែលសម្បូរណ៍ដោយប្រូតេអ៊ីនផងដែរ, យើងអាចហាន់មើមដំឡូងឈើជាចំណិតតូចៗដាក់ហាលថ្ងៃចំនួន ២ ថ្ងៃ ទើបកិនឲ្យម៉ដ្ឋដាក់លាយជាមួយចំណីផ្សេងទៀតឲ្យមាន់ស៊ី ។

ស្លឹករបស់ វា និងត្រួយត្រូវធ្វើដូចស្លឹកដំឡូងជ្វាដែរ មុនពេលដាក់ឲ្យវាស៊ី ។ មើមដំឡូងឈើ គឺជាចំណីមួយយ៉ាងសំខាន់ ពីព្រោះវាអាចជួយសម្រាប់ការចំណាយលើចំណីបានយ៉ាងច្រើន តែមិនត្រូវប្រើតែវាសុទ្ធឡើយ ត្រូវលាយជាមួយចំណីផ្សេងទៀតមុនពេលដាក់ឲ្យវាស៊ី ។ នៅក្នុងមើមដំឡូងឈើមានជាតិប្រូតេអ៊ីន ចំនួនជាង ២០ ភាគរយ (ហាលស្ងួត) យើងអាចប្រើវាចំនួន ៣០ ទៅ ៥០ ភាគរយជាជំនួសពោតនិង សណ្តែកសៀងបាន ។

វាជាចំណីដែលចំណាយតិចបំផុត អាចផលិតដោយខ្លួនយើងបាន អាចប្រើការបានទាំងស្លឹក និងមើម ។

អ្នកចិញ្ចឹមមាន់ក្នុងប្រទេសមួយចំនួន ពឹងផ្អែកទាំងស្រុងទៅលើការចិញ្ចឹមសត្វបក្សី (មាន់ ទា) ដោយប្រើមើមដំឡូងជាចំណី ហើយអាចទទួលផលបានដូចគ្នា ។

- មើមត្រាវ Click to collapse

មើមដំឡូងជ្វា មើមដំឡូងឈើ គឺជាប្រភពចំណីមាន់ទាដែលងាយរក និងចំណាយតិច ។ កាលណាយើងអាចផលិតចំណីដែលចំណាយតិចបាន យើងអាចទទួលផលបានច្រើនជាង ម្យ៉ាងទៀតយើងមិនចាំបាច់ព្រួយចំពោះការរកចំណីឲ្យវាឡើយ ពីព្រោះចំណីទាំងនេះ មានស្ទើរគ្រប់រដូវកាល ។

- ត្រាវ Click to collapse

គឺជាប្រភពចំណីមួយទៀត ដែលយើងអាចយកមកប្រើធ្វើជាចំណីមាន់បាន វាត្រូវបានគេសាកល្បងផ្តល់ជាចំំណីឲ្យមាន់នៅប្រទេសគុយបា និងក្រុមប្រទេសច្រើនទៀត នៅអាមេរិកកណ្តាល ។ ត្រាវមានផ្ទុកដោយប្រូតេអ៊ីន ក្នុងកំរិត ៧ ភាគរយបន្ទាប់ពីហាលស្ងួត តែប្រភេទត្រាវនេះដែរ ដាំនៅតំបន់ខ្លះអាចផ្ទុកប្រូតេអ៊ីនរហូតដល់ ២១ ទៅ ២៦ ភាគរយ ចំពោះស្លឹកវាវិញក៏មានផ្ទុកប្រូតេអ៊ីនរហូត ២០ភាគរយ បន្ទាប់ពីបានស្ងោររួច តែអាចកើនចំនួនប្រូតេអ៊ីនរហូតដល់ ៤៦ភាគរយ បើគេយកវាទៅផ្អាប់ជាមួយស្ករកាកអំពៅ ។

ត្រាវជា បន្លែងាយដាំ អាចប្រើការបានទាំងស្លឹក ធាង និងមើមរបស់វា ។ អ្នកចិញ្ចឹមមាន់គួរដាំត្រាវឲ្យបានច្រើន ដើម្បីទុកសម្រាប់ធ្វើជាចំណីឲ្យមាន់ទា ពីព្រោះវាអាចជួយកាត់បន្ថយការប្រើចំណីដែលមានតម្លៃថ្លៃ និងអាចជួយឲ្យមាន់ទាលូតលាស់ធំធាត់បានដូចគ្នា ។

ដើម្បី កែច្នៃមើមត្រាវឲ្យមាន់ស៊ីជាចំណី យើងចាំបាច់ត្រូវចិតត្រាវជាចំណិតតូចៗ ហាលថ្ងៃស្ងូតរួចកិនវាឲ្យម៉ដ្ឋ លាយជាមួយចំណីផ្សេងទៀត ដាក់ឲ្យមាន់ស៊ីក្នុងអត្រាចំនួន ១៥ ទៅ ៣០ ភាគរយ នៃចំណីសរុប ។ ចំពោះស្លឹករបស់វា យើងអាចហាន់ឲ្យតូចៗ រួចចិញ្ច្រាំឲ្យល្អិតដាក់សំដិលថ្ងៃចំនួន ៣ ម៉ោងទើបយកមកលាយជាមួយចំណីឲ្យមាន់ស៊ី ក្រៅពីនេះ យើងអាចដាក់វាលាយជាមួយស្ករកាកអំពៅផ្អាប់វា ក្នុងធុងបិទជិតរយៈពេលមួយខែទៅបីខែ ទើបយកមកឲ្យមាន់ស៊ី យើងអាចធ្វើផ្អកស្លឹកត្រាវនេះទុកនៅពេលយើងមានស្លឹកត្រាវច្រើន ជាពិសេសនៅរដូវវស្សា ដែលមានភ្ញៀងច្រើន សម្បូរណ៍ស្លឹកត្រាវ ។

- អង្ការដី Click to collapse

វាជាប្រភេទរុក្ខជាតិ ដែលមានដើមធំ តែមិនរស់បានយូរទេ ខ្មែរយើងនិយមយកស្លឹកវា និងផ្កាវាមកធ្វើជាអន្លក់ ឬស្លរជាសម្លរផ្សេងៗ ដូចជាកកូរ ម្ជូរ ប្រហើរ ។ល។

ស្លឹករបស់ វាអាចឲ្យយើងយកមកប្រើជាចំណីមាន់បាន ពីព្រោះនៅក្នុងស្លឹកអង្គារដីមានផ្ទុកប្រូតេអ៊ីនចំនួនប្រមាណជា ៨.៤ ភាគរយ ចំណែកគ្រាប់របស់វា អាចយកមកកិនជាម្សៅ ដែលមានផ្ទុកប្រូតេអ៊ីនយ៉ាងច្រើន ទាំងគ្រាប់របស់វានិង ស្លឹករួមទាំងផ្លែខ្ចីៗ អាចយកមកប្រើធ្វើជាចំណីមាន់បាន ។ បើគេដាំអង្គារដីចំនួន ១ ហិកតា គេអាចទទួលបានស្លឹក និងផ្លែវាចំនួនជាងមួយរយតោន ( ស្មើ ១២០០០ដើម, ដោយដាំឃ្លាតគ្នាចំនួន ៩០សង្ទីម៉ែត្រក្នុងមួយដើម) ។ វាជារុក្ខជាតិដែលងាយស្រួលដាំដុះ លូតលាស់លឿន មានប្រយោជន៍យ៉ាងច្រើន ទាំងសម្រាប់មនុស្ស និងសត្វ ដើមធ្វើជាអុសដុត ស្លឹក ផ្កាធ្វើជាបន្លែស្លរ និងអាចយកស្លឹកឲ្យជាចំណីមាន់ គ្រាប់របស់វាកិនជាម្សៅប្រើធ្វើជាចំណីត្រី និងមាន់ទាបាន ។

យើងអាចប្រើវាលាយជាមួយចំណីផ្សេងទៀតក្នុងអត្រា ១០ ទៅ ៤០ ភាគរយ ។ ក្រៅពីមានប្រូតេអ៊ីន ស្លឹកវាក៏សម្បូរណ៍ ដោយកាល់ស្យូមយ៉ាងច្រើនដែរ ។

- ចកបាយទា Click to collapse

ចកបាយទាមានផ្ទុកដោយ ប្រូតេអ៊ីនពី ៣៤ ទៅ ៤៥ ភាគរយ ដែលជាប្រភេទចំណីមួយ យ៉ាងល្អសម្រាប់មាន់ ទា និងជ្រូក ។ យើងគួរបង្កើតទីមួយសម្រាប់ចិញ្ចឹមចកបាយទា ឲ្យបានច្រើន បើគ្មានស្រះ គួររកវិធីចិញ្ចឹមចកបាយទានេះឲ្យបានច្រើនតាមដែលអាចធ្វើទៅបាន ពីព្រោះវាជាប្រភពចំណីមាន់យ៉ាងសំខាន់ណាស់ មួយវិញទៀតវាងាយស្រួលចិញ្ចឹម ឆាប់ទទួលបានផល អាចឲ្យមាន់ស៊ីក្នុងចំនួនច្រើនបាន ដោយគ្មានប៉ះពាល់ ដល់ការលូតលាស់ និងអាចជួយឲ្យមាន់ពងបានច្រើនផងដែរ ។

យើងអាចលាយវាជាមួយកន្ទក់ និងចុងអង្ករ ឬលាយជាមួយចំណីផ្សេងទៀតក្នុងអត្រា ៥០ ភាគរយ ឬច្រើនជាងនេះបាន ។

ក្រៅពីចំណីរុក្ខជាតិដែលបានរៀបរាប់ មកខាងលើនេះ យើងនៅអាចប្រើចំណីផ្សេងទៀតជាច្រើន ដែលអាចឲ្យមាន់ស៊ីជាចំណីបាន ។ នៅប្រទេសខ្លះ គេបានចិញ្ចឹមមាន់ ដោយឲ្យស៊ីតែស្មៅសុទ្ធសាធ ដោយគេដាំស្មៅនៅទីមួយធំ ស្មៅទាំងនេះ មានលាយចំរុះដោយប្រភេទស្មៅផ្សេងៗគ្នាជាច្រើន មានទាំងដើម សណ្តែកច្រើនប្រភេទ (សណ្តែកបាយ សណ្តែកសៀង សណ្តែកក្រហម សណ្តែកបង្គុយ)។

ស្លឹកពពាយ, ស្លឹកសណ្តែកទ្រើង, ផ្លែល្ពៅ សឹងតែជាចំណីមាន់យ៉ាងល្អ ។

បើសិនជាយើង អាចដាំដំណាំទាំងនេះបាន យើងពិតជាអាច ដោះស្រាយបញ្ហាចំណីមាន់បានរហូតដល់ ៩០ ភាគរយ ចំណែក ១០ភាគរយទៀត យើងអាចផ្តល់ជាចំណីសាច់ឲ្យមាន់ដោយ ប្រើវិធីផ្សេងៗដូចខាងក្រោមនេះ :

- កណ្តៀរ Click to collapse

សម្បូរដោយប្រូតេអ៊ីនយ៉ាងច្រើន វាមាននៅគ្រប់ទីកន្លែង យើងអាចបង្កើតវាឲ្យបានច្រើន ឲ្យ មាន់ស៊ីជាចំណីបាន ដោយគ្រាន់តែយកក្រដាសឡាំង និងក្រដាសផ្សេងៗមកជ្រលក់ទឹកឲ្យជោក រួចយកទៅដាក់នៅត្រង់កន្លែងដែលមានកណ្តៀរ ដោយដាក់ក្រដាសសើមនោះគរលើគ្នា រួចយកស្លឹកស្ងួតមកគ្របពីលើឲ្យជិត ត្រូវឧស្សាហ៍ស្រោចទឹកផ្សើមវា រហូតយើងឃើញមានកណ្តៀរមកស៊ីក្រដាសនោះ ទើបយើងយកវាមកឲ្យមាន់ស៊ីជាចំណី ។

វិធីបង្កើតកណ្តៀរតាមបែបផ្សេងៗ :

យើងអាចប្រើ ក្អមទឹក ឬឆ្នាំងដី ដោយដាក់ចំបើងសើម សំបកគ្រាប់ពោត សំបកសណ្តែកដី ក្រដាសសើម លាមកគោ ដាក់ញាត់ចូលក្នុងឆ្នាំងដី រួចផ្សើមវាឲ្យជោគ ដាក់ផ្កាប់នៅក្បែរដំបូក ឬទីដែលមានកណ្តៀរ ត្រឹមតែមួយយប់ (ជួនកាលត្រូវការពេលរហូតមួយសប្តាហ៍ក៏មាន) នោះយើងនឹងទទួលបានកណ្តៀរយ៉ាងច្រើនសម្រាប់ជាចំណីឲ្យមាន់ជា មិនខានឡើយ ។

សម្រាប់ទីកន្លែងដែលសម្បូរដំបូក យើងអាចប្រើពេលត្រឹមតែចំនួនមួយថ្ងៃពីរប៉ុណ្ណោះ ដើម្បីប្រមូលកណ្តៀរ ។

វិធីមួយទៀតនោះ គឺយើងដាក់តែលាមកគោស្ងួតសុទ្ធទៅក្នុងក្អមទឹក ផ្សើមលាមកគោសិនមុនដាក់ចូល ប្រើចំបើងស្ងួត ដាក់ញាត់មាត់ក្អម តែមិនត្រូវឲ្យណែនពេកទេ ផ្កាប់ក្អមនេះត្រង់មាត់ ឬជើងដំបូក ចំនួនមួយថ្ងៃ ឬច្រើនជាងនេះ យើងនឹងបានកណ្តៀរឲ្យមាន់ស៊ីជាមិនខាន ។ ដើម្បីឲ្យបានកណ្តៀរច្រើនតាមសេចក្តីត្រូវការ ត្រូវធ្វើបែបនេះឲ្យបានច្រើនក្អម ចំនួន ១០ ទៅ ៥០ ក្អម បើយើងមានមាន់ច្រើន ។

វិធីមួយទៀត នោះ គឺយើងប្រើខាប់ធំមួយ ដាក់កំទេចឈើ លាយជាមួយលាមកគោ ដោយដាក់វាជាស្រទាប់ៗ ត្រូវផ្សើមស្រទាប់នីមួយឲ្យសើមល្អ ជីករណ្តៅធំមួយត្រឹមពាក់កណ្តាលខាប់ក្បែរដំបូក យកស្លឹកឈើស្ងួតគ្របពីលើឲ្យជិត កុំឲ្យត្រូវថ្ងៃ ស្វែងរកកណ្តៀរចំនួនបន្តិចបន្តួចមកដាក់ក្នុងខាប់នេះ មុនពេលគ្រប ត្រឹមតែមួយសប្តាហ៍ នោះយើងនឹងបានកណ្តៀរមិនខាន ។

កណ្តៀរមាន ប្រូតេអ៊ីន ស្មើត្រីស្ងួត អាចប្រើជំនួសម្សៅត្រីបាន តែងាយរកជាងត្រី និងមិនចាំបាច់ចំណាយលុយទិញផង យើងអាចបង្កើតវាបានរាល់ថ្ងៃ ហើយងាយស្រួលជាងការរកម្សៅត្រីផង ។

ចំណីមាន់ដ៏សំខាន់មួយទៀតនោះ គឺជន្លេនក្រហម :

ជន្លេន ក្រហម ពេលនេះមានលក់ នៅក្នុងប្រទេសយើងមាន គេចិញ្ចឹមសម្រាប់លក់ វាជាប្រភេទជន្លេនដែលមានផ្ទុកប្រូតេអ៊ីនយ៉ាងច្រើន យើងអាចចិញ្ចឹមវាដោយប្រើត្រឹមលាមកគោប៉ុណ្ណោះ តែដើម្បីបានពូជជន្លេននេះយើងត្រូវទាក់ទងខាងអង្គការសេដាក់ ដើម្បីដឹងពីព័ត៌មានបន្ថែម ថាអាចទិញនៅទីណាបាន ។

ក្រៅពីជន្លេនក្រហមប្រភេទនេះ យើងក៏អាចចិញ្ចឹមជន្លេនធម្មតាក៏បានដែរ ពីព្រោះវាមានផ្ទុកប្រូតេអ៊ីនយ៉ាងច្រើនដូចគ្នា៕

(ដកស្រង់ចេញពី ខេមបូឌាអេចប្រេសញូស៍)
ចុចដោនឡូនឯកសារ PDF
Download: type_of_egged_chicken_and_feed.pdf

ការចិញ្ចឹមសត្វ-ស្លឹកស្តៅការពារជំងឺមាន់

Posted on by TEAV CHHUN NAN (ទំនាក់ទំនង ផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម 077778647-070778647)

ប្រើស្លឹកស្តៅការពារជំងឺរាតត្បាតលើមាន់

ក្នុងការ ចិញ្ចឹមមាន់ កសិករតែងតែជួបប្រទះបញ្ហាផ្សេងៗ ជាពិសេសជំងឺ ។ ជំងឺដែលលំបាកជាងគេ គឺជំងឺឆ្លងរាតត្បាត ជំងឺនេះច្រើនកើតនៅពេលដែលអាកាសធាតុប្រែប្រួលនៅដើមរដូវវស្សា ។ ប្រសិនបើយើងមិនមានវិធានការទប់ទល់ទាន់ពេលវេលាទេ ធ្វើឲ្យមាន់ឆ្លងងាប់អស់ពីទ្រុងតែម្តង ។

ឆ្លើយតប នឹងបញ្ហានេះ បងស្រី ទុំ កាង ដែលជាកសិកររស់នៅភូមិអង្កាញ់ ឃុំឈើកាច់ ស្រុកបាភ្នំ ខេត្តព្រៃវែង គាត់បានប្រើប្រាស់ស្លឹកស្តៅធ្វើជាឱសថការពារជំងឺរាតត្បាតនេះ យ៉ាងមានប្រសិទ្ធភាព ។ មិនថារដូវណាជារដូវណាទេ ជារៀងរាល់ព្រឹកបងស្រីតែងតែបេះស្លឹកស្តៅ ១ ក្តាប់ដៃ យកទៅបុក រួចលាយជាមួយទឹកប្រហែល ១ លីត្រ ។ បន្ទាប់មក យកស្រូវ ឬអង្ករដែលបំរុងបាចឲ្យមាន់ស៊ីនោះ ចំនួន ២ ឬ ៣ កំប៉ុង ទៅត្រាំទឹកស្តៅប្រហែលជា ១៥ នាទី ល្មមឲ្យគ្រាប់ស្រូវ ឬអង្ករនោះរីកទើបស្រង់យកទៅបាចឲ្យមាន់ស៊ី ។ ក្នុង ១ ថ្ងៃ បងស្រីបាចស្រូវ ឬអង្ករឲ្យមាន់ស៊ីពី ២ ទៅ ៣ដង ចំណែកទឹកស្តៅដែលត្រាំអង្ករនោះ ដាក់ត្រាំម្តងផ្លាស់ចោលម្តង ។

នៅក្នុងភូមិអង្កាញ់ទាំងមូល បងស្រី ទុំ កាង គឺជាអ្នកដែលចិញ្ចឹមមាន់បានល្អ ឬកាក់កបជាងគេ ។ មាន់របស់គាត់មិនដែលកើតជំងឺទេ ទោះបីជាមាន់អ្នកជិតខាងនៅក្នុងភូមិនោះកើតជំងឺឆ្លងងាប់អស់ក៏ដោយ ។ សព្វថ្ងៃ បងស្រីចិញ្ចឹមមាន់បានចំនួន ៧ ក្បាល ហើយទទួលបានកូនលក់ពី ២ ទៅ ៣ សារក្នុងមួយសំបុក ដែលជាមធ្យមក្នុងមួយសំបុកមាន ១០ ក្បាល ។ សរុបមក ស្លឹកស្តៅអាចប្រើជាឱសថព្យាបាលជំងឺរាតត្បាតលើមាន់បាន ហើយមិនចាំបាច់តែរដូវជំងឺរាតត្បាតនេះមកដល់ទេ ។ បងប្អូនកសិករគួរការពារវាជាមុន ដូចបទពិសោធន៍ជាក់ស្តែងរបស់បងស្រី ទុំ កាង ខាងលើ ៕

(ដកស្រង់ចេញពី ខេមបូឌាអេចបេ្រសញូស៍)
ចុចដោនឡូនឯកសារ PDF

Download: sdou_anti-virus.pdf

ការចិញ្ចឹមសត្វ-ពូជមាន់

Posted on by TEAV CHHUN NAN (ទំនាក់ទំនង ផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម 077778647-070778647)

មាន់មានពូជ ច្រើនប្រភេទ ប៉ុន្តែនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាយើងគេសង្កេតឃើញមានតែពូជមាន់ ក្នុងស្រុក មាន់កណ្តូង ដែលមានរូបរាងធំជាងមាន់ធម្មតា មាន់សំឡី (សាច់ខ្មៅ) មាន់ស ពូជនាំចូលសម្រាប់ការចិញ្ចឹមបែបឧស្សាហកម្ម ពូជមាន់ក្រហម ជាពូជនាំចូលចិញ្ចឹមយកពង និងជាប្រភេទពូជមាន់នាំចូលដែរ ។

យើងអាចបែបចែកការចិញ្ចឹមចេញជាពីរយ៉ាង :

១- ចិញ្ចឹមតែមាន់ក្នុងស្រុក

២- ចិញ្ចឹមមាន់ឧស្សាហកម្មពូជនាំចូល (ពីប្រទេសថៃ)

បើយើង ចង់ចិញ្ចឹមត្រឹមតែពូជមាន់ក្នុងស្រុកទេនោះ យើងនឹងមិនជួបបញ្ហាចំណីច្រើនឡើយ ពីព្រោះវាអាចរកស៊ីដោយខ្លួនឯងបាន យើងគ្រាន់តែផ្តល់ចំណីបន្ថែមខ្លះជាបន្ថែមឲ្យវានៅពេលល្ងាចបាន ហើយ ។

ប៉ុន្តែ បើសិនយើងជ្រើសរើសចិញ្ចឹមមាន់ពូជនាំចូលវិញ យើងចាំបាច់ត្រូវមានប្រាក់សម្រាប់ធ្វើកន្លែងឲ្យវានៅ និងរៀបចំកន្លែងចិញ្ចឹមវាតាមបែបឧស្សាហកម្ម នេះអាចជាបញ្ហាចំពោះអ្នកដែលមានធនធានតិច ។ តាមការសាកសួរទៅកាន់ក្រុមហ៊ុន CP ដែល មានទីតាំងភ្ញាស់កូនមាន់លក់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា (នៅតាខ្មៅ) បានឲ្យដឹងថា ក្រុមហ៊ុនមានពូជមាន់ចំនួន ៤ប្រភេទសម្រាប់លក់ :

ទី១ មាន់ស
ទី២ មាន់ក្រហម
ទី៣ មាន់កូនកាត់បីសាសន៍
ទី៤ មាន់ខ្មៅ (រោមខ្មៅទាំងអស់)

អ្នកទិញពូជមួយណាក៏បាន តែត្រូវទិញយ៉ាងតិចបំផុតចំនួន ៥០០ កូនមាន់ ក្នុង ១លើក, ដើម្បីទិញបានអ្នកទិញត្រូវកក់ប្រាក់ចំនួន 10% ជាមុនសិនទើបគេភ្ញាស់កូនមាន់នោះឲ្យយើងបាន ។

ការ ចិញ្ចឹមមាន់ក្នុងស្រុក (ពូជចំរុះ) អាចធ្វើទៅបានដោយការជ្រើសរើសពូជសម្រាំង ។ កន្លែងដែលយើងអាចទាក់ទងរកទិញពូជមាន់ស្រុកបានគឺ តាមរយៈអង្គការ ‘សេដាក ‘ យើងអាចសាកសួររកប្រភពអ្នកចិញ្ចឹមពីអង្គការនេះបាន ពីព្រោះអង្គការនេះមានប្រភពបណ្តាញអ្នកចិញ្ចឹមនៅច្រើនខេត្ត។

អាសយដ្ឋានរបស់អង្គការនេះគឺ:

ផ្ទះលេខ ១១៩ ផ្លូវ ២៥៧ សង្កាត់ទឹកល្អក់១ ខណ្ឌទួលគោក
ទូរស័ព្ទលេខ: 023 880 916
ទូរសារលេខ: 023 885 146
E-mail: CEDAC_publication@online.com.kh

មាន់ ដែលយើងទិញបានមក គួរជាមេមាន់ធំស្រាប់ប្រសើរជាងទិញកូនមាន់យកមកចិញ្ចឹម ពីព្រោះយើងមិនប្រថុយពេកទៅលើករណីកូនមាន់ងាប់ ឬពិបាកក្នុងការថែទាំវាពេលនៅតូចៗ ។

ចំពោះមាន់បាវិញគួររើសរកពូជមាន់កណ្តូង ឬពូជមាន់ដែលធំ (តម្លៃអាចថ្លៃ) ។ សូមចាប់ផ្តើមត្រឹមមេមាន់ចំនួន ១០-២០ ក្បាលសិន ជាមួយបា ៤ ទៅប្រាំក្បាល ។

ឯ ការជ្រើសរើសយកពូជវិញវាមានការលំបាកណាស់ ពីព្រោះអ្នកមានមាន់លក់គាត់នឹងមិនសប្បាយឲ្យយើងពិនិត្យមាន់គាត់ ឬចាប់មាន់ឲ្យយើងពិនិត្យឡើយ ហេតុនេះអ្វីដែលយើងអាចធ្វើបានគឺត្រឹមជ្រើសយកមាន់ដែលធំៗ (ពូជធំ) គ្មានអ្វីផ្សេងពីនេះអាចឲ្យយើងធ្វើបានឡើយ តែត្រូវឲ្យប្រាកដថា មាន់ដែលយើងបានទិញនោះគឺជាមាន់ដែលគ្មានជម្ងឺ រហ័សរហួនស្វាហាប់ ។

យើងអាចរកទិញមាន់ពូជឧស្សាហកម្មមកបង្កាត់ជាមួយ បើយើចង់បានពូជមាន់ធំល្អ ឬឲ្យមាន់ពងច្រើន ។

តើយើងគួរបង្កាត់បែបណា ?

មេមាន់ស្រុកបង្កាត់ជាមួយមាន់ឈ្មោលពូជឧស្សាហកម្ម (មាន់ក្រហម)
កូនដែលបង្កាត់បានយកមកបង្កាត់មួយលើកទៀត

ជាមួយមាន់ពូជខ្មៅ ឬកូនកាត់បីសាសន៍របស់ក្រុមហ៊ុន CP

* ការធ្វើបែបខាងលើនេះអាចឲ្យយើងទទួលបានមាន់ដែលធំជាងធម្មតា (ធំជាងមាន់ស្រុក) និងចេះដើររកស៊ីចំណីដូចមាន់ធម្មតាដែរ ។

បើសិនយើងមាន បំណងយកការចិញ្ចឹមមាន់ធ្វើជាមុខរបរ ហើយមានធនធានល្មមអាចធ្វើបាន គួរទិញមាន់កូនកាត់បីសាសន៍មកចិញ្ចឹមរួចបង្កាត់វាជាមួយមាន់ពូជធំ ក្នុងស្រុក ។

សម្រាំងរើស យកពូជល្អ ទុកចំពោះពូជមិនល្អត្រូវលក់ចេញ ត្រឹមតែរយៈពេលមួយឆ្នាំប៉ុណ្ណោះ យើងនឹងទទួលបានពូជមាន់ ដែលយើងត្រូវការតាមចំនួនដែលយើងចង់បានហើយ ។

ការចិញ្ចឹម មាន់ពូជក្នុងស្រុកសុទ្ធ មិនអាចឲ្យយើងទទួលបានផលលឿនតាមបំណងឡើយ ចំណាយពេលចិញ្ចឹមយូរ រហូត ៥-៦ ខែ ទើបអាចលក់បាន ឯចំណែកមាន់ឧស្សាហកម្មវិញគេចំណាយត្រឹមតែ ១ខែ ឬច្រើនជាង១ខែ ប៉ុណ្ណោះ គេអាចបានមាន់ទម្ងន់ជិត ១គីឡូ ឬច្រើនជាងសម្រាប់លក់ ដូច្នេះឃើញថាយើងមានការខាតបង់ពេលវេលាច្រើន បើចិញ្ចឹមពូជក្នុងស្រុកមិនបានបង្កាត់ ។

ហេតុនេះយើង ត្រូវគិតពីបញ្ហានេះឲ្យបានច្រើន ថាតើមួយណាអាចឲ្យផលយើងបានច្រើនជាង ប្រើពេលខ្លីជាង តែការនេះវាអាចអាស្រ័យផងដែរ ទៅលើកត្តានៃការផ្តល់ចំណីឲ្យវា និងការថែទាំកុំឲ្យវាមានជម្ងឺមករាតត្បាត ។

មាន់ ឧស្សាហកម្មគឺជាមាន់ដែលគេចិញ្ចឹមដោយឲ្យចំណីមានពេលមានវេលាមួយ ច្បាស់លាស់ ត្រូវបានគេចិញ្ចឹមក្រោមដំបូលមិនឲ្យត្រូវទឹក និងពន្លឺថ្ងៃចំ ដូច្នេះពូជមាន់ឧស្សាហកម្មត្រូវការថែទាំច្រើន ទើបអាចលូតលាស់បានត្រឹមត្រូវតាមពេលវេលាគេបានកំណត់ ។

មានវិធីតែ មួយប៉ុណ្ណោះ ដែលអាចឲ្យយើងដោះស្រាយបញ្ហាចំណីសម្រាប់ចិញ្ចឹមវាបាន គឺចិញ្ចឹមមាន់កូនកាត់យ៉ាងហោចណាស់យើងអាចកាត់បន្ថយពេលវេលានៃ ការចិញ្ចឹមបានមួយចំនួនធំដែរ គឺយើងចិញ្ចឹមវាត្រឹម ២ខែប៉ុណ្ណោះ អាចលក់បានហើយមិនមែនត្រូវការពេលវេលារហូត ៥-៦ ខែទើបអាចលក់បាននោះឡើយ ។

ជាធម្មតាការ ចិញ្ចឹមមាន់អាស្រ័យលើកត្តាចំណីច្រើនជាងកត្តាផ្សេងៗទៀត ពីព្រោះចំណីមិនគ្រប់គ្រាន់ក៏អាចឲ្យមាន់ឈឺបាន ចំណីគ្មានជីវជាតិអាចឲ្យមាន់ក្រិនក្រធំ ចំណីមិនល្អអាចឲ្យមាន់ឆាប់ទទួលជម្ងឺ ម្ល៉ោះហើយគួរគិតគូរឲ្យបានច្រើនទៅលើកត្តាចំណីច្រើនជាងគិតទៅលើ បញ្ហាផ្សេងទៀត។

ក្រុមហ៊ុន CP ប្រហែលជាក្រុមហ៊ុនតែមួយគត់ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដែលលក់ពូជមាន់នាំចូល យើងគ្មានជម្រើសណាផ្សេងទៀតឡើយ ។

អាសយដ្ឋានរបស់ក្រុមហ៊ុនសម្រាប់ការទិញពូជមាន់ និងសាកសួរព័ត៌មានបន្ថែម
CP Cambodia.Co.,Ltd
ផ្លូវជាតិលេខ ៤ ឃុំបែកចាន អង្គស្នួល
E-mail: C.P.Cambodia@mfone.com.kh
ទូរស័ព្ទលេខ: 012 93 62 77
* កូនមាន់បីសាសន៍មួយតម្លៃ ៦កាក់ ($0.6)

* កូនមាន់ខ្មៅមួយតម្លៃ ៨កាក់ ($0.8)

* រូបមន្តផ្សំចំណីមាន់ ដោយខ្លួនឯង

– មាន់សាច់ (មាន់ឧស្សាហកម្ម)

គ្រឿងផ្សំ :

ពោត 40 គ.ក
កន្ទក់ 25 គ.ក
សណ្តែកសៀង 20 គ.ក
ម្សៅត្រី 15 គ.ក
មេចំណី 2 គ.ក
អំបិល 400 ក្រាម
ព្រីមិច 400 ក្រាម

– មាន់យកពង

គ្រឿងផ្សំ :

កន្ទក់ 35 គ.ក
សណ្តែកសៀង 28 គ.ក
ម្សៅត្រី 15 គ.ក
មេចំណី 200 ក្រាម
សំបកងាវ 15 គ.ក
អំបិល 6 គ.ក
ព្រីមិច 300 ក្រាម

– មាន់ស្រុក

គ្រឿងផ្សំ :

កន្ទក់ 10 គ.ក
ស្រូវកិន 50 គ.ក
ម្សៅត្រី 20 គ.ក
មេចំណី 200 ក្រាម
សំបកងាវ 200 ក្រាម
អំបិល 200 ក្រាម
ព្រីមិច 300 ក្រាម

សរុប : 100 គ.ក

សំគាល់ :

សណ្តែកសៀងអាចជំនួសដោយ មើមដំឡូងជ្វាហាលស្ងួត ឬមើមត្រាវហាលស្ងួត ។ ក្នុងករណីគ្មានទាំងពីរមុខនេះ យើងអាចជំនួសដោយមើមដំឡូងឈើហាលស្ងួតបាន ។
ម្សៅត្រី អាចជំនួសដោយសាច់ខ្យង ខ្ចៅ កង្កែបបាន (ឬ កណ្តៀរ, ជន្លេន) ។

(ដកស្រង់ចេញពី ខេមបូឌាអេចប្រេសញូស៍)
ចុចដោនឡូនឯកសារ PDF
Download: stock_of_chicken.pdf

ការចិញ្ចឹមសត្វ-មេមាន់ពង (Layers)

Posted on by TEAV CHHUN NAN (ទំនាក់ទំនង ផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម 077778647-070778647)

ការពិភាក្សា បន្តទៀតអំពីប្រព័ន្ធគ្រប់គ្រង ឲ្យបានល្អសម្រាប់មាន់យកពង ។ ការព្រលែងមាន់ឲ្យដើររកស៊ី ដោយសេរីអាចធ្វើឲ្យមាន់ទទួលបានពន្លឺថ្ងៃ និងអាចរកចំណីអាហារស្រស់ដោយខ្លួនឯង ។ ពងដែលបានមកពីមាន់ប្រភពបែបហ្នឹង ជួនកាលគេលក់បាននូវតំលៃខ្ពស់ ពីព្រោះវាមានការបង្កើននូវគុណភាព ពណ៌ក្នុងពងលឿងបានយ៉ាងល្អ ។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ក៏គេចាត់ទុកថា តំលៃនៃផលិតផលនោះជាទូទៅខ្ពស់ ជាងតំលៃនៃផលិតផលស៊ុត ដែលចិញ្ចឹមដាក់ទ្រុងដែរ ។ ការចិញ្ចឹមមាន់ឲ្យដើររកស៊ីដោយខ្លួនឯង អាចជួយសន្សំនូវការចំណាយក្នុងការទិញចំណីអាហារបានខ្លះ ។ ការង្កើននូវការការពារ ប៉ុន្តែអាចបង្កើននូវជំងឺ និងប៉ារ៉ាស៊ីតផ្សេងៗ ប្រសិនបើទ្រុងនោះសើម ។

ការចិ ញ្ចឹមដោយដាក់ក្នុងទ្រុង ដោយមានកំរាលចំបើង លើបន្ទះក្តាឲ្យបានក្រាស់បន្តិច ឬការចិញ្ចឹមដាក់ទ្រុងសំណាញ់ ត្រូវបានគេអនុវត្តន៍យ៉ាច្រើននាពេលបច្ចុប្បន្ន ។ ការចិញ្ចឹមបែបនេះត្រូវការឲ្យមានប្រភពចំណីដែលមានតុល្យភាពត្រឹមត្រូវ តាមក្បួនខ្នាត ។ ដើមទន់សម្រាប់ធ្វើទ្រុងធំចំណាយតិច ទៅលើកំរាលជាងការចំណាយទៅលើទ្រុងសំណាញ់តូចៗ ។ ទ្រុងសំណាញ់សំចៃទីធ្លាងាយស្រួលក្នុងការប្រមូលយកពង សន្សំការចំណាយទៅលើកំលាំងពលកម្ម ប៉ុន្តែត្រូវចំណាយថវិកាច្រើនក្នុងការសាងសង់ ។ លាមកសត្វដែលធ្លាក់មកខាងក្រោមទ្រុង ឬក្រោមកំរាលបន្ទះក្តាតូចៗនោះ ជួនកាលវាបង្កើតឲ្យមានបញ្ហានូវការកកើតរុយដោយសារគំនរលាមកនោះ ។

បើការបន្ថែម ពន្លឺ ត្រូវបានអនុវត្តន៍ឡើងឲ្យបានបរិបូណ៌ នៅក្នុងការស់នៅក្នុងជីវិតមាន់ញីនោះ វាអាចបង្កើតផលិតកម្មពងបានមួយកំរិត ។ ចំពោះប្រភេទមាន់យកពងលឺហ្គន ( leghorn ) ពេលវេលាដែលល្អគឺវាទទួលពន្លឺឲ្យបានច្រើន នៅពេលវាមានអាយុ២០សប្តាហ៍ ។ ពេលវេលាដ៏ល្អប្រសើរបំផុតចំពោះពូជមាន់ ដែលផ្តល់ពងផង សាច់ផង គឺនៅអាយុ២១សប្តាហ៍ ។ ឬមាន់សាច់វិញពេលដែលល្អបំផុតគឺ នៅអាយុ២២សប្តាហ៍ ។ គេត្រូវធ្វើការអនុវត្តន៍តាមការបង្ហាត់បង្រៀន អំពីវិធីសាស្ត្រគ្រប់គ្រង ដែលជារឿយៗត្រូវបានផ្តល់ដោយក្រុមអ្នកបង្កាត់ពូជ ។ ការបង្រៀនទាំងនេះស្តីអំពីការថ្លឹងមាន់ញីជំទង់ នៅខណៈដែលគេធ្វើការបង្កើនពន្លឺឲ្យវា ។ គេត្រូវបន្ថែមពន្លឺឲ្យបានមួយម៉ោងក្នុងមួយសប្តាហ៍ម្តង រហូតដល់គ្រប់១៥ម៉ោង ។ ប្រសិនបើយើងបង្កើនការឲ្យពន្លឺឆាប់រហ័សពេក វាបណ្តាលឲ្យពងមាន់ទំហំតូច ។ ការបិទនិងបើកភ្លើងនៅពេលយប់ គឺជាកម្មវិធីគ្រប់គ្រងមួយបែបផ្សេងទៀត ដែលជួនកាលត្រូវបានគេប្រើប្រាស់ ដើម្បីជំរុញឲ្យមាន់ស៊ីចំណីឲ្យបានច្រើន ដែលនឹងបង្កើតអត្រាលូតលាស់របស់មាន់យកសាច់ ។ នៅកន្លែងចិញ្ចឹមបែបជំនួញធំៗ ការបើកភ្លើងត្រូវគេត្រួតពិនិត្យទៅតាមម៉ោងត្រឹមត្រូវ ។

កត្តា មួយផ្សេងទៀតដែលមាន់ផលិតពងបានច្រើន គឺតំរូវឲ្យគេធ្វើការប្រមូលពងរៀងរាល់ថ្ងៃ ។ ប្រសិនបើគេអនុញ្ញាតឲ្យមាន់រកស៊ីតាមទីធ្លាក្រាបពងនៅក្នុងសំបុក នោះផលិតកម្មរបស់វាអាចបានត្រឹមតែ៣០ពង ក្នុងមួយឆ្នាំ ស្មើនឹងពីរសំបុក ដោយមួយសំបុកៗមានពី ១២ ទៅ១៥គ្រាប់ ។ បើសិនជាទុកឲ្យវាពង ហើយប្រមូលយករហូតដល់ ២៥០គ្រាប់ ។ តែបើមានពន្លឺ១៥ម៉ោងក្នុងមួយថ្ងៃ មេនោះអាចផលិតពងបានរហូតដល់ ២៥០គ្រាប់ក្នុងមួយឆ្នាំ ។

អំពីសំបុក ( nests )

សំបុកដែលរៀបចំ និងកំរាលទ្រុង គេគួរគប្បីរៀបចំឲ្យបានស្រេចមុនពេលវាចាប់ផ្តើមពង ។ គេអាចសាងសង់សំបុកនេះអំពីឈើ , អំពីបន្ទះលោហៈធាតុ, លួសសំណាញ់, ដីឥដ្ឋ, កំទេចឥដ្ឋ, ឬក្រណាត់កន្ទេល ។ សំបុកនីមួយៗត្រូវធ្វើឲ្យបានទំហំប្រហែល ០,១២ម៉ែត្រគូប ។ គេអាចដាក់វាលើកំរាលក៏បាន ឬធ្វើដោយដាក់វាឲ្យខ្ពស់ពីកំរាលក៏បាន ឬចងភ្ជាប់ទៅនឹងជញ្ជាំង និងកន្លែងណាដែលងងឹតជាងគេបំផុតនៅក្នុងទ្រុងនោះ ។ គេគប្បីដាក់ចំបើស្ងួតធ្វើទ្រនាប់ខាងក្នុង ប៉ុន្តែចំបើងនោះត្រូវស្អាតល្អ ដើម្បីជៀសវាងកុំឲ្យប្រលាក់ពង ។ បើចងភ្ជាប់ឬព្យួរពីលើកំរាល គេគួរផ្តល់សំបុកដោយមានបង្គងនៅពីមុខ ។ សំបុករួម គេអាចប្រើប្រាស់សំរាប់ឲ្យមាន់ជាច្រើនពងបានក្នុងពេលតែមួយ វាជាការល្អប្រសើរបើសិនជាគេធ្វើឲ្យបានទំហំ៤ដងនៃសំបុកមាន់មួយ ។ បើសិនជាទ្រុងនោះត្រូវបានគេធ្វើអំពីកំរាលក្តារបន្ទៈតូចៗវិញ គេត្រូវរៀបចំសំបុកឲ្យបានសមរម្យ

គេ គួរគប្បីប្រមូលពងឲ្យបានញឹកញាប់ ហើយទុកវានៅកន្លែងត្រជាក់ ដើម្បីការពារកុំឲ្យឆាប់ខូចគុណភាព ។ អ្នកចិញ្ចឹមខ្លះប្រមូលពងចំនួន ៣ទៅ៥ដង ក្នុងមួយថ្ងៃនៅរដូវក្តៅ ។ ស៊ុតដែលទុកនៅសីតុណ្ហភាព ៣៧អង្សាសេ អាចមានគុណភាពល្អត្រឹមរយៈពេលតែ ៣ថ្ងៃប៉ុណ្ណោះ ប៉ុន្តែគេអាចទុកស៊ុតបានរហូតដល់ ១០០ថ្ងៃ នៅសីតុណ្ហភាព ៣អង្សាសេ ។ គេអាចទុកពងបានរយៈពេលយូរក្នុងកំរិត៣អង្សាសេ ប៉ុន្តែនៅសីតុណ្ហភាព ១០អង្សាសេ វាមានលក្ខណល្អប្រសើរដែរ ដើម្បីរក្សាទុកក្នុងរយៈពេលខ្លីជាងនេះ ។ ការណែនាំទាំងនេះគឺសំរាប់តែអ្នកដែលជួញដូរស៊ុតប៉ុណ្ណោះ ។

ស៊ុតសម្រាប់ភ្ញាស់ចាំបាច់គេត្រូវថែក្សាឲ្យបានល្អ និងមិនត្រូវទុកវាឲ្យលើសពី ១០ទៅ ១៤ថ្ងៃឡើយ។

ការដាក់ទ្រនំ ( roosts )

តាម ទំលាប់របស់វា មាន់តែងដេកនៅលើដើមឈើ ដូច្នេះជាការល្អ ប្រសិនជាយើងធ្វើទ្រនំឲ្យវាដេក ។ ប៉ុន្តែចំពោះទ្រនំនេះមិនជាការចាំបាច់ទេ ។ មាន់ត្រូវការទ្រនំដែលមានប្រវែង ២០ស.ម ក្នុងមាន់មួយក្បាល ។ បង្គងធ្វើឲ្យលាមកធ្លាក់មកគរលើគ្នា គឺជាការងាយស្រួលក្នុងការប្រមូលធ្វើជី ។ បើទ្រុងចិញ្ចឹមនោះត្រូវបានគេសង់ ដោយមានទ្រនំ វាជាការងាយស្រួលបោសសំអាត ឬប្រមូលលាមកចេញ ។

ការជំរុះចោល ( culling )

ការ ជំរុះចោលត្រូវបានអនុវត្តន៍ ដើម្បីយកមាន់ណាដែលមិនពងចេញពីហ្វូង ។ ការធ្វើបែបនេះធ្វើឲ្យគេសន្សំការចំណាយ បានពីការចាប់ និងការយកចេញពីហ្វូងនូវមាន់ណាដែលមិនផ្តល់ពង ។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ យើងត្រូវប្រុងប្រយ័ត្នដោយមិនត្រូវជំរុះចោលនូវបក្សីណា ដែលជំរុះស្លាបក្នុងរយៈពេលខ្លីទេ ពីព្រោះវាអាចផ្តល់ពងបន្ទាប់ពីការអាក់ពងមួយរយៈកន្លងមក ។ ប្រដាប់សម្រាប់ចាប់មាន់ ( catching hook ) គឺជាឧបករណ៍មួយជួយសំរួលក្នុងការចាប់មាន់ ។ គេអាចសំគាល់សញ្ញាមាន់ដែលមិនផ្តល់ពងដូចតទៅ : សិរមាន់មានភាពស្វិតរួញ, របក, និងមានភាពស្លេកស្លាំង, នៅជុំវិញភ្នែក និងចំពុះមានពណ៌លឿង, ណង់មានភាពស្ងួតនិងគគ្រើម , រន្ធគូថតូចមានរាងជារង្វង់ខ្ជឹប ហើយមានពណ៌លឿង ចន្លោះឆ្អឹងពុយប៊ីស ទាំងពីរស្មើនឹងម្រាមដៃតែមួយ, និងចន្លោះពីឆ្អឹងពុយប៊ីសទៅឆ្អឹងទ្រូង បានត្រឹមតែ២ម្រាមដៃ ។ ចូរចំណាំថា យោងទៅលើជាតិពណ៌ ដែលធ្វើឲ្យសែននៃបក្សីមានពណ៌លឿង គឺដោយសារការទទួលយកជាតិពណ៌លឿងនៅក្នុងចំណីអាហារ ។ ផ្ទុយទៅវិញមាន់ដែលផ្តល់ពងបានល្អមានលក្ខណៈដូចតទៅ : សិរធំមានពណ៌ក្រហមហើយរលោង, ជុំវិញភ្នែក និងចំពុះមានពណ៌ស ដោយអាចលូកម្រាមដៃ៣ចូលទៅចន្លោះឆ្អឹងពុយប៊ីសទាំងពីរ

ទៅ ៣សប្តាហ៍ ក្នុងអំឡុងពេលវាជំរុះរោម ។ ការប្រុងប្រយ័ត្នក្នុងការជ្រើសរើសយកមាន់ ដែលមិនពងចេញពីហ្វូងនេះ ចាំបាច់ត្រូវការពារកុំឲ្យមានគ្រោះថ្នាក់ ឬប៉ះពាល់ដល់មាន់ដែលកំពុងតែពងល្អ។

មាន់សម្រាប់បង្កាត់ពូជ ( breeders )

គ្រឹះស្ថាន បង្កាត់ពូជតាមរបៀបនិមួយៗ បានលក់មេបាពូជ និងផ្តល់សៀវភៅណែនាំ ដើម្បីធ្វើឲ្យការចិញ្ចឹមបក្សី នៅជំនាន់ក្រោយទទួលបាននូវផលិតកម្មខ្ពស់ ទាំងសាច់ ទាំងស៊ុត ។ ដើម្បីវិនិច្ឆ័យនូវអត្រាមាន់ពេញវ័យគេត្រូវជ្រើសរើស សត្វម្តងមួយៗ ជាតំណាងឲ្យហ្វូងសត្វ ដើម្បីយកទៅថ្លឹង ។ បើចង់ថ្លឹងមាន់ឲ្យបានត្រឹមត្រូវនោះ គេត្រូវប្រើវិធីមួយយ៉ាងងាយស្រួល គឺគេត្រូវដាក់មាន់នោះក្នុងជញ្ជីង ដែលមានរាងជាសាជីសំរាប់ដាក់មាន់ ដោយដាក់ក្បាលទៅមុន ។ ដោយសារតែតំលៃ និងពូជមាន់ទាំងនេះមានតំលៃថ្លៃជាងកូនមាន់ដ៏ទៃៗទៀតច្រើនដងក៏ដោយ ក៏គេនៅតែស្នើឲ្យមានការយកចិត្តទុកដាក់អនុវត្តន៍រាល់ការគ្រប់គ្រង ទាំងអស់ ឲ្យបានល្អប្រសើរដែរ ។

ការកត់ត្រា ( records )

គេ គួរតែធ្វើការកត់ត្រាឲ្យបានរៀងរាល់ថ្ងៃ នៅលើតារាងដែលគេដាក់នៅក្នុងទ្រុងមាន់ ។ យល់ល្អត្រូវដឹកបន្ទាត់នៅលើប្រតិទិន ថ្ងៃ ខែ ឬបិតក្រដាសនៅជាប់នឹងក្តារនោះក៏បាន ។ នៅលើបន្ទះក្តារនេះរួមមានកន្លែងសំរាប់កត់ត្រាអំពី : អត្រាសត្វស្លាប់, កាលបរិច្ឆេទនៅពេលកូនមាន់ញាស់, កាលបរិច្ឆេទ និងប្រភពនៃការនាំចំណីចូល, ការប្រើប្រាស់ចំណីអាហារ, ផលិតកម្មស៊ុតរៀងរាល់ថ្ងៃ និងការកត់ត្រាអំពីការគ្រប់គ្រងផ្សេងៗ ឬបញ្ហាជំងឺមួយចំនួន ។ល។ ថ្វីត្បិតតែតារាងនេះមិនមានន័យគ្រប់គ្រាន់ចំពោះអ្នកចិញ្ចឹមសត្វ ក៏ដោយ ក៏ការកត់ត្រាទាំងនេះមានសារសំខាន់បំផុត ក្នុងការរៀបចំផែនការការចិញ្ចឹមសត្វ និងកម្មវិធីទប់ស្កាត់ជំងឺនៅពេលអនាគត៕

(ដកស្រង់ចេញពី ខេមបូឌាអេចប្រេសញូស៍)
ចុចដោនឡូនឯកសារ PDF Download: Layers_1.pdf

ការចិញ្ចឹមសត្វ-របៀបចិញ្ចឹមមាន់របស់កសិករ

Posted on by TEAV CHHUN NAN (ទំនាក់ទំនង ផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម 077778647-070778647)

របៀបចិញ្ចឹមមាន់របស់កសិករ យ៉ុន

លោកពូ យ៉ុន ជាកសិកររស់នៅភូមិអំពិលរូង ឃុំទំនប់ធំ ស្រុកពញាឮ ខេត្តកណ្តាល គាត់ធ្លាប់មានបទពិសោធន៍ចិញ្ចឹមមាន់តាំងពីឆ្នាំ ១៩៨១ មកម្ល៉េះ ហើយបទពិសោធន៍របស់គាត់ហាក់ដូចជាប្លែកពីគេនៅក្នុងភូមិ ។ បទពិសោធន៍ទាំងនោះយើងសូមបង្ហាញជូនដូចខាងក្រោម :

១. របៀបចិញ្ចឹម :

លោកពូបានរៀបចំធ្វើសំបុកឲ្យមាន់ពង ធ្វើទ្រុងឲ្យមាន់ជ្រកនៅពេលយប់ និងពេលមានភ្លៀង ចំណែកពេលថ្ងៃ គាត់ ព្រលែងឲ្យដើរសេរីក្នុងបរិវេណទីធ្លាផ្ទះ ។ កូនមាន់ដែលទើបញាស់ គាត់បានក្រុងជាមួយមេរបស់វារយៈពេល ១០ ទៅ ១៥ ថ្ងៃ ដោយបំប៉នចំណី មានចុងអង្ករ កន្ទក់ និងទឹកថ្នាំបុរាណ ។ ទឹកថ្នាំបុរាណនេះ ផ្សំពីមើមសាគូ និងដើមស្មៅប្រមោយដំរីយកមក បុកជាមួយគ្នាដាក់ក្នុងទឹកឲ្យមាន់ផឹកជាប្រចាំ ជាពិសេសនៅរដូវប្រាំង (ពីខែមេសា ទៅឧសភា) ។ ពេលខ្លះគាត់ច្របាច់យកទឹកខាប់ៗឲ្យមាន់ផឹកនៅពេលដែលគាត់សង្កេតឃើញ ថាមាន់សំកុកមិនដើររកស៊ីចំណី ។

បទពិសោធន៍ ការពារជំងឺមាន់មួយទៀត គឺគាត់យក កំទេចដែក ពីកន្លែងធ្វើកំបិតទៅដាក់ត្រាំក្នុងស្នូកទឹកឲ្យមាន់ផឹកជា ប្រចាំផងដែរ ។ ក្រៅពីប្រើថ្នាំបុរាណការពារជំងឺមាន់ លោកពូក៏បាន ធ្វើអនាម័យសំអាតទ្រុង និងបរិវេណផ្ទះជាប្រចាំ ជាពិសេស កុំឲ្យមានកៅស៊ូកងនៅក្នុងបរិវេណទីធ្លា ព្រោះប្រសិនបើមានមាន់ណាដែលស៊ីកៅស៊ូកងហើយ ក្រោយរយៈពេលពីមួយ ទៅពីរអាទិត្យវានឹងឈឺស្លាប់មិនខាន ។

ចំពោះ ចំណី គាត់លាយស្រូវ ៣ គីឡូក្រាម ចុងអង្ករកន្លះគីឡូក្រាម សំរាប់មាន់ប្រមាណ ៧០ក្បាល (ទាំងតូចទាំងធំ) ស៊ីក្នុងមួយថ្ងៃ ។ ក្រៅពីនេះ គាត់ហាន់ត្រកួនល្អិតៗ លាយជាមួយបាយ កន្ទក់ឲ្យមាន់ស៊ីម្តងម្កាលដែរ ។

២. របៀបជ្រើសរើសពូជមាន់មកចិញ្ចឹម :

ក្នុង ការចិញ្ចឹម គាត់បានជ្រើសរើសយក ពូជមាន់សំពៅទាំងញី ទាំងឈ្មោលដែលទិញមកពីខេត្តកំពង់ឆ្នាំង ។ ព្រោះពូជមាន់សំពៅនេះ មានមាឌធំ ឈ្នះជំងឺ មានទំងន់ធ្ងន់ ។ លោកពូបានបញ្ជាក់ប្រាប់ទៀតថា ការជ្រើសរើសពូជចិញ្ចឹមនេះសំខាន់ណាស់ ព្រោះវាអាចធ្វើឲ្យយើងចំណេញទាំងចំណី និងពេលវេលាក្នុងការចិញ្ចឹម ។ ជាក់ស្តែងមាន់របស់គាត់ដែលចិញ្ចឹមកន្លងមករយៈពេលតែ ៤ ខែប៉ុណ្ណោះ អាចមានទំងន់ពី ១ គីឡូ ២ ខាំ ទៅ ១ គីឡូកន្លះ ក្នុងមួយក្បាល ។

៣. លទ្ធផលនៃការចិញ្ចឹម

ក្រៅពី ការបរិភោគក្នុងគ្រួសារហើយ លោកពូអាចរកប្រាក់ចំណូលបានពី ៣០ ទៅ ៣៥ ម៉ឺនរៀលក្នុងមួយឆ្នាំ ។ ប៉ុន្តែក្នុងនោះក៏មានមាន់នៅសេសសល់ដូចជាមាន់ស្ទើរជំទង់ប្រមាណ ២៧ ក្បាល

ចំពោះ ទីផ្សារវិញ គឺមានឈ្មួញចុះមកទិញដល់ផ្ទះក្នុងតំលៃ ៥០០០ ទៅ ៥៥០០ រៀល ក្នុងមួយគីឡូក្រាម (មាន់រស់) នៅថ្ងៃធម្មតា និង ៦០០០ ទៅ ៦៥០០ រៀល ក្នុង ១ គីឡូក្រាម នៅពេលថ្ងៃបុណ្យទាន (បុណ្យភ្ជុំចិន, ចូលឆ្នាំចិន, បុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ …) ។

សរុបមក ការចិញ្ចឹមមាន់របស់លោកពូបានកាក់កបល្អណាស់ គឺមាន់មានសុខភាពល្អមាំមួន និងអាចរស់បានរហូតដល់ ៩០ ភាគរយ ។ ការចិញ្ចឹមមាន់បានលទ្ធផលល្អបែបនេះ គឺដោយសារគាត់បានអនុវត្តចំណុចមួយចំនួនដូចខាងក្រោម :

ឲ្យផឹកទឹកថ្នាំការពារជំងឺជាប្រចាំ ដូចជា មើមសាគូ និងដើមស្មៅប្រមោយដំរី ៘
ធ្វើអនាម័យសំអាតទ្រុង និងទីធ្លាផ្ទះដើម្បីកុំឲ្យមាន់ស៊ីចំណីផ្តេសផ្តាស ជាពិសេសកៅស៊ូកង
ជ្រើសរើសយកពូជមាន់ដែលធំល្អ មានទំងន់ធ្ងន់ ឈ្នះជំងឺមកចិញ្ចឹម
ឆាប់ចាប់មាន់លក់នៅពេលដែលឃើញវាមានទំងន់គ្រប់គ្រាន់ល្មមលក់៕

(ដកស្រង់ចេញពី ខេមបូឌាអេចបេ្រសញូស៍)
ចុចដោនឡូនឯកសារ PDF
Download: feed_chicken_by_natural.pdf

ការចិញ្ចឹម-កង្កែប

Posted on by TEAV CHHUN NAN (ទំនាក់ទំនង ផ្សាយពាណិជ្ជកម្ម 077778647-070778647)

ចិញ្ចឹមកង្កែបសម្រាប់ធ្វើជាមុខរបរ

គេ អាចចិញ្ចឹមកង្កែបតាមវិធីសាស្ត្រច្រើនយ៉ាង អាស្រ័យដោយប្រាក់កាស និងគោលដៅរបស់អ្នកចិញ្ចឹម។ ប៉ុន្តេជាទូទៅការចិញ្ចឹមនៅក្នុងអាងស៊ីម៉ង់ មានប្រសិទ្ធិភាពជាង ព្រមទាំងអាចប្រើការបានយូរអង្វែងទៅមុខទៀតផង។

កង្កែបអាច ចិញ្ចឹមនៅទីណាក៏បាន សូម្បីអាងស៊ីម៉ង់ដែលចោលមិនប្រើការក៏អាចយកមកធ្វើជាកន្លែង ចិញ្ចឹមកង្កែបបានដែរ។ ក្រៅពីការចិញ្ចឹមក្នុងអាងស៊ីម៉ង់ យើងក៏អាចចិញ្ចឹមវាក្នុងស្រះ ឬចិញ្ចឹមក្នុងស្បៃដាក់ក្នុងបឹង ឬត្រពាំងធំៗក៏បាន រឿងនេះវាអាស្រ័យទៅលើការសម្រេចចិត្តរបស់អ្នកចិញ្ចឹម និងស្ថានភាពអំណោយផលជាក់ស្តែងប៉ុណ្ណោះ។

វិធីចិញ្ចឹមក្នុងអាងស៊ីម៉ង់ : យើងអាចធ្វើអាងស៊ីម៉ង់មានទំហំ

2m x 3m = 6 ម៉ែត្រការ៉េ
2m x 5m = 10 ម៉ែត្រការ៉េ
3m x 5m = 15 ម៉ែត្រការ៉េ
4m x 6m = 24 ម៉ែត្រការ៉េ
5m x 6m = 30 ម៉ែត្រការ៉េ

ឬអាចធ្វើ អាងធំជាងនេះក៏បានទៅតាមការចូលចិត្ត និងអាស្រ័យទៅតាមទីកន្លែងសម្រាប់ធ្វើវា។ អាងត្រូវមានកំពស់ 1.2 ទៅ 1.5 ម៉ែត្រ ដើម្បីការពារកុំឲ្យកង្កែបលោតចេញ។ បាតស្រះត្រូវធ្វើឲ្យមានជម្រាលទៅម្ខាងប្រមាណជា ៥ដឺក្រេ ដើម្បីឲ្យងាយស្រួលប្តូរទឹក ដោយរៀបឲ្យមានជាប្រព័ន្ធបង្ហូរទឹកចេញ-ចូល ឲ្យរួចស្រេច។ នៅពីលើអាងត្រូវមានដំបូលស្បៃនីឡុង ដើម្បីបញ្ចៀសកំដៅទាំងមូលចូលក្នុងអាង ធ្វើឲ្យសីតុណ្ហភាពក្នុងអាងកើនកំដៅ។ តែក៏មិនគួរបាំងអាងចិញ្ចឹមឲ្យងងិត ឬត្រជាក់ពេកនោះដែរ។ ចំណែកកម្រិតកំពស់ទឹកក្នុងអាង គឺត្រូវរក្សាឲ្យនៅត្រឹម ១ភាគ២ ឬ២ភាគ៣ នៃខ្លួនកង្កែបបាន ហើយមិនត្រូវឲ្យច្រើនជាងនេះឡើយ។ ត្រូវបាញ់ទឹកសាចដាក់កង្កែបជាប្រចាំ នៅពេលមេឃមានកំដៅខ្លាំង។

ដង់ស៊ីតេកូនកង្កែបសម្រាប់ចិញ្ចឹម :

នៅក្នុងខែទីមួយ : លែងកូនកង្កែប ១៥០-២០០ ក្នុងមួយម៉ែត្រការ៉េ
នៅក្នុងខែទីពីរ : លែងកូនកង្កែប ១០០ ក្នុងមួយម៉ែត្រការ៉េ
នៅក្នុងខែទីបី : លែងកូនកង្កែប ៨០-១០០ ក្នុងមួយម៉ែត្រការ៉េ

ក្រោយពេល ព្រលែង និងចិញ្ចឹមបានពី ៧ ទៅ ១០ថ្ងៃ ត្រូវចាប់យកកូនកង្កែបក្នុងហ្វូង ជ្រើសយកតែកូនណាដែលធំជាងគេ ដើម្បីបញ្ចៀសកុំឲ្យវាស៊ីគ្នា។ នៅពេលកង្កែបមានទម្ងន់បានពី ៥០-៦០ក្រាម ការស៊ីគ្នារបស់កង្កែបនឹងថយចុះ តែគួរផ្លាស់ប្តូរទឹកជាប្រចាំឲ្យវា។ ទឹកសម្រាប់ផ្លាស់ប្តូរអាចប្រើទឹកទន្លេ ទឹកអណ្តូ ទឹកស្រះ តែត្រូវធានាឲ្យបានថា ជាទឹកស្អាត ដោយច្រោះវាតាមរយៈដីខ្សាច់ ឬប្រើស្បៃសម្រាប់ច្រោះក៏បាន ត្រូវព្យាយាមឲ្យកង្កែបស៊ីឲ្យបានច្រើនដងក្នុង ១ថ្ងៃ។

ការឲ្យចំណី :

ត្រូវផ្តល់ចំណីឲ្យកង្កែបស្មើ ៧ ទៅ ១០ភាគរយនៃទម្ងន់ខ្លួនកង្កែប ៥ ទៅ ១០០ ក្រាម ចំនួន ៣ ទៅ ៤ដងក្នុងមួយថ្ងៃ។
ត្រូវផ្តល់ចំណីចំនួន ៣ ទៅ ៥ភាគរយនៃទម្ងន់ខ្លួន សម្រាប់កង្កែប ១០០-២៥០ក្រាម ចំនួន ២ទៅ៣ដងក្នុងមួយថ្ងៃ។

កង្កែបវា ស៊ីច្រើននៅពេលព្រលប់ និងពេលយប់ ពេលថ្ងៃវាមិនសូវស៊ីទេ ចំណីត្រូវផ្តល់ឲ្យវានៅពេលយប់ស្មើ ២ភាគ៣ នៃចំណី ដូច្នេះឲ្យវាស៊ីតែមួយភាគបានហើយនៅពេលថ្ងៃ។

ចំណីសម្រាប់ ផ្តល់ឲ្យកង្កែបត្រូវលាយបន្ថែមវីតាមីនសេ (C) និងមេរំលាយចំណី ដើម្បីជួយឲ្យកង្កែបបង្កើនថាមពលសុខភាព និងអាចកិនរំលាយចំណីបានល្អ។

បើយើង ចិញ្ចឹមក្នុងអាងស៊ីម៉ង់ត្រូវដាក់ទឹកឲ្យមានកំពស់ត្រឹម ១០ ទៅ ២០សង្ទីម៉ែត្របានហើយ លៃធ្វើយ៉ាងណាកុំឲ្យកម្រិតទឹកខ្ពស់ជាងនេះឲ្យសោះ ទោះបីទឹកមានជម្រៅរាក់ក៏ដោយ ក៏ត្រូវតែដាក់ក្បួនដោយប្រើបំពង់ទីបជ័រ ធ្វើជាពោងបិទចុងសងខាង ឬប្រើឫស្សីច្នៃធ្វើជាក្បួនក៏បាន សម្រាប់ឲ្យកង្កែបឡើងមកទំ នៅពេលវាត្រូវការ យើងអាចប្រើវត្ថុអ្វីក៏បាន បើយល់ថាអាចឲ្យកង្កែបឡើងទុំបាន។ អ្វីដែលប្រើសម្រាប់ឲ្យកង្កែបឡើងទុំនោះ គឺត្រូវធានាឲ្យបានថា កង្កែបទាំងអស់អាចឡើងទំបាន តែមិនត្រូវឲ្យចង្អៀតពេកសម្រាប់វាឡើយ គ្រឿងសម្រាប់ឲ្យកង្កែបឡើងទំអាចមានទំហំស្មើ ១ភាគ៣ ឬ ១ភាគ២ នៃទំហំអាង។

ការចិញ្ចឹមកង្កែបក្នុងស្រះដី :

ស្រះអាចមាន ទំហំចាប់ពី ៣០ ទៅ ៣០០ម៉ែត្រការ៉េ (4 x 8, 5 x 10, 10 x 20)។ ស្រះចិញ្ចឹមមិនត្រូវឲ្យធំពេកទេ ព្រោះអាចពិបាកគ្រប់គ្រងវា។ នៅជុំវិញស្រះត្រូវហ៊ុំព័ន្ធដោយស្បៃនីឡុង មានកំពស់មួយម៉ែត្រ ដើម្បីការពារកុំឲ្យកង្កែបលោតចេញ គ្រឿងសម្រាប់ហ៊ុំព័ន្ធស្រះនេះអាចប្រើអ្វីក៏បាន ឲ្យតែអាចការពារកុំឲ្យកង្កែបលោតចេញបាន។

ចំណែកកម្រិត ទឹកក្នុងស្រះ ត្រូវមានកំពស់ត្រឹមតែ ២០ ទៅ ៣០សង្ទីម៉ែត្របានហើយ ព្រមទាំងរៀបចចំប្រព័ន្ធសម្រាប់បូមទឹកចេញចូល ដើម្បីគ្រប់គ្រងកំពស់ទឹកក្នុងស្រះ។

ដង់ស៊ីតេ កង្កែបក្នុងស្រះ អាចដាក់បានចំនួន ៦០ ទៅ ៨០ក្បាល ក្នុងមួយម៉ែត្រការ៉េ នៅក្នុងខែដំបូង តែគួរឲ្យមានគ្រឿងសម្រាប់កង្កែបឡើងទំដូចក្នុងអាងស៊ីម៉ង់ដែរ (កំប្លោកក៏អាចប្រើធ្វើជាកន្លែងឲ្យកង្កែបឡើងទំបានដូចគ្នា តែមិនត្រូវឲ្យច្រើនពេកទេ)។

ទឹកក្នុង ស្រះត្រូវផ្លាស់ប្តូរឲ្យបានរាល់ថ្ងៃ ដើម្បីចៀសវាងកុំឲ្យកង្កែបមានជម្ងឺ ដោយប្តូរត្រឹម ១ភាគ៣ ឬ ១ភាគ៤ នៃទឹក។ ការចិញ្ចឹមក្នុងស្រះដីចំណាយកម្លាំងតិចជាងការចិញ្ចឹមក្នុងអាង ស៊ីម៉ង់ ទាំងការចំណាយនាពេលដំបូងក៏តិចជាងដែរ។

សូមរើសតែ កង្កែបណាដែលធំជាងគេក្នុងចំណោមកូនមកចិញ្ចឹម ដើម្បីរក្សាបាននូវពូជកង្កែបឆាប់ធំ មួយទៀតនោះត្រូវចាំថា ការចិញ្ចឹមក្នុងស្រះមានអត្រារស់ទាបជាងចិញ្ចឹមក្នុងអាង៕

(ដកស្រង់ចេញពី ខេមបូឌាអេចប្រេសញូស៍)
ចុចដោនឡូនឯកសារ PDF Download: file15_2.pdf

lrt168.blogspot.com

Tuesday, March 17, 2015

ការចិញ្ចឹមសត្វ វគ្គទី៣

Category Archives: ការចិញ្ចឹមសត្វ

ការចិញ្ចឹមសត្វ-ចិញ្ចឹមទាកសិករ ង៉ែត ផុន

ការចិញ្ចឹមសត្វ-ការជ្រើសរើសមាន់

ការចិញ្ចឹមសត្វ-មាន់

ការចិញ្ចឹមសត្វ-មាន់ជាលក្ខណៈគ្រួសារតាមធម្មជាតិ

ការចិញ្ចឹមសត្វ-ការភ្ញាស់ស៊ុតមាន់

ការចិញ្ចឹមសត្វ-ការសង់ទ្រង់មាន់

ការចិញ្ចឹមសត្វ-ចំណីអាហារមាន់

ការចិញ្ចឹមសត្វ-មាន់តាមធម្មជាតិ

ការចិញ្ចឹមសត្វ-មាន់សុខភាពល្អ ឈ្នះជំងឺ

ការចិញ្ចឹមសត្វ-ទំលាក់ព្រូនមាន់ប្រើគ្រាប់កន្ធំថេត

ការចិញ្ចឹមសត្វ-ស្នូកចំណី (Feeders)

ការចិញ្ចឹមសត្វ-ការធ្វើទ្រុងមាន់ (Cages)

ការចិញ្ចឹមសត្វ-ស្នូកទឹកមាន់

ការចិញ្ចឹមសត្វ-ការបង្កាត់ពូជមាន់

ការចិញ្ចឹមសត្វ--មាន់យកពង និងចំណីធម្មជាតិ

ការចិញ្ចឹមសត្វ-ស្លឹកស្តៅការពារជំងឺមាន់

ការចិញ្ចឹមសត្វ-ពូជមាន់

ការចិញ្ចឹមសត្វ-មេមាន់ពង (Layers)

ការចិញ្ចឹមសត្វ-របៀបចិញ្ចឹមមាន់របស់កសិករ

ការចិញ្ចឹម-កង្កែប

No comments:

Post a Comment

cckd